QARSHILIKLARNI PARALLEL ULASH Qarshiliklar parallel ulanganda har bir qarshilikning bosh qismasi birinchi tugunga, oxirgi qismasi esa ikkinchi tugunga ulanadi . Qarshiliklarning har biridagi kuchlanish A va V tugunlar orasidagi kuchlanishga teng bo’lganligi uchun, shaxobchalarning qarshiliklardagi kuchlanishlari bir xil bo’ladi, ya’ni:
Kirxgofning birinchi krnuniga binoan:
Bunda: Rэ— ekvivalent qarshilik. U— ga qisqartirilgandan so’ng:
yoki
Bunda: — ekvivalent utkazuvchanlik.
Demak, qarshiliklar parallel ulanganda zanjirning ekvivalent o’tkazuvchanligi alohida shaxobchalar o’tkazuvchanliklarining yig’indisiga teng ekan.
Shuni ta’kidlash kerakki, parallel ulangan shaxobchalarning ekvivalent qarshiligi eng kichik qarshilikdan ham kichikdir.
QARSHILIKLARNI ARALASH ULASH Aralash ulanganda rezistorlarning bir qismi bir-biri bilan ketma-ket ulanadi, boshqa qismi esa parallel ulangan bo’ladi. Shuning uchun har bir zanjirning ekvivalent qarshiligi alohida hisoblanadi. Buni quyidagi misolda ko’rib chiqamiz.
KIRXGOFNING IKKINCHI QONUNI Umuman, elektr zanjir bir necha EYUK manbalaridan va rezistorlardan tashkil topgan bo’lishi mumkin. Rasmda E1 va E2 manbalar generator rejimida ishlaydi, ya’ni ulardagi EYUK lar va utayotgan toklar bir xil yunalgandir. Bunda Вva A nuqtalar orasidagi kuchlanishni quyidagicha aniqlash mumkin:
,
,
yoki E1-I, ,
Bundan:
Umumiy ko’rinishda:
Sunggi tenglama Kirxgofning ikkinchi o’rnuni nomi bilan mashxur: xar qanday yopiq konturda barcha EYUK larning algebraik yigindisi usha konturdagi qarshiliklarda yuzaga kelgan barcha kuchlanishlar tushishlarining algebraik yigindisiga teng.
Elektr yurituvchi kuchlarning va kuchlanishlar tushishlarining ishorasini aniqlash uchun konturni aylanib chiqishda ixtiyoriy yunalish tanlab olinadi.
Agar EYUK ning yoki qarshilikdan utayotgan tokning yunalishi konturni aylanib chiqish yunalishi bilan bir xil bo’lsa, u xolda EYUK va kuchlanishning tushishi I·R. "+" ishorasi bilan, agar EYUK yoki tokning yunalishi konturni aylanib chiqish yunalishiga qarama-qarshi bo’lsa, "—" ishora bilan olinadi.
