«magistr hazirliği məRKƏZİ»

Akkreditivin şərtlərinin pozulmasına görə ödyici qarşısında emitent bank, emitent bank qarşısında isə icraçı bank məsuliyyət daşıyır.

İcraçı bank ödənilmiş və ya təsdiqlənmiş akkreditiv üzrə pul vəsaitini ödəməkdən əsassız imtina etdikdə vəsait alan qarşısında məsuliyyət icraçı bankın üzərinə qoyula bilər.

İcraçı bankda akkreditiv aşağıdakı hallarda bağlanılır:

 akkreditivin müddəti başa çatdıqda;

 akkreditivin tam, yaxud qismən geri qaytarılması barədə ödəyicinin tələbi əsasında.

Akkreditivin bağlanması haqqında icraçı bank emitent banka məlumat verməlidir.

Ödənilmiş akkreditivin istifadə olunmamış məbləği akkreditivin bağlanması ilə eyni vaxtda dərhal emitent banka qaytarılmalıdır. Emitent bank qaytarılmış məbləğləri ödəyicinin vəsaiti deponentləşdirdiyi hesabına daxil etməlidir.

Çek cari hesabın sahibinin banka verdiyi göstərişi ifadə edən sənəd olmaqla, çekdə göstərilən məbləğ onu təqdim edənə verilir. Çek nağdsız haqq-hesab vasitəsi kimi bankdakı vəsaitə sərəncam vermək üçün nəzərdə tutulmaqla təqdim edənə verilən adlı və orderli növlərə bölünür.

Birinci halda çek, təqdim edən hər kəsdən ötrü yazılır, onun ödənməsi isə sadəcə təqdim olunmaq yolu ilə həyata keçirilir. Adlı çek konkret olaraq adı göstərilən şəxsə verilmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Nəhayət, orderli çek müəyyən bir şəxsin xeyrinə, yaxud onun göstərişinə uyğun yazılır. Yəni, çek sahibi onu veksel indossamenti funksiyalarına oxşar funksiyaları yerinə yetirən indossamentin köməyi ilə başqa birisinə verə bilər.

Çeklərlə hesablaşmalar zamanı Mərkəzi Bankın əməliyyat idarəsinin və zona hesablaşma kassa mərkəzinin təsdiq etdiyi limit çeklərindən istifadə edilir. Müəssisə çek almaq üçün banka sənədləri imzalamaq hüququ verilən şəxslərin imzalarını və müəssisənin möhürü ilə təsdiq olunan ərizə təqdim edir. Çeklərlə hesablaşma zamanı çek verən şəxs çeki doldurduqdan sonra çek alanla birlikdə həmin çeki benefisiar banka verir. Çekin məbləğinin çekdəki qalığa uyğun olub-olmaması bank tərəfindən möhürlə təsdiq edilir.

Çeklərlə hesablaşma apardıqda, əsas prinsip budur ki, vəsait çeklərin xüsusi bron hesablarından silinməyənədək çek saxlayanın hesabına mədaxil olunmasın.

Banklar çeksaxlayanın hesabından vəsaiti zona hesablaşma kassa mərkəzindən alınmış çek siyahısı əsasında silirlər.

Siyahıda çek haqqında aşağıdakı məlumatlar olur: