Mavzu: Alyuminiy qotishmalari: metallarning xossalari va qayta ishlanishi

Alyuminiy qotishmalari — asosiy qismi alyuminiydan iborat qotishmalar. Alyuminiy qotishmalari alyuminiyga Si, Si, Mg, Zn, Mn, Ni, Fe, Ti va boshqa elementlarni alohida-alohida yoki maʼlum kombinatsiyada qoʻshib suyuqlantirish yoʻli bilan tayyorlanadi. Alyuminiy qotishmalari ga legirlovchi elementlar sifatida Ni, Cr, Sa va boshqa, qotishma xossalarini yaxshilaydigan elementlar sifatida esa oz miqdorda Na, Be, Ti, Ce, Nb ham qoʻshiladi. Bu elementlar fizik, kimyoviy va mexanik xossalari xilma-xil Alyuminiy qotishmalari hosil qilishga imkon beradi.
Alyuminiy qotishmalari yengil boʻlishi bilan birga ancha puxta ham-dir. Alyuminiy qotishmalari deformatsiyalanadigan va qu-yiladigan qotishmalar guruhlariga boʻlinadi. Deformatsiyalanadigan Alyuminiy qotishmalari har xil yarim fabrikatlar va buyumlar tayyorlash, quyiladigan Alyuminiy qotishmalari esa xilma-xil detallar quyishda qoʻllaniladi.


Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Berdiyarov B.T., Hojiyev Sh.T., Matkarimov S.T., Nosirxo„jayev S.Q. Metallurgiyada biotexnologik jarayonlar: darslik. – Toshkent: “Lesson press”, 2023. – 178 b. – ISBN 978-9943-0000-0-1
2. Бердияров Б.Т., Маткаримов С.Т., Носирхужаев С.К., Хожиев Ш.Т. Металлургия благородных металлов: учебник. – Tашкент: “Ziyo nashrmatbaa”, 2023. – 205 c. – ISBN 978-9943-9746-7-8
3. Hojiyev Sh.T., Akramov Oʻ.A., Yusupxodjayev A.A., Berdiyarov B.T., Nuraliyev O.U. Metallashtirilgan okatishlarni olish usuli // Ixtiroga patent № IAP 07414, O„zbekiston Respublikasi Intellektual mulk agentligining rasmiy axborotnomasi, № 6(267), Toshkent, 2023. S. 64-65.
4. Hojiyev Sh.T., Muhammadov S.M., Yarashev U.K., Xolboyev N.M. Universal metallurg: metallar va ularni ishlab chiqarish texnologiyalari. – Toshkent: “Lesson press”, 2023. – 124 b. ISBN 978-9943-9364-7-8
5. Berdiyarov B.T., Hojiyev Sh.T., Ochildiyev Q.T. Gidrometallurgiya jarayonlari nazariyasi: amaliy mashg„ulotlarni bajarish uchun uslubiy qo„llanma. –Toshkent: ToshDTU, 2023. S. 100.
6. Berdiyarov B.T., Hojiyev Sh.T., Ochildiyev Q.T. Gidrometallurgiya jarayonlari nazariyasi: laboratoriya ishlarini bajarish uchun uslubiy qo„llanma. –Toshkent: ToshDTU, 2023. S. 40.
7. Bolibekov M.Sh., Hojiyev Sh.T., Raxmataliyev Sh.A. Metallurgik zavodlarni loyihalash: amaliy mashg„ulotlarni bajarish uchun uslubiy qo„llanma. – Toshkent: ToshDTU, 2023. S. 84.