Iplarning geometrik o`lchami, mexanik xususiyati va bir tek isligi, deformatsiyaning tarkibiy qismi va pishitilgan iplarni har turli ko`pqirrali takrorlanuvchi kuchlanishga, taranglanishga qarshilik ko`rsata olish qobiliyati ma`lum darajada еshilishning hajmiga, katta-kichikligiga bog`liq.
Iplarni pishitish paytida hosil bo`ladigan ukrutka yoki buram berishda ipning qisqarishi
Elementar iplardan tarkib topgan kompleks iplarni pishitish paytida vintsimon chiziq bo`ylab joylashtiriladi. Pishitilgandan keyin kompleks iplarning bo`yi qisqaradi. Pishitish paytida ip uzunligining o`zgarishi еshilish, buralish hajmi, katta-kichikligi bilan aniqlanadi, bu еsa foiz sifatida ifodalanadi:
Buralma (ukrutka) hajmiga еshilish hajmi va ipning chiziqiy zichligi ta`sir ko`rsatadi. Eshilish qancha yuqori bo`lsa va ip qancha yo`g`on bo`lsa, ipni pishitish paytida ipdagi ukrutka (buralma) ham shuncha ko`p bo`ladi. Binobarin, ipning ukrutkasi (buralmasi) еshilishining absolyut hajmiga, katta-kichikligiga еmas, еshilish bilan ip radiusiga bog`liq, bu ana shu ko`rsatkichlarning ko`paytmasi bilan ifodalanadi.
Buralma (ukrutka) hajmiga еshilish hajmi va ipning chiziqiy zichligi ta`sir ko`rsatadi. Eshilish qancha yuqori bo`lsa va ip qancha yo`g`on bo`lsa, ipni pishitish paytida ipdagi ukrutka (buralma) ham shuncha ko`p bo`ladi. Binobarin, ipning ukrutkasi (buralmasi) еshilishining absolyut hajmiga, katta-kichikligiga еmas, еshilish bilan ip radiusiga bog`liq, bu ana shu ko`rsatkichlarning ko`paytmasi bilan ifodalanadi.
Tabiiy ipakning kimyoviy tarkibi va xususiyatlari, uni qo'llash sohasi
Tabiiy ipak tolasi oqsil moddasi-fibroin (75-78%). Ipaklar seritsin bilan yopishtirilgan (22-25%). Bundan tashqari, ipak ipida oz miqdordagi mineral, rang beruvchi va mumsimon moddalar mavjud.
Uzayish boshlang'ich uzunlikning 22-25% ni tashkil qiladi, yuqori elastik xususiyatlar (cho'zilishning 60% gacha– elastik), shuning uchun to'qimalar kam ajinlanadi.
Uzayish boshlang'ich uzunlikning 22-25% ni tashkil qiladi, yuqori elastik xususiyatlar (cho'zilishning 60% gacha– elastik), shuning uchun to'qimalar kam ajinlanadi.
Yuqori gigroskopiklik (10-12%). Mikroorganizmlarning ta'siriga chidamli. Elektr tokining yomon o'tkazuvchisi Past issiqlik qarshiligi-100-110ºs, T JST \ u003d 140-160ºs, quruq holatda dazmollash tavsiya etiladi.
Iplarning kimyoviy modifikatsiyasi
Polimerning kimyoviy tarkibini qisman yo'naltirilgan o'zgartirishdan iborat:
Har bir makromolekula ikkala monomerning bog'lanishlarini o'z ichiga olishi mumkin bo'lgan tola hosil qiluvchi kopolimerlarning sintezi
Emlangan kopolimerlarning sintezi. Jarayon kopolimer birliklarining asosiy polimerining lateral reaktiv guruhlariga payvand qilishdan iborat
O'zaro bog'liqlik, ya'ni makromolekulit o'rtasida ko'ndalang kimyoviy bog'lanishlar hosil bo'lishi
Jismoniy (strukturaviy) modifikatsiya
Iplarning tuzilishi va supramolekulyar tuzilishini yo'naltirilgan o'zgartirishdan iborat:
Iplarning yo'nalishi va tortilishi.
Yigiruv eritmasi yoki eritmasiga past molekulyar og'irlikdagi qo'shimchalarni kiritish. Shunday qilib, siz porlashni o'zgartirishingiz, oqlik darajasini oshirishingiz, iplarga bakteritsid xususiyatlarini berishingiz va hokazo.
Polimerlar aralashmasidan tolalar va iplarni shakllantirish. Bunga asetoxlorin misol bo'la oladi.
Ikki komponentli tolalar va iplarni olish. Ularni ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyati turli xil yopishqoqlik va qisqarishga ega bo'lgan ikkita polimerni aralashtirish imkoniyatini istisno qiladigan umumiy shakllantirish moslamasiga etkazib berishdir. Ikki komponentli iplarning asosiy qismi poliamidlar, poliesterlar va ularning kopolimerlaridan iborat.
Ikki komponentli tolalar va iplarni olish. Ularni ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyati turli xil yopishqoqlik va qisqarishga ega bo'lgan ikkita polimerni aralashtirish imkoniyatini istisno qiladigan umumiy shakllantirish moslamasiga etkazib berishdir. Ikki komponentli iplarning asosiy qismi poliamidlar, poliesterlar va ularning kopolimerlaridan iborat.
Tuzilishga qarab quyidagi turdagi ikki komponentli tolalar ajratiladi:
1.segmental
2.yadro qobig'i
3.matritsa-fibril
Mikrofiberlarni olish. Mikrofiber-qalinligi 1 den yoki 1 dekiteksdan kam bo'lgan tola. Mikrofiberlar paxta va hatto ipakdan sezilarli darajada yupqaroq. 10 ming metr ularning vazni atigi 1 gramm. Ularning toninasi va qalinligi notekis emasligi engil matolar uchun juda nozik iplar va iplar ishlab chiqarishga imkon beradi, ular beqiyos yumshoqlik va moslashuvchanlikka ega, shuningdek, juda ipak ko'rinishga ega.
Mikrofiberlarni olish. Mikrofiber-qalinligi 1 den yoki 1 dekiteksdan kam bo'lgan tola. Mikrofiberlar paxta va hatto ipakdan sezilarli darajada yupqaroq. 10 ming metr ularning vazni atigi 1 gramm. Ularning toninasi va qalinligi notekis emasligi engil matolar uchun juda nozik iplar va iplar ishlab chiqarishga imkon beradi, ular beqiyos yumshoqlik va moslashuvchanlikka ega, shuningdek, juda ipak ko'rinishga ega.
