Ma’ruzachi: dots. A. R. Sohibov umumiy pedagogika

Ma’ruzachi: dots. A. R. Sohibov umumiy pedagogika

Ma’ruzachi: dots.A.R.Sohibov
UMUMIY PEDAGOGIKA
______________
Tarbiya ijtimoiy hodisa sifatida. Tarbiya nazariyasi va tarbiya jarayonining mohiyati, mazmuni, maqsadi va vazifalari, xususiyatlari, qonuniyatlari va tamoyillari.
Tarbiyaning umumiy metodlari. Ijtimoiy ongni shakllantirish, ijtimoiy ahloqni shakllantirish, rag‘batlantirish va jazolash, o‘z-o‘zini tarbiyalash metodlari.
Tarbiya turlariga umumiy tasnif. Aqliy tarbiya. Ahloqiy tarbiya. Jismoniy tarbiya. Mehnat tarbiyasi. Nafosat tarbiyasi. Ekologiya tarbiya, iqtisodiy va huquqiy, g‘oyaviy-siyosiy tarbiya. Fuqarolik tarbiyasi.
4- MAVZU. TARBIYA NAZARIYASI VA TARBIYA TURLARI.
REJA:
TARBIYA NAZARIYASI pedagogika fanining bir qismi bo‘lib, tarbiya jarayonining mazmuni, metodlari va tashkil etilishi masalalarini o‘rgatadi.
Tarbiya jarayoni shaxsning muayyan maqsad asosida ijtimoiy hayotga tayyorlovchi tarixiy-ijtimoiy tajribaga suyangan holda olib boruvchi faoliyat jarayonidir.

Tarbiya nazariyasi Markaziy Osiyo mutafakkirlari va xalq pedagogikasining tarbiya borasidagi boy tajribalariga tayanadi. Jumladan, Tarbiya xususida taniqli o‘zbek pedagogi Abdulla Avloniy shunday deydi:

“Al hosil tarbiya bizlar uchun yo hayot, yo mamot, yo najot, yo halokat, yo saodat, yo falokat masalasidir”

Tarbiya Pedagogikadagi asosiy tusbunchalardan biri sanaladi. Jamiyat va pedagogikaning tarixiy rivoji davomida mazkur kategoriyani tushuntirishga turlicha yondashuvlar yuzaga keldi. Eng avvalo, keng va tor ma’nodagi tarbiya farqlanadi.
Keng ma’noda tarbiya shaxsga jamiyatning ta’sir etishi, ijtimoiy hodisa sifatida qaraladi. Mazkur holatda tarbiya ijtimoiylashtirish bilan uyg’unlashadi
Tor ma’nodagi tarbiya deganda, pedagogik jarayon sharoitida ta’lim maqsadini amalga oshirish uchun pedagog vatarbiyalanuvchilarning maxsus tashkil etilgan faoliyati tushuniladi,
jamiyat a’zolarining maqsadga yo‘naltirilgan rivojlanishi hamda ulaming qator ehtiyojlarini qondirish uchun shart-sharoit yaratish
jamiyat rivoji uchun zarur bo‘lgan ijtirnoiy madaniyatga mos yetarlicha hajmdagi «inson kapitali»ni tayyorlash
madaniyatlarni uzatib turish orqali ijtimoiy hayotning barqarorligini ta’minlash;
ma’lum jins yoshi va ijtimoiy-kasbiy guruhlarning qiziqishlarini hisobga olgan holda ijtimoiy munosabatlar doirasida jamiyat a’zolarining harakatini tartibga solish