Bu yöntemde kullanılan standart maliyetler; belli bir faaliyet hacminde, belli koşullar altında belli fonksiyonların ve bölümlerin işlemlerinin fiili maliyetlerinin ne olması gerektiği konusunda bilimsel esaslara göre ortaya konan ve performans ölçümünde kıstas oluşturacak öngörülerdir.
Standart maliyet yönteminde giderler fiili tutarlar üzerinden izlenirken, standart tutarları üzerinden maliyetlere yüklenir. Böylece; gerçekleşen giderler ile öngörülen giderler arasındaki sapmalar (farklar) ortaya konularak, farkların nedenlerini araştırma ve gerekli düzeltici önlemleri alma olanağı sağlanır.
Standart maliyet yönteminde her maliyet unsuru için ayrı standartlar hesaplanır.
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri miktar ve fiyat unsurlarından oluştuğundan, standartlar da miktar ve fiyat standartları olarak belirlenir.
Direkt işçilik giderlerine ilişkin standartlar; süre (miktar) ve ücret (fiyat) standartlarından oluşur.
Çok farklı çeşitte ve çok sayıda giderden oluşan genel üretim giderleri için ise miktar (verimlilik), fiyat (bütçe) ve kapasite ile ilgili standartlar saptanır. Farklar, fiili üretim maliyetleri ile standart maliyetler karşılaştırılarak hesaplanır.
STANDART MALİYETLERİN MUHASEBE KAYITLARINDA İZLENMESİ
1-Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderlerinin Kaydı
150 İLK MADDE VE MALZEME 276.000.000
100 KASA 276.000.000
710 DİREKT İLK MAD.VE MALZEME GİDERLERİ 276.000.000
150 İLK MADDE VE MALZEME 276.000.000
151 YARI MAMULLER – ÜRETİM 200.000.000
711 DİR.İLK MAD.VE MAL.GİD.YANS. HS. 200.000.000
711 DİREKT İLK MAD.VE MALZ. GİD. YANS. HS. 200.000.000
712 DİREKT İLK MAD.VE MALZ. FİYAT FARKI 36.000.000
713 DİREKT İLK MAD.VE MALZ. MİKTAR FARKI 40.000.000
Belirli Bir Kar Marjını Sağlayacak Satış ve Üretim Hacminin Belirlenmesi ve Kar fonksiyonlarının Bulunması
Başabaş Noktasının Hesaplanması:
Başabaş noktası işletmenin kara geçtiği noktayı ifade eder.
Bu noktada kar sıfırdır.
Başabaş noktası aşıldığı taktirde işletme kara geçmeye başlar.
Başabaş Noktası hem miktar hem de tutar olarak hesaplanabilir.
Başabaş Noktasının hesabında; üretim birimlerinin birim satış fiyatları, satış miktarları, birim değişken maliyetleri ile işletmenin toplam sabit maliyetinin bilinmesi gerekir.
Başabaş Noktasının hesabında; üretim birimlerinin birim satış fiyatları, satış miktarları, birim değişken maliyetleri ile işletmenin toplam sabit maliyetinin bilinmesi gerekir.
Başabaş noktası,işletme karının sıfır olduğu nokta olduğuna göre, toplam gelirle toplam giderlerin birbirine eşit olduğu noktadır. Yani;
Toplam Gelir= Toplam Değişken Gid.+ Toplam Sabit Gid.
Başabaş Noktası, katkı payı ve katkı oranı kavramlarından hareket edilerek formül yoluyla hesaplanabilir.
Başabaş Noktası, katkı payı ve katkı oranı kavramlarından hareket edilerek formül yoluyla hesaplanabilir.
Başabaş Noktası miktar olarak hesaplanmak istendiğinde:
