Mavzu: Individual va bozor talabi Reja: Individual talab


Qoldiq talab egri chizigʻi



Yüklə 0,53 Mb.
səhifə10/11
tarix25.11.2023
ölçüsü0,53 Mb.
#134395
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
individual va bozor talabi

Qoldiq talab egri chizigʻi


Muayyan firma oldida turgan talab egri chizigʻi qoldiq talab egri chizigʻi deb ataladi. Qoldiq talab egri chizigʻi – bu sanoatdagi boshqa firmalar tomonidan maʼlum narxda qondirilmaydigan bozor talabi. Qoldiq talab egri chizigʻi bozor talabi egri chizigʻi D§, minus boshqa tashkilotlar taklifi, So§: Dr§ = D§ – So§[7]

Talab funksiyasi va umumiy daromad


Agar talab egri chizigʻi chiziqli boʻlsa, u holda u quyidagi koʻrinishga ega boʻladi: p = a – b*q, bu yerda, p – tovarning narxi va q – talab miqdori. Egri chiziq va vertikal oʻqning kesishmasi a bilan ifodalanadi, yaʼni hech qanday miqdor talab qilinmagandagi narxni bildiradi. Va b esa talab funksiyasining qiyaligi. Agar talab funksiyasi shunday koʻrinishga ega boʻlsa, jami daromad talab miqdorini tovar narxiga teng boʻlishi kerak, uni quyidagicha ifodalash mumkin: TR= q*p = q(a-bq).

Kompyuter firmasiga talab egri chizigʻi haqiqatan ham tekismi


Mikroiqtisodiyotning deyarli har bir kirish matni mukammal raqobatbardosh firma oldida turgan talab egri chizigʻini tekis yoki gorizontal sifatida tasvirlaydi. Gorizontal talab egri chizigʻi mukammal elastikdir. Agar bozorda n ta bir xil firma mavjud boʻlsa, har qanday firma duch keladigan PED talabining egiluvchanligi shunga teng boʻladi:
PED mi
 = nPEDm
 – (n – 1) PES
Bu yerda, PED m – talabning bozor egiluvchanligi, PES – boshqa firmalarning har birining taklif egiluvchanligi va (n −1) – boshqa firmalar soni deb ataladi. Ushbu formula ikkita narsani ifodalaydi. Talab egri chizigʻi mutlaqo elastik emas va agar sanoatda koʻplab firmalar mavjud boʻlsa, har qanday alohida firma uchun talabning egiluvchanligi juda yuqori boʻladi va firma oldida turgan talab egri chizigʻi deyarli tekis boʻladi.[7]
Masalan, sanoatda 80 ta firma bor va sanoat uchun talab egiluvchanligi −1,0 va taklifning narx egiluvchanligi esa 3 ga teng deb faraz qilaylik. Keyin
PEDmi = (80 x (-1)) – (79 x 3) = −80 – 237 = −317
Yaʼni firma PED bozordagi PEDdan 317 marta elastikroq. Agar firma oʻz narxini „bir foizning oʻndan biriga koʻtarsa, talab deyarli uchdan biriga kamayadi“.[7] Agar firma oʻz narxini bir foizning oʻndan uch qismiga oshirsa, talab miqdori deyarli 100% ga kamayadi. Bir foizning oʻndan uch qismi firmaning narx belgilash qobiliyatining samarali diapazonini anglatadi, chunki narxlarni yuqori foizga oshirishga boʻlgan har qanday urinish talab miqdorini samarali ravishda nolga tushiradi.

Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin