Ma`ruza №2,3 Mavzu: Qadimgi sharq tarixi. Qadimgi Misr podshohligi
Режа: Qadimgi sharq tsivilizatsiyasi.
Misrshunoslik fanining rivojlanishi.
Qadimgi podsholik davridagi Misr (er.av. XXIII - XVIII asrlar).
Yangi va so‘ngi podsholik davrida Misr davlati (er.av.XVI-XII asrlar).
Qadimgi Misr madaniyati.
Qadimgi sharq tsivilizatsiyasi.Insoniyat tarixida ibtidoiy jamoadan tsivilizatsiyaga otish shaharlarning paydo bolishi, ularning hokimiyat va diniy markaz sifatida shakllanishi ibodatxona, saroylar qurilishi, yozuvni paydo bolishi bilan va shuningdek jamiyatda turli sinflar va davlatchilikni paydo bolishi bilan boshlanadi. Tabiiyki, tsivilizatsiyalar tarixi Qadimgi Sharqda er.av. IV ming yilliklardan jamiyatning taraqqiyoti natijasida turli ijtimoiy qatlamlarni paydo bolishi bilan boshlanadi. Qadimgi Sharq tsivilizatsiyasi turli geografik hududlarda, turli davrlarda tugallandi. Jumladan Old Osiyoda Qadimgi Sharq tarixi Makedoniyalik Iskandarning yurishlari (er. av. IV asr.) bilan tugallandi, Janubiy va Sharqiy Osiyo mamlakatlari uchun eramizning II ming yilligining ikkinchi yarmigacha davom etdi. Qadimgi Sharq geografik tushunchasi shimoliy-garbiy Afrikadan Tinch okeanigacha va buyuk choldan Hind okeani va Saxaragacha bolgan ulkan hududni qamrab oladi. Asosan bu hudud subtropik iqlimli, yozi juda issiq va quruq, yumshoqligi bilan kozga tashlanadi.
Birinchidan, insonlarda tashkiliy ahamiyatga, ikkinchidan xalqlararo xarakteristikasining sivilizatsiyasidan kelib chiqishning ahamiyati.
A. Misol uchun, Mesopotamiya va Misr sivilizatsiyalar shaharlari o`zining harbiy va geografik o`rni va oldi-sotti savdo aloqalari rivojiga ega bo`lgan, lekin ular bir- biridan farq qilgan.
1. Misrda ko`proq haykaltaroshlikda olim va olimdan keyingi hayotga ko`proq e`tibor berganlar. Jumladan, Misr madaniyatiga ham.
2. Mesopatamiyada esa, badiiy va adabiy asarlar bolishiga bolgan istak bir oz koproq bo`lgan.
3. Misrliklar ayollarga erkinlik berish tarafdori bo`lganlar.
4. Misrliklar, bolalarni o`ldirishga qarshilik qilganlar.
5. Madaniyat va siyosiy tomondan ham sivilizatsiyada ma`lum bir yo`nalish yo`lga qo`yilgan.
B. Mesopatamiya va Misrdagi rivojlanishda asosiy urg`u bir - biri bilan solishtirish bo`lgan.
1. Harappa sivilizatsiyasi nozik shaharlarini yanada yuksalishi va rivojlanishida asosiy urg`u shunga qaratilgan.
2. Xitoy madaniyatida boshqaruvga judda katta e`tibor berganlar.