Tanelerin % 95' i 10-20 mikron arasıdır.
3.4.3. Sektörde Üretim Yapan Önemli Kuruluşlar:
Talk sektöründe üretim yapan kişi ve kuruluşları şöyle sıralıyabiliriz:
1. Akiş Maden Tic. Ltd. Şti., AYDIN
2. DYO, İZMİR
3. Ökpa Madencilik Pazarlama Nakliyat Sanayii ve Tic. Ltd. Şti., BALIKESİR
4. Akmaden Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş., İZMİR
5. Ramazan ÖZDEMİR, KÜTAHYA
6. Yazıcıoğlu Metal Endüstri ve Tic., BALIKESİR
7. Cemal GÜLSOY, SIVAS
8. Sivas Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş., SİVAS
9. Alişan SAĞLAM, KARAMAN
10. Maşuk ERDAL, SİİRT
11. Dolsan Dolgu Madenleri Sanayii ve Tic. A.Ş., ESKİŞEHİR
12. Samaş Sanayii Madenleri A.Ş., ANKARA
13. Mayaş Madencilik Yatırımları Sanayii ve Tic. A.Ş., İSTANBUL
14. Görsan Maden Sanayii ve Tic. A.Ş., İSTANBUL
15. Mikrotaş Mikronize Tozlar Sanayii ve Tic. A.Ş., İSTANBUL
16. Boyman Boya ve Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş., İSTANBUL
17. Mikro Maden Sanayii A.Ş., İSTANBUL
18. Egemetal Madencilik A.Ş., BURSA
19. Hayrettin SEVİNÇ, BALIKESİR
20. Mustafa Sadi ÇAKIR, ÇANAKKALE
21. Tonsil Aktif Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş., KONYA
22. Erbilgin Maden Sanayii ve Tic. A.Ş., MUĞLA
23. Atlas Maden Sanayii Tic. A.Ş., ESKİŞEHİR
24. İzzet YAŞA, BİLECİK
3.4.4. Mevcut Kapasiteler ve Kullanım Oranları:
Ülkemizde talk ile ilgili üretim kapasiteleri hakkında kesin bilgiler mevcut değildir. Talk işleten kuruluşlar üretimi genellikle talebe göre yapmaktadırlar. Boya, kağıt ve seramik kalitesindeki ürünlerinin başlıca pazarları Lübnan, Libya, Irak ve Yunanistan' dır.
3.4.5. Üretim Miktar ve Değerleri
Maden İşleri Genel Müdürlüğünden alınan verilere göre Tablo 32’de sunulmuştur.
TABLO 32. Türkiye Talk Üretim Miktar Durumu (ton olarak)
MADENLER |
Ruhsat Sayısı
|
1996
|
1997
|
1998
|
TALK
|
23
|
10.811
|
8.806
|
7.691
|
3.4.6. İkame Ürünler
Kağıt sanayiinde dolgu ve kaplama maddesi olarak talk, kaolin ve kalsiyum karbonat ile rekabettedir. Seramik sanayiinde talkı florit ikame edebilir. Fakat talk daha ucuz bir mineral olduğu için tercih edilmektedir. Kaynakların var olduğu sürece talkın ikamesi güçtür.
3.4.7. Stok Durumu
Şirketlerin hammadde stok maliyetleri çok fazla olduğu için fazla stok yapmaları mümkün değildir. Fabrikaların yıllık tüketimleri için, kış-yaz ihtiyaçları dikkate alınarak belirli bir stok tutma zorunluluğu vardır.
3.5. Dış Ticaret
3.5.1. Gümrük Vergileri, Tavizler ve Teşvikler
Türkiye' de steatit ithalatı 25.26 G.TİP numarası ile "ithalatta uygulanacak Gümrük Vergisi Oranları İle Ödenecek Toplu Konut Fonu" nu gösterir listede AT ve EFTA ülkeleri için % 3.5; diğer ülkeler için % 7 oranında gümrük vergisine tabiidir. Ayrıca CIF bedelinin % 19' u kadar ABD doları (veya Türk Lirası karşılığı) Toplu Konut Fonu' na kesilir.
3.5.2. İthalat-İhracat
Türkiye' nin steatit konusunda dünya ülkeleri ile yaptığı ithalat-ihracat rakamları Tablo 33 ve 34'de verilmiştir. Tablolar incelendiğinde ihracatın ithalata göre çok az olduğu görülmektedir.
TABLO 33. Türkiye' nin Talk İthalatı
1996
MİKTAR (ton)
|
DEĞER($)
|
1997
MİKTAR (ton)
|
DEĞER ($)
|
1997 (%)
|
4.530
|
2.349.391
|
6.957
|
2.930.104
|
0.31
|
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
3.5.3. Fiyatlar
Bölüm 2.4.4.’te açıklanmıştır.
3.5.4. AT, EFTA ve Benzeri Ülke Grupları İle Ticaret
Türkiye' nin gerek AT ve gerekse EFTA ülkeleri ile talk ticareti canlıdır. Ancak AT grubu ülkeler ile ticareti daha gelişmiştir.
TABLO 34. Türkiye' nin Talk İhracatı (Kg ve DL cinsinden)
|
1989
|
|
1990
|
|
1991
|
|
1992
|
|
1993
|
|
ÜLKELER
|
Miktar
|
Değer
|
Miktar
|
Değer
|
Miktar
|
Değer
|
Miktar
|
Değer
|
Miktar
|
Değer
|
Almanya
|
20300
|
5455
|
20000
|
6744
|
20000
|
4504
|
40000
|
11019
|
20000
|
3107
|
Irak
|
50264
|
6446
|
40000
|
6785
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
KKTC
|
50000
|
6659
|
240
|
57
|
27000
|
5783
|
20600
|
2316
|
20400
|
4868
|
İtalya
|
--
|
--
|
--
|
--
|
37000
|
5410
|
66010
|
9904
|
88000
|
13728
|
Suriye
|
--
|
--
|
--
|
--
|
20000
|
4000
|
--
|
--
|
--
|
--
|
Suudi Arab
|
--
|
--
|
1750
|
498
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
Yugoslavya
|
--
|
--
|
5000
|
872
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
Yunanistan
|
14000
|
2180
|
19000
|
3370
|
20750
|
5086
|
42750
|
10500
|
53250
|
12613
|
Lübnan
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
3000
|
573
|
Ürdün
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
6000
|
1156
|
Türkmenista
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
250
|
60
|
K. Kore
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
--
|
625
|
219
|
TOPLAM
|
134564
|
20740
|
85990
|
18356
|
124750
|
24783
|
169360
|
33739
|
191525
|
36324
|
Kaynak:HDTM
3.6. İstihdam
D.İ.E. 1990 yılı kayıtlarına göre talk işletmeciliği yapan 3 özel şirket olup toplam çalışan sayısı 72’dir.
4. MEVCUT DURUM DEĞERLENDİRMESİ
4.1. Yedinci Plan Döneminde Gelişmeler
Yedinci plan döneminde beklenilen üretim ve tüketim hedeflerinin gerisinde kalınmıştır.
4.2. Sorunlar
Ülkemizde talk üreten kuruluşlar genellikle bu üretimlerini düzensiz ve mevsimlik organizasyonlar ile yürütmektedir. Yine bu kuruluşlar gerekli makamlara gerekli bilgileri düzenli bir şekilde göndermemekte ve bu da talk hakkında kesin bilgilerin elde edilmesini zorlaştırmaktadır. Ülkemizde hala talk tüketimi ile ilgili istatistiki bilgiler mevcut değildir.
5. SEKİZİNCİ PLAN DÖNEMİNDE BEKLENEN GELİŞMELER ve ÖNERİLER
5.1. Genel Politika
Talkın günümüzün gelişen koşullarına uygun olarak teknolojinin gelişmesiyle birlikte kullanım alanları da artmakta ve buna paralel olarak üretiminin de artması beklenmektedir.
Ülkemizin gerek ithalat ve ihracat rakamları gerekse yıllara göre yapılan üretimlerine bakılacak olursa talk konusunda istikrar olmadığı görülmektedir. İhrcatımız ithalatın çok gerisindedir. Talk işleten kuruluşların düzenli üretim yapmamaları da önemli bir sorun teşkil etmektedir. Tüketimin özellikle yurtiçi kaynaklardan karşılanması, üretim fazlasının önemli bir pazar olan Ortadoğu ülkelerine satılması hedeflenmelidir.
Talkın tüm tüketim alanları belirlenmeli, bu konuda istatistiki bilgiler derlenmeli, bununla birlikte tüm bu bilgiler uygulamaya geçirilmelidir. Bu amaçla talk işletmeleri modern organizasyonlar haline getirilmeli, kullanım alanlarına uygun ürün elde edebilmek için gerekli öğütme ve zenginleştirme tesisleri kurulmalıdır.
5.2. Üretim-Talep Projeksiyonu
5.2.1. Üretim Hedefleri (2000-2005)
TABLO 35. Üretim Hedefleri (ton)
YILLAR
|
2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
Üretim
|
10 000
|
11000
|
12100
|
13300
|
14600
|
16100
|
5.2.2. Toplam Talep Projeksiyonu (2000-2005)
TABLO 36. Toplam Talep Projeksiyonu (ton)
YILLAR
|
2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
Talep
|
15 000
|
16500
|
18150
|
19965
|
21960
|
24160
|
5.3. Sekizinci Plan Dönemine İlişkin Beklentiler
1. Ülkemizdeki tüm talk yataklarının potansiyeli tam olarak belirlenmeli, bu amaca uygun olarak arama çalışmalarına hız verilmeli, talk yataklarının detay etütleri yapılmalıdır.
2. Talk tüketen kuruluşların üretici kuruluşlar ile diyalog halinde olmaları ve buna göre tüketimin öncelikle iç üretimden karşılanması hedef olmalıdır.
3. Üretici ve tüketici kuruluşlar ilgili makamlara talk ile ilgili bilgiler zamanında verilmeli ve bunun ışığında yeniden bir talk politikası oluşturulmalıdır.
4. Talk işletmeleri mevsimlik ve küçük çaptaki işletmelerden modern işletmeciliğe geçmeli, üretim ve tüketimde istikrar sağlanmalıdır.
5. Ülkemizdeki tüm yatakların kalitesi belirlenmeli ve modern zenginleştirme tesisleri kurulmalıdır.
6. Sivas talk yataklarında (iyi kalite olduğu için) rezerv artırmaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır.
7. Talk üretici kuruluşlar gerek üretim gerekse rezerv artırmaya yönelik çalışmalarda MTA Genel Müdürlüğü ile işbirliğine girilmelidir.
8. Üretici kuruluşlar, ürettikleri talkın tüm fiziksel ve kimyasal özellikleri ile standartlarını belirlemeli, iç ve dış piyasaya girilmelidir.
Dostları ilə paylaş: |