1885-yilda N. I. Pirogov , qimalarning travmatik tarangligimahalliy asfiksiyapincha oyoq yumshoq toqima va organizmda uzgarishlar yuz beradi.
Birinchi marta uning klinikasi Italiyada yer qimirlashida ropirilish, yer, qimirlash, bombardimon qilish, temir yoy bergan fojiaga asoslangan. Travmatik toksikoz ol halokatlari va boshqalar vaqtida kuzatiladi.
KOTASTROFA
KOTASTROFA
ETIOLOGIYASI
Eng asosiy faktorlardan uzoq vaqt koma holatida bopincha otravleniya holatida boqimani uzoq vaqt ezilishi va yuqoridagi faktorlarning taqimani uzoq vaqt ezilishi va yuqoridagi faktorlarning ta sindromi rivojlanishida jarohatlangan mushak toqotadi. Gemodinamik buzilishlar natijasida atsidoz rivojlanadi, chuqur holatlarda esa tong qoir holatlari
Klinika
Ogni ezilgan joyni bosib turgan yuk olib tashlangandan soladi.
Yengil formasi 4 soat ichida rol oyoq hajmi kattalashadi, torilganda suyuqlik yuborilgandek seziladi.
Yengil formasi 4 soat ichida rol oyoq hajmi kattalashadi, torilganda suyuqlik yuborilgandek seziladi.
Oy berib, qokimtir dogladi.
Ogy berib, terida qoir doglgan boir formasi 7- 8 soat ichida rong va pufaklar yuzaga kelib ular serroz, gemorragik suyuqliklar bilan toladi.
Patologik ol - oyoq mushaklari qonsiz, kulrang nekrozlangan boqimalarda qon bilan immobilizatsiya kuzatildi. Shish kattalashishi bilan quyuqlashadi va travmatik shok belgilari paydo boqimalardan interstitsial kenglikdan plazma yopayadi.
Ezilgan toqoladi, gematokrit tez balandlashadi gemoglabin eritrotsitlar soni koqima chirishi natijasida toksik moddalar riladi .
To polipeptidlar, fosfor, kaliy, gemoglobin organizmga solishi kuzatiladi.
Bu holat TOQIMALARNING UZOQ VAQT EZILISHI, YOKI TRAVMATIK TOKSIKOZ deb ataladi.
Qol lam bilan bogyiladi, kriloellektronika yordamida sovutiladi, novokain blokadasi bajariladi.
Agar shish kattalashib ishemiya va ezilish belgilari yoqimalarga yengillik berish uchun keng fatsiya bajariladi, nekroektomiya yoki amputatsiya qilinadi.
Agar shish kattalashib ishemiya va ezilish belgilari yoqimalarga yengillik berish uchun keng fatsiya bajariladi, nekroektomiya yoki amputatsiya qilinadi.
Giperbarik oksigenatsiya qilinadi, bular davolash bilan birga olib borilib bemorga narkotik antigistamin preparatlar (promidol demidrol) yuboriladi, poliglukin yoki gemodez qoyiladi.
Intoksikatsiya davom etsa, dyurez tezlashtiriladi, 3-4 litrdan ortiq suyuqlik tomir ichiga yuboriladi (1\3 natriy xloridning izotonik eritmasi, 1\3 5% li glyukoza eritmasi yoki laktasol va 1\3 plazma)
