Madaniyatshunoslik

relefno-
tochechnim) 
shrifta chop etilgan nashrlar va plastinka va magnit lentalariga 
yozilgan kitoblar saqlanadigan davlat saqlovxonasi, shuningdek ko‘zi ojizlar uchun 
nashrlarning depozitar kutubxonasi hamda tiflologiya (ko‘zi ojizlar xayoti va 
faoliyati haqidagi fan) adabiyotlari kutubxonasi xisoblanadi. Hozirda 23 ta shaxar 
va 29 ta rayon kutubxonalari ko‘zi ojiz kitobxonlarga xizmat ko‘rsatmoqda. 
Adabiyotlar turi bo‘yicha maxsus kutubxonalar guruxiga Respublika patent 
idorasining Respublika patent kutubxonasi kiradi.RPK –O‘zbekistondagi ixtirolar 
bo‘yicha 50 ta davlatning, Butun jaxon intellektual mulk tashkiloti, Yevropa va 
Yevroaziya patent idoralarining xujjatlar to‘liq saqlanadigan yagona patent bosh 
fondi xisoblanadi. Kutubxonada 21 milliondan ortiq patent xujjatlari mavjud 
bo‘lib, ularning 6 millioni kompakt optik disklardadir 
Respublikada kasaba uyushmalari kutubxonalari tarmog‘i keng tarqalgan 
bo‘lib, ular korxona va tashkilotlarning tarkibida bo‘lib, aniq bir mexnat jamoasiga 
adabiyotlar bilan xizmat ko‘rsatadi.Ushbu kutubxonalarni fondi unversal 
xisoblanadi.Lekin ular o‘z fondlarini komplektlashda xizmat ko‘rsatayotgan 
korxonaning soxasi, unda mexnat qiluvchilarning tarkibi, hamda kasba 
uyushmasining o‘ziga xos xususiyatlarini e’tiborga oladilar. 
Shuningdek kasba uyushmalari tarmog‘ida statsionar (doimiy, bir joydagi) 
kutubxonalar ham mavjud bo‘lib, ular kasba uyushmasi klublari, madaniyat uylari 
va saroylari hamda ishlab chiqarish korxonlari xududida joylashgan bo‘lishi 
mumkin. Baxtga qarshi bozor iqtisodiyoti sharoitida ko‘pgina korxonlarning 
yopilishi munosabati bilan bu turdagi kutubxonalarning soni kamayib bormoqda. 
Ushbu turdagi kutubxonalarga kasalxonalar qoidagi bemorlar uchun 
kutubxonalar, dam olish uylari, sanatoriyalar, qamoqxonalar, xarbiy qismlar va 
ofitserlar uylari qoshidagi kutubxonalar kiradi. 
Shuningdek turli xil diniy tashkilotlarning kutubxonalar tarmog‘i rivojlanib 
bormoqda. O‘zbekistonda 15 diniy konfessiyalar mavjud bo‘lib, ularni bir qanchasi 
O‘zbekiston uchun noananaviy xisoblanadi. 
Keyingi yillarda milliy-madaniy markazlar, “Ma’naviyat va ma’rifat” 
markazlari bo‘limlari, “Mahalla”, “Umid”, “Ustoz”, “Sog‘lom avlod uchun”, 
“Yoshlar ittifoqi” va boshqa jamoat tashkilotlari va fondlari qoshida kutubxonalar 
tashkil etilmoqda. 
Axolini ijtimoiy faolligini o‘sishi natijasida turli xil yangi jamoat 
kutubxonalari turlari paydo bo‘lishi mumkin.