«magistratura hazirliği məRKƏZİ» Əlyazması hüququnda
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 7
məhsuldarlığının artımı istehsal məsrəflərində keçmiş əməyin xüsusi çəkisinin daima artırılmasına gətirib çıxarır. Respublikanın iqtisadiyyatının son illərdə müstəqil inkişafı təsərrüfat dövriyyəsinə getdikcə daha çox material – texniki ehtiyatların cəlb edilməsi ilə nəticələnməlidir. Heç də sirr deyildir ki, Azərbaycanın xammal və material resursları çox məhdud miqdardadır. Onların bir çox növlərinin təkrar istehsalı əslində qeyri- mümkündür. Odur ki, məhsulların material tutumunun aşağı salınması təbii ehtiyatlara birbaş qənaət kimi başa düşülməlidir. Hasilat sənayesində emaledici sənayeyə nisbətən istehsal olunan məhsul vahidinə daha çox canlı əmək və kapital qoyuluşu vəsaiti sərf edilir. Ona görə də, emaledici sənaye sahələrində istehsalın təkmilləşdirilməsi hesabına material resurslarına qənaət olunması daha sərfəlidir. Əşyalaşmış əməyə qənaət olunması xammal və emaledici sahələrə yönəldilən kapital qoyuluşlarının ixtisar olunmasına şərait yaradır. Məhsul istehsalının həcminin artımı material resurslarından və həmçinin məsariflərin mütləq kütləsi ilə müşayət olunur. Buna görə də, material tutumunu aşağı satmaq hesabına əldə olunan qənaətin həcmini artırmaq lazımdır. Son illərdə, istehsalı mənimsənilən məhsulların hazırlanmasına daha çox material sərf etmək tələb olunur. Sənayenin nisbətən yeni sahələrinin, məsələn eleutronikanın, kiyanın, elektrotexnikanın, radiotexnikanın və s. inkişafı məhsulların material tutumunda dəyişikliklərə müşayət olunur. Heç də sirr deyildir ki, məhsulların material tutumunun aşağı salınmasında materialların emal olunmasının texnikası və texnologiyasının təkmilləşdirilməsi, müasir texnologiyanın yaradılması mühüm istiqamətlər sayılır. Məhsulların material tutumunun səviyyəsi bəzən ilkin xammalın və materialların keyfiyyəti ilə müəyyən olunur. Onların çeşidlərinin genişləndirilməsi, möhkəmliyi, materialalrın keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, texniki-iqtisadi parametrlərinin təkmilləşdirilməsi məhsul vahidinə çəkilən xərclərin xüsusi çəkisini xeyli azalda bilər. |