Malatya sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması
Yüklə 5,65 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Toplam
- Kg/Yıl
- Bulunduğu Yer
Tarımsal üretim içerisinde kayısı oldukça önemli bir ürün olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca, il ekonomisi içerisindeki ağırlığı da son derece önem arz etmektedir. Bu durum karşısında, kayısının yıllar itibariyle gelişim profilini incelemek gerekmektedir.Çizelge 39 incelendiğinde; yıllar itibariyle meyve veren ağaç sayısında artışlar olmasına rağmen, yaş ve kuru üretim aynı paralellikte gitmemekte ve özellikle mevsimsel sebeplerden dolayı değişimler göstermektedir. İhraç edilen kuru kayısı miktarında yıllar itibariyle artışlar görülmekte ancak, 1996 yılında üretim-ihracat prosesinde ciddi anlamda kriz yaşanıldığı dikkati çekmektedir. 2001 yılı dışında genel olarak kuru kayısı ihracatının toplam getirisinde yıllar itibariyle artışlar görülmesine rağmen, kuru kayısının 1 kg'ının ihracat fiyatında ters orantılı olarak düşüşler gözlenmektedir. Bu durum beraberinde üretici aleyhine sonuçlar doğurmaktadır. Malatya ekonomisindeki ağırlığı sebebiyle kayısı konusunda geniş bilgiler, sorunlar ve bu sorunların ne şekilde çözümlenmesinin gerektiği EK olarak verilmiştir. Kayısının yıllar itibariyle gelişim profili Çizelge 39'da verilmiştir. Çizelge 39. Kayısının Yıllar İtibariyle Gelişim Profili
3.1.4. Tarımsal Hasıla
3.2. HAYVANCILIK 2000 yılı istatistiklerine göre ülkemizde 10,761 milyon baş sığır mevcudu bulunmaktadır. Bu sığır populasyonunun içerisinde ıslah edilmemiş düşük verimli yerli ırk sığırlar % 39,2, üstün verimli melez ırk sığırlar % 44 ve saf kültür ırkı sığırlar % 16,8 oranındadır. Aynı yıl itibariyle toplam 28,492 milyon baş koyun populasyonunun ise % 97,3'ünü yerli ırk koyunlar oluşturmaktadır. Yıllardır bitkisel ve hayvansal üretim arasında denge kurulamamış, son yıllarda bu denge hayvancılık aleyhine bozulmuştur. Tarımsal üretim içerisinde hayvancılığın payı 1970 yılında % 36,9 iken bu oran 1999 yılında % 21,6'ya düşmüştür. 3.2.1. Hayvan Potansiyeli ve Canlı Hayvan Ticareti
Türkiye-Malatya hayvan potansiyeli Çizelge 40’da verilmiştir. Çizelge 40. Türkiye-Malatya Hayvan Potansiyeli
Malatya'da tarımın önemli kollarından biri de hayvancılıktır. Topraklarının yaklaşık yüzde 44'ü çayır ve meralarla kaplı olması hayvan yetiştiriciliği için gerekli olan ortamın olduğunu göstermektedir. Ancak, özellikle köyden kente göç ve girdilerdeki dengesizlikler hayvancılığı karlılıktan uzaklaştırmış ve bu sebeple de hayvancılık gereken gelişmeyi gösterememiştir. Bu arada, hayvancılığın bugünlere gelmesinde Sultansuyu Harasının (günümüzde tarım işletmesi) rolünü unutmamak gerekmektedir. 1929 yılında kurulan bu haranın atçılık, sığırcılık, koyunculuk ve tavukçuluk gibi şubeleri bulunmaktadır. Hayvancılığın geliştirilmesine yönelik olarak hayvan ırkı ıslah çalışmaları da sürdürülmektedir. 1998'den 2001 yılı sonuna gelindiğinde; koyun sayısında % 8, kıl keçisi sayısında % 6, sığır sayısında % 11, tavuk sayısında % 13, hindi sayısında % 70 ve arı kovanı sayısında da % 12 gibi ciddi azalmalar görülmektedir. Bu durum son derece düşündürücü olmakla birlikte, "Uygun Yatırım Konuları" bölümünde hayvancılığın gereken gelişmeyi gösterebilmesi anlamında yapılması gereken yatırımlara da değinilecektir. 3.2.2. Hayvansal Ürünler Üretimi
Türkiye hayvancılık sektöründe ortalama karkas ağırlığının düşük olması et üretimini olumsuz etkilemektedir. Başka bir deyişle, ülkemizde hayvan sayıları fazla olduğu halde birim hayvan başına elde edilen verim düşüktür. Hayvancılığın ileri olduğu ülkelerde ortalama sığır karkas ağırlığı 250 kg. dolaylarında iken, ülkemizde 170-180 kg, sığır başına süt verimi ise ortalama 5.000-6.000 kg/laktasyon iken, ülkemizde 1.800-2.000 kg/laktasyondur. Avrupa Birliğinde verim oldukça yüksek olup, ortalama karkas ağırlığı 1995 yılında 312 kg olduğu halde, 1997 yılında Türkiye’de 159 kg’dır. Ülkemizde, 2001 yılında hayvansal üretim bir önceki yıla göre % 2,5 azalmış; ihracat % 422,6 artmış, ithalat % 10,8 azalmıştır. Tarımda ileri ülkelerde hayvansal üretimin toplam tarımsal üretimdeki payı % 60-70 iken, ülkemizde bu oran 20-25 dolayındadır. Hayvancılık sektöründe arzulanan verim artışlarının sağlanmasında mevcut genetik kapasite, suni, tabii tohumlama uygulamaları ile artarken, bu konuda bakım ve beslenme şartlarının iyileştirilmesi ve çeşitli girdi fiyatları ile ürün fiyatları arasındaki dengenin korunması hususları önemini sürdürmektedir. Türkiye-Malatya hayvansal ürün miktarları Çizelge 41’de verilmiştir. Çizelge 41. Türkiye-Malatya Hayvansal Ürün Miktarları
1998'den 2001 yılı sonuna gelindiğinde; süt üretiminde % 9 artış olmasına rağmen, et üretiminde % 109, yapağıda % 123, bal üretiminde % 5 ve yumurta üretiminde de % 21 gibi ciddi azalmalar görülmektedir. 3.2.3. Balıkçılık ve Su Ürünlerinde Durum Su ürünleri, ülkemizin coğrafi konumu nedeniyle ekonomimize sürekli girdi sağlaması mümkün olan ve dengeli beslenmede protein ihtiyacının karşılanması için daha fazla tüketilmesi gereken doğal canlı kaynaklardır. Bu kaynakların devamlılığı; korunması, geliştirilmesi, sosyal ve ekonomik amaçlar doğrultusunda kullanılmasıyla mümkün olabilecektir. Ülkemizde avcılığa dayalı olarak gelişen su ürünleri üretiminde yetiştiricilik üretiminin payı giderek artmış, toplam üretim içerisinde 1990 yılında % 1 olan payı 2000 yılı itibariyle % 13,6'ya ulaşmıştır. Öte yandan, toplam su ürünleri üretim miktarı 2000 yılında, 1999 yılına göre % 8,5 oranında azalmıştır. Bunun başlıca sebebi, yetiştiricilikle yapılan üretimdeki % 25'lik artışa rağmen, iç sularda ve denizlerden avcılıkla yapılan üretimin % 12 oranında azalmasıdır. Deniz ürünleri üretiminin % 63’ü Karadeniz’den, % 15’i Marmara Denizinden, % 15’i Ege Denizinden ve % 7’si ise Akdeniz'den elde edilmiştir.
Son yıllarda yapılan baraj ve göletler sebebiyle su ürünleri yetiştiriciliği artmıştır. Daha önce ırmak balıkçılığı şeklinde yapılan küçük balıkçılık, Karakaya Baraj Gölü'nün oluşmasıyla kenar köylerde yaşayan halkın geçim kaynağı olabilecek şekilde büyümüştür. Bu amaca yönelik 7 adet su ürünleri kooperatifi kurulmuştur. 2001 yılı su ürünleri üretimi Çizelge 42'de verilmiştir. Çizelge 42. Su Ürünleri Üretimi
Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2002. 44. Malatya 3.2.4. Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürünler Hasılası
3.3. ORMANCILIK 3.3.1. Orman Potansiyeli Yapılan son amenajman çalışmalarına göre, ülkemizde toplam arazinin yaklaşık % 27’si orman rejimi altında değerlendirilmektedir. Ancak iyi vasıflı ormanlar, toplam ormanlık sahanın % 48’ini oluşturmaktadır. 1998 sonu itibariyle, % 73’ünde kadastro işlemleri tamamlanan ormanların % 17,5’i toprak erozyonunu önleme ve kesildiğinde tekrar yetiştirme zorluğu gibi teknik, doğal ve sosyal nedenler ile kültürel ve estetik değerleri koruma amaçlarıyla muhafazaya alınmıştır. Toplumun ve öncelikle 19.577 yerleşim yerinde yaşayan 7 milyon orman köylüsünün çeşitli şekillerde sosyo-ekonomik ihtiyaçlarını karşılayan orman eko sisteminden, 2000 yılında 7,3 ve 2001 yılında da 6,7 milyon m3 endüstriyel odun üretimi gerçekleştirilmiştir. Sürdürülebilir ormancılık yönetimi ve kalkınma ilkeleri doğrultusunda, 2000 yılı içerisinde 25 bin hektar ağaçlandırma, 30 bin hektar erozyon kontrolü, 5 bin hektar orman içi mera ıslahı yapılmış ve 12 bin hektar enerji ormanı tesisi gerçekleştirilmiştir. 2001 yılında bu faaliyetler sırasıyla 26 bin, 33 bin, 4 bin ve 10 bin hektar olarak sonuçlanmıştır. Bu gelişmelere karşın, 2000 yılında 26.278 hektar ve 2001 yılında da 7.411 hektar orman alanı yangınlarla kaybedilmiş ve aynı yıllarda sırasıyla 8.284 hektar ve 5.000 hektarlık alan da çeşitli yasalarla orman rejimi dışına çıkarılmıştır. Ülkemiz için bu bilgileri verdikten sonra Malatya'nın orman potansiyelini inceleyelim:
İlin önemli orman alanları Pütürge, Doğanşehir, Hekimhan ve Arguvan ilçeleri sınırlarında bulunmaktadır. İl toprakları içerisinde genel ormanlık alanlar toplamı 1.174.490 hektar olup, bu alan içerisinde % 10,4’lük bölüm ormanlık saha olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye, Doğu Anadolu ve Malatya orman varlığı Çizelge 43’de verilmiştir. Çizelge 43. Türkiye, Doğu Anadolu Bölgesi ve Malatya Orman Varlığı (Hektar)
Kaynak: 1. Ormancılığımız. Mustafa KONUKÇU, Kasım 1999. DPT 2. Orman Bölge Müdürlüğü. 2002. 44. Malatya % 10,4'lük ormanlık sahanın ağırlıklı olarak % 8,7'si baltalık orman ve kalan % 1,7'lik kısmı da koru orman özelliği taşımaktadır. Ülkemiz ormanlarının % 0,5’i ve Doğu Anadolu ormanlarının da % 6,3’ü Malatya'da bulunmaktadır. Ormanlık sahaların dağılımı Çizelge 44’te verilmiştir. Çizelge 44. Ormanlık Alanların Dağılımı (Hektar)
Kaynak: Elazığ Orman Bölge Müdürlüğü, 2002. 44. Malatya 3.4. YER ALTI ZENGİNLİKLERİ 3.4.1. Maden Potansiyeli
Malatya, oldukça zengin yer altı kaynakları olan bir ilimizidir. İl sınırları içindeki en önemli yer altı kaynağı, Hekimhan ilçesi sınırları içindeki Hasançelebi'de bulunan demir yataklarıdır. Hekimhan'dan başka Darende ve Pütürge ilçelerinde de zengin demir cevheri bulunmaktadır. Hekimhan ilçesinde elde edilen demir cevheri trenle İskenderun Demir Çelik Fabrikası'na gönderilmektedir. Maden varlığı Çizelge 45’de verilmiştir. Çizelge 45. Maden Varlığı
Kaynak: Malatya İli Bilinen Maden ve Mineral Kaynakları. MTA 2002
Yüklə 5,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||