Mavzu: yuvish mashinalarning texnologik hisobi

6-AMALIY MASHG‘ULOT
MAVZU:YUVISH MASHINALARNING TEXNOLOGIK HISOBI
Ishning maqsadi: yuvish uskunalarning asosiy parametrlarni aniqlashni o‘rganish.
Ishni bajarish uslubi. Yuvish mashinalari xomashyo va idishlarni yuvadigan turlarga bo‘linadi.
Xomashyoni shpritslab yuvadigan, ivitib yuvadigan, ivitib va shpritslab yuvadigan mashinalar mavjud. Bu mashinalar tuzilishi b o‘yicha bir necha turlarga: lentali, barabanli, silkinadigan, ventilyatorli, shetkali, elevatorli, parrakli, flotatsion va bosh. bo‘linadi.
Idishlarni yuvish uchun shpritslab yuvadigan va ivitib yuvadigan mashinalar mavjud. Bunday apparatlarda idishlar yuviladi va bug’ bilan qizdiriladi, tuzilishi esa bir qatorli va ko‘p qatorli, aylanma va vannali bo‘ladi.
Yuvish mashinalarga kuyiladigan texnologik talablar: universalligi, yuviladigan ob‘ektlarning tozaligi, suv va energiyani kam mikdorda sarflanishi, xomashyo va idishlarni ezmasdan va sindirmasdan yuvilishi, yuklash va tushirish jarayonlarni mexanizatsiyalanganligi, oddiyligi, xavfsizligi va xok.
1.Barabanli yuvish mashinaning ishlab chiqarish quvvati quyidagi tenglamadan aniqlanadi (kg/sek):
П=(0,5.а1)Д² t ,
bu erda
Д-baraban diametri, m;
- xomashyoning xajm massasi, kg/m³;
- to‘ldirish koffitsienti (0,02-0,12);
- barabanning qiyalik burchagi, (2⁰-3⁰).
Uzatma quvvati (kVt):
Р0,5 П l,
l - baraban uzunligi,m.
2.Ventilyatorli yuvish mashinaning ishlab chiqarish quvvati (kg/sek):
П=в h υ ρ φ
в- konveyr eni, m;
h- mahsulot qavatining balandligi, m;
υ -konveyer harakatlanish tezligi, m/sek;
ρ - hajm massasi, kg/m3;
φ - lentani to‘ldirish koeffitsienti, (φ = 0,4-0,7).
Uzatma quvvati (kVt):
Р= П(Н+GL)102 η ,
Н- xomashyoni ko‘tarish balandligi, m;
L- konveyer uzunligi, m.
3. Parrakli yuvish mashinaning ishlab chiqarish quvvati (kg/sek):
П=V_ф · / τ _,
V_ф- yuvish mashinaning foydali hajmi, m³;
ρ_а- xomashyo – suv aralashmasida xomashyo kontsentratsiyasi (ρa=420-500 kg/m³);
τ - xomashyoni yuvish davomiyligi, sek.
Uzatish quvvati (kVt):
Р=0,4 b² l,
b -vannaning eni, m
l - vannaning uzunligi, m.
1-misol: Quvvati 1,667 kg/sek bo‘lgan barabanli yuvish mashinani hisoblang. Baraban diametri 1 m, eni 2m, olmaning hajm massasi 595 kg/m3, barabanning qiyaligi 30.
П= (0,5…1)Д² ρφ tg β = 1,667 kg/sek
Д=1 м
ρ= 595 kg/m³
tg β = tg3⁰= 0,0524
φ=1,667/(0,5…1)1² · 595· 0,0524 = 0,053…0,106
Р=0,5· П ·l =0,5· 1,667· 2 = 1,667 кВт
Katalogdan MP32-63 matorini tanlaymiz. Uning quvvati 2,2 kVt, aylanish chastotasi 22,4 min^-1.
2-misol. Soatiga 14 t pomidor yuvadigan ventilyatorli mashinada o‘rnatilgan elektrodvigatellarning quvvatlar yig’indisini aniqlang. Mashinaning konveyr uzunligi 5 m, vannaning eni 12 m, xomashyoni ko‘tarish balandligi 0,7, suv sirtining uzunligi 1,6 m, FIK 0,64.
Konveyerni xarakatlantirish uchun uzatma quvvatini aniqlaymiz.
Р=П(Н+6L)/102

1. 
   Quvvati 2,2 kVt bo‘lgan uzatmani tanlaymiz.
   

Havo sarfini aniqlaymiz.
V= 0,025А=0,025·1,2· 1,6 + 0,48

2. 
   Havo bosimini 80 kPa deb qabul qilamiz.
   

Havoni haydash uchun uzatma quvvatini aniqlaymiz.
Р=0,048
Quvvati 5,5 kVt bo‘lgan uzatmani tanlaymiz.
Elektrodvigatelning quvvati yig’indisini aniqlaymiz.
Р_й= 2,2+5,5=7,7 kVt,
1-masala. Barabanli yuvish mashinasining ishlab chiqarish quvvatini aniqlang. Baraban diametri 0,6 m. to‘ldirish koeffitsienti-0,06 mashinaning to‘kma zichligi 580 kg/m³.
2-masala. Sekundaga 1,12 kg lavlagi yuvish uchun yuvish mashinaning barabanning optimal o‘lchamlarini toping. Baraban 7,5% ga tuldiriladi.
3-masala. Quvvati 2,2 kg/sek b o‘lgan ventilyatorla yuvish mashinaning rolikli transportyorni t o‘ldirish koeffitsientini aniqlang. Konveyerning eni 0,9m, xarakatlanish tezligi0,18m/sek. Pomidorning urtacha diametri 0,048m.
4-masala. Ventilyatorli yuvish mashinaning ishlab chiqarish quvvati 0,783kg/sek b o‘lishi uchun konveyer qaysi tezlik bilan xarakatlanishi kerak. Pomidorning urtacha diametri 0,05m, konveyerning eni 0,5m, tuldirish koeffitsienti 0,4, xomashyoning xajm massasi 600kg/m³.
Nazorat savollari:

1. 
   Yuvish mashinalarning klassifikatsiyasi.
   
2. 
   Kattik meva va sabzavotlarni yuvish uchun mashinalar turlari.
   
3. 
   Yumshok mevalarni yuvish uchun mashinalar turlari.
   
4. 
   Tunuka idishlarni yuvadigan mashinalarning tuzilishi va ishlash printsipi.
   
5. 
   SHisha idishlarni yuvish kurilmasi.
   
6. 
   Yuvish mashinalarning asosiy parametrlari va ularni aniqlash.