Ma’lumki inson voqeilikni, borliqni til orqali, uning vositalari yordamida aks ettiradi.
Shu jarayonda u turli matn ko’rinishlarini yaratadi. Bular quyidagilar:
Yuz bergan voqea-hodisa haqidagi oddiy axborot ko’rinishda yaratilgan matn ma’lumotnomna matni deb ataladi. Bu matnning quyidagi belgilari bor:1)so’zlar o’z ma’nolarida qo’llanadi 2)tilde mavjud bo’lgan tasviriy vositalar deyarli farqlanmaydi.
Yuz bergan voqea-hodisa haqidagi ijodiy -tavsifiy matn yuritiladi. Bu matnda quyidagi belgilar bor 1)yuz bergan voqea-hodisa shaxsiy fikr mulohaza bayon qilinadi; 2) tilning badiiy -tavsifiy vositalaridan unumli foydalaniladi;3)har bir voqea-hodisa muayyan dalillar bilan ishonarli tarzda aks ettiriladi;
Bu matn turlariga ilmiy,ommabop va badiiy uslubda yaratilgan matnlarni, shuningdek , inshoni kiritish mumkin.
O’quvchilar bilan amaliy ishlash:
-Matn tuzish
-Dialogik matn tuzish
-Monologik matn yuristish
-Badiiy asarlardan dialogic va monologic matn turlariga misol yozish
-Matnni qisqartirish va kengaytirish
