| m = --------- = -----------
A 1- MPC
Demak iste`molga chegaralangan moyillik kancha katta bo`lsa multiplikator samarasi xam shuncha yukori bo`ladi.
Multiplikatorning matematik moxiyati cheksiz kamayib boruvchi geometrik progressiyani anglatadi, ya`ni m=1+b+b1+b2+b3+b4+…+bn, bu erda b=MPC. Tenglikning ikki tomonini b ga ko`paytiramiz: mb=b+b2+b3+b4+…+bn+1
endi birinchi tenglamadan ikkinchisini ayiramiz:
m-mb=1-bn+1 , m(1-b) =1-bn+1
Xisob kitob natijalarini kuyidagicha tasvirlaymiz:
m = ( ‘n+1) / (1-b)
b kasr son va bn+1 nolga juda yakin bo`lgani uchun
m = 1/ (1-b ) tenglik to`gri bo`ladi.
Avtonom xarajlar multiplikatori mikdorining katta yoki kichikligi byudjet solik siyosati samaradorligiga ta`sir ko`rsatadi. Davlat o`z xarajatlarini oshirayotganda, yoki investitsiya xarajatlarini oshirish choralarini ko`rayotganda, bu xarajatlar jami talabni kancha mikdorga oshirib yuborishi mumkinligini xisobga olishi zarur.
Agarda ishlab chikarishning xakikiy xajmi (U0) potentsial (U*) xajmidan kam bo`lsa, jami talab samarasiz xisoblanadi. YA`ni, AD=AS tenglikka erishilgan bo`lsada, yalpi xarajatlar mikdori resurslarining to`lik bandligi darajasini ta`minlamaydi. YAlpi talabning etishmasligi iktisodiyotga depressiv ta`sir ko`rsatadi.
E Y=E
B E2 =E1 + ΔE
E1=C+I+G+Xn
Retsession uzilish
E
A
Uo Y* Y
15-chizma. Ishlab chikarishning xakikiy va potentsial xajmi o`rtasidagi retseession uzilish.
YAMM (YAIM)ni to`lik bandlilikning noinflyatsion darajasiga kadar o`stirish uchun jami talab (jami xarajatlar) ko`paytirilishi zarur bo`lgan mikdor retsession uzilish deyiladi (15-chizma).
Ishlab chikarishda to`lik bandlikka erishish va retsession uzilishni yo`kotish uchun jami talabni ragbatlantirish va muvozanatni «A» nuktadan «V» nuktagacha surish lozim. Bu erda muvozanatli yalpi daromadning o`sishi ΔU kuyidagiga teng bo`ladi:
Dostları ilə paylaş: | 
