m = --------- = -----------
A 1- MPC
Demak, iste`molga chegaralangan moyillik qancha katta bo`lsa, multiplikator samarasi ham shuncha yuqori bo`ladi.
Multiplikatorning matematik mohiyati cheksiz kamayib boruvchi geometrik progressiyani anglatadi, ya`ni m=1+b+b1+b2+b3+b4+…+bn, bu yerda b=MPC. Tenglikning ikki tomonini b ga ko`paytiramiz: mb=b+b2+b3+b4+…+bn+1
endi birinchi tenglamadan ikkinchisini ayiramiz:
m-mb=1-bn+1 , m(1-b) =1-bn+1
Hisob -kitob natijalarini quyidagicha tasvirlaymiz:
m = ( ‘n+1) / (1-b)
b kasr son va bn+1 nolga juda yaqin bo`lgani uchun
m = 1/ (1-b ) tenglik to`gri bo`ladi.
Avtonom xarajlar multiplikatori miqdorining katta yoki kichikligi byudjet soliq siyosati samaradorligiga ta`sir ko`rsatadi. Davlat o`z xarajatlarini oshirayotganda, yoki investitsiya xarajatlarini oshirish choralarini ko`rayotganda, bu xarajatlar jami talabni qancha miqdorga oshirib yuborishi mumkinligini hisobga olishi zarur.
6. Retsession va inflyatsion uzilish.
Agarda ishlab chiqarishning haqiqiy hajmi (U0) potentsial (U*) hajmidan kam bo`lsa, jami talab samarasiz hisoblanadi. Ya`ni, AD=AS tenglikka erishilgan bo`lsada, yalpi xarajatlar miqdori resurslarining to`liq bandligi darajasini ta`minlamaydi. Yalpi talabning yetishmasligi iqtisodiyotga depressiv ta`sir ko`rsatadi.
E Y=E
B E2 =E1 + ΔE
E1=C+I+G+Xn
Retsession uzilish
E
A
Uo Y* Y
15-chizma. Ishlab chiqarishning haqiqiy va potentsial hajmi o`rtasidagi retsession uzilish.
YAMM (YAIM)ni to`liq bandlilikning noinflyatsion darajasiga qadar o`stirish uchun jami talab (jami xarajatlar) ko`paytirilishi zarur bo`lgan miqdor retsession uzilish deyiladi (15-chizma).
Ishlab chiqarishda to`liq bandlikka erishish va retsession uzilishni yo`qotish uchun jami talabni rag’batlantirish va muvozanatni «A» nuqtadan «V» nuqtagacha surish lozim. Bu yerda muvozanatli yalpi daromadning o`sishi ΔU quyidagiga teng bo`ladi:
Dostları ilə paylaş: |
