Mavzu : Ammiak ishlab chiqarish usullari

Mavzu : Ammiak ishlab chiqarish usullari.

REJA :

• Ammiak ishlab chiqarish .
• Ammiakning xossalari .
• Ammiakning xalq xo’jaligidagi ahamiyati

O’tkir xidli rangsiz gaz

Ammiak haqida tarixiy ma’lumotlar:

• Shimoliy Afrikada (Ammon oazisi)
• Qadimiy Misrda (Ammonianlar)

Frits Gaber 1908 yilda olmon olimi Frits Gaber ammiak sintezini amalga oshirgan. Osmiy katalizatori yordamida yuqori bosim va harorat ostida azotni vodorod bilan reaksiyaga kirishtirib ammiak oladi. N2 + 3H2 = 2N H3

Karl Bosh

Omon olimari K.Bosh va F.Gaber bosim ammiakni ostida sirkulyatsion sxemasini yaratishdi.

1913 – yilda Olmoniyada 1- sanoat qurilmasi ishga tushdi va 1918-yili olimlar ixtirolari uchun Nobel mukofoti bilan taqdirlandilar.

Ammiakni labaratoriya sharoitida olinishi:

• NH4Cl + NaOH = NH3↑ + NaCl + H2O



• (NH4)2SO4 + Ca(OH)2 = 2NH3↑ + CaSO4 + 2H2O

Ishlab chiqarish sharoiti : Katalizator – g’ovakli temir Xarorat – 450 - 500˚С Bosim – 25 - 30 аtm.

Ammiakni sanoatda olinish usuli :

Sintez kaloniyasi
N2 va H2 aralashmasi
katalizator
separator
sovutgich
Issiqlik almashinish qurlimasi
Sirkulyatsion kompressor
Maxsus chiqish
katalizator

Ammiakning inson organizmiga ta’siri : Ammiakning ishlab chiqarish zonasi xavosidagi ruxsat etilgan konsentratsiyasi 0,2 mg/l ni tashkil etadi.

Azotning ishlatilishi :

• Suyuq ammiak
• Karbomid
• Soda
• Oziq-ovqat ishlab chiqarish
• HNO3
• O’g’itlar

Farg’ona Azot A.J. ammiak, karbamid, ammiak selitrasini ishlab chiqarishdagi so’ngi ma’lumotlari

2010 yil yanvar oyida "AM-76 ishlab chiqarishni kapital ta'mirlash elementlari bilan rekonstruktsiya qilish" loyihasi doirasida ammiak ishlab chiqarishni rekonstruktsiya qilish, ammiakning kunlik ishlab chiqarish hajmini 900 tonnadan 1300 tonnagacha oshirish imkonini berdi.

Ma’lumot olingan saytlar :

• www.azot.uz
• www.cheminfo.uz
• Wikipedia.org
• www.arxiv.uz
• www.alhimik.ru

E’TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR !