Mavzu-2: Operasion tizimlar, ularning turlari. Reja

Arxivlovchi dasturlar
Birinchi bo'lib eng taniqli ARJ arxivator dasturi bilan tanishamiz. Ushbu arxivator bitta
fayldan iborat - ARJ.EXE . ARJ arxivatorni umumiy ko'rinishi quyidagicha:
«ARJ» komanda - rejim «arxiv fayl nomi», «fayl nomi».
Bu yerda arxiv fayl nomi - ma’lumotlar hajmi o'zgartirilib joylanishi kerak bo'lgan arxiv
faylgacha to'liq yo'l yoki agar fayl shu papkada bo'lsa u holda arxiv fayl nomi. Fayl nomi esa -
hajmi o'zgarishi kerak bo'lgan fayl yoki fayllar nomlari. Agar ko'rsatilgan nomli arxiv fayl
topilmasa, u holda yangi arxiv fayl yaratiladi.
Buyruqlar satrida * va ? belgilar bilan foydalanishiz mumkin. Shunda * - bir nechta

---

---

noma’lum harf va belgilar uchun, ? - esa bitta noma’lum harf yoki belgi uchun qo'yilishi mumkin.

ZIP arxivator ikkita fayldan iborat bo'lib, ulardan biri ZIP - arxivlarni yaratadi, ikkinchisi
esa UNZIP - arxiv fayllarni ochadi. ZIP arxivatorni umumiy kurinishi:
ZIP - rejim arxiv fayl nomi, fayl nomi;
UNZIP - rejim arxiv fayl nomi;
Rejimlar:
M
0-
N
-
R
P
- arxivlash (arxivga ko'chirib
olish);
arxivdanhammafayllarni tiklash;
faqato'zgarganfayllarni tiklash; -
katalogvapodkataloglarbilantikla
sh.
Dasturlar MS-DOS operatsion tizim uchun mo'jallangan bo'lib ularda ishlash juda
murakkab. Ammo bu dasturlarning Windows operatsion tizimga mo'jallangan turlari ham mavjud.
Ular oson, bir xil foydalanuvchi interfeysi va yangi imkoniyatlari bilan farqlanadi. Bu dasturlarga
WINZIP, WINRAR, WINARJ yoki ZIPMAGIC arxivatorni keltirish mumkin. Arxiv fayl nomi
8 ta harfdan oshirilishi mumkin.
Windows uchun yaratilgan arxivator dasturlarning biri WINRAR bo'lib, u yordamida biz
RAR hamda ZIP formatli arxivlarni yaratishimiz va ular bilan ishlashimiz mumkin.
WINRAR dasturini ishga tushirish uchun Пуск menyusining Программы bo'limida
WINRAR guruhini tanlab, uning ichidaB WINRAR dasturni ishga tushiramiz. Oyna
WINDOWSdagi oynalarga o'xshab standart interfeysga ega: U sarlavha satri; Menyular satri;
Asboblar paneli; Ish sohasi; Yordamchi ma’lumotlar satridan iborat.
WINRAR da ishlashda asboblar panelidagi yordamchi tugmalar bilan ishlashni bilishimiz
kerak. Yordamchi tugmalar asosiy buyruqlarni bajarish uchun mo'ljallangan bo'lib quyidagilardan
tashkil topgan. Yordamchi tugmachalar.

---

---

Dastur menyusi 5 bo'limdan iborat bo'lib, ular Файл, Комманды, Избранное, Параметры

va Справка. Ushbu bo’limlar yordamida kerakli amallarni bajarishimiz mumkin. 
Файл menyusi
Открыть архив (CTRL+O)
Arxiv faylni ochish;
Выбрать диск (CTRL+D)
Asosiy diskni O’zgartirish;
Выбрать папку (CTRL+T)
Asosiy papkani O’zgartirish;
Пароль (CTRL+P)
Arxiv faylga parol O’rnatish;
Скопировать файлы в буфер (CTRL+C) Tanlangan fayllarni xotiraga olish
Вставить файлы из буфера (CTRL+V)
Xotirada joylashgan fayllarni chiqarish
Выделить все (CTRL+A)
Ekrandagi hamma ma’lumotlarni tanlash
Выделитыруппу (+)
Ekrandagi ma’lumotlarni shart bO’yicha gurahga olish
Снять выделение(-)
Tanlangan ma’lumotlrdan shart bO’yicha gurahdan
chiqarish
Инвертировать выделение (*)
Gurahdagi fayllarni gurahdan chiqarib, tanlanmagan
fayllarni gurahga olish
Выход
Dasturdan chiqish