Giderler tahakkuk ettikçe, giderin ilişkili olduğu gider yerinin özelliğine göre ilgili fonksiyonel gider hesapları borçlanmaktadır. Esas üretim gider yerlerine ait direkt işçilik giderleri, doğrudan doğruya "720 Direkt İşçilik Giderleri" hesabına, yardımcı hizmet gider yerlerine ait işçi ücret ve giderleri "730 Genel Üretim Giderleri" hesabına, Pazarlama Servisineait olanlar ise, "760 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri" hesabına, Genel Yönetim servisine ait olanlar ise, "770 Genel Yönetim Giderleri" hesabına kaydedilmektedir.
Sosyal yardım niteliğindeki işçilik giderleri ise esas ve yardımcı üretim gider yerlerine de ait olsa dahi, genelde doğrudan doğruya "730 Genel Üretim Giderleri" hesabına sosyal servis giderleri olarak kaydedilmektedir. Ülkemizdeki bazı özel sektör uygulamalarında esas üretim gider yerlerine ait olan işçiliklerin tamamı direkt sayılmakta ve "720 Direkt İşçilik Giderleri" Hesabında izlenmektedir.
Sosyal yardım niteliğindeki işçilik giderleri ise esas ve yardımcı üretim gider yerlerine de ait olsa dahi, genelde doğrudan doğruya "730 Genel Üretim Giderleri" hesabına sosyal servis giderleri olarak kaydedilmektedir. Ülkemizdeki bazı özel sektör uygulamalarında esas üretim gider yerlerine ait olan işçiliklerin tamamı direkt sayılmakta ve "720 Direkt İşçilik Giderleri" Hesabında izlenmektedir.
İşçilik giderlerinin maliyetlere yüklenmesinde ise, "721 Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma" hesabı ile "731 Genel Üretim Giderleri Yansıtma" hesabı alacak kayıt almakta, "151 Üretim ve Yarı Mamuller" hesabı borçlanmaktadır.
7/B seçeneğinde ise, işçi ücret ve giderleri önce, 791 no.lu işçi ücret ve giderleri hesabında, defteri kebir hesabı olarak izlenmektedir. Yıl sonlarında ise, "798 Gider Çeşitleri Yansıtma" hesabı alacağı ile fonksiyonlarına dönüştürülerek "799 Üretim Maliyeti" hesabına ve 630, 631, 632 no.lu dönem giderleri hesaplarına devredilmektedir.
7/B seçeneğinde ise, işçi ücret ve giderleri önce, 791 no.lu işçi ücret ve giderleri hesabında, defteri kebir hesabı olarak izlenmektedir. Yıl sonlarında ise, "798 Gider Çeşitleri Yansıtma" hesabı alacağı ile fonksiyonlarına dönüştürülerek "799 Üretim Maliyeti" hesabına ve 630, 631, 632 no.lu dönem giderleri hesaplarına devredilmektedir.
Uygulamalarda, yukarıda da açıklandığı üzere, işçi ücret ve giderlerinin hangilerinin direkt işçilik gideri hesabına, hangilerinin genel üretim gideri hesabına kaydedileceği konusunda bir birlik bulunmamaktadır.
Uygulamalarda, yukarıda da açıklandığı üzere, işçi ücret ve giderlerinin hangilerinin direkt işçilik gideri hesabına, hangilerinin genel üretim gideri hesabına kaydedileceği konusunda bir birlik bulunmamaktadır.
Normal koşullarda, bir işçilik giderinin direkt olabilmesi için, esas üretim gider yerinde çalışan işçilere ait olması ve üretilen mamul veya mamul grubuna doğrudan doğruya yüklenebilmesine bağlıdır. Bu nedenle, esas üretim yerinde çalışan işçilerin,
— Esas işçilikleri (Normal ücretler)
— Fazla çalışma ücretinin normal kısmı
— Üretim primleri
— Sanat ve ağırlık zamları
gibi giderler direkt sayılmakta diğerleri endirekt sayılmaktadır.
Hizmet gider yerinde çalışan işçilerin her türlü giderleri ise, endirekt sayılmakta ve Genel Üretim Giderleri hesabında izlenmektedir.
GENEL ÜRETİM GİDERLERİNİN İNCELENMESİ
GİDERLERİN DAĞITILMASI
Giderlerin Dağıtılması İle İlgili Olarak Üç Dağıtım Ortaya Çıkmaktadır:
GİDER DAĞITIM TABLOSUNUN DÜZENLENMESİ
Gider dağıtım tablosu, gider çeşitlerinin gider yerleri itibariyle dağıtımını topluca gösteren bir tablodur. Gider dağıtım tablosunda, sütunlarda gider yerleri bulunmakta ve her bir gider çeşidinin dağılımı bu sütunlara yazılmaktadır.
Bazı uygulamalarda, birinci dağıtımda da giderlerin gider yerleri ile, ilişkilendirilmesinde dağıtım anahtarlarından yararlanılır. Diğer bir deyişle hangi gider çeşidinin hangi gider yerine kaydedileceği konusunda önceden belirlenmiş esaslar olmayabilir. Bu gibi durumlarda, ortak nitelikteki giderler ayrı bir gider yerinde toplanmadığından, ilk dağıtımda söz konusu giderlerin gider yerlerine paylaştırılmasında bazı dağıtım ölçülerinden yararlanılır.
