Mawallafi Dr. Abd Ar-Rahman bin Abd Al-Kareem Ash-Sheha

HIKIMAR HALITTAN MUTUM:

a hankalce da dabi'a an sani cewa dan adam baya lalata shekarun sa da lokutan sa da kokarin sa da kudin sa wurin kirkira ko kuma samar da wani abu face sai da hadifin jawoma kansa wata fa'ida ko kuma dan kawar da wata cuta ga kansa, wannan shine abunda kowa ya sani kuma muke gani duk wata kirkire kirkire ta dan adam yana yin sa ne domin tabbatar da wata maslaha ba tare da dub aba zuwa ga cewa wannan maslahar me kyau ce ko kuma mara kyau bace, haka shima Allah madaukaki wanda shine yake da masalai mafiya dacewa da daukaka be halicci wata halitta ba kawai domin wasa kuma be barsu bah aka kawai kara zube, Allah madaukaki yace: " shin kuna tsammani ne mun halicce ku ne kawai domin wasa sannan kuma bazaku dawo ba zuwa gare mu? (115) Allah sarki na gaskiya ya daukaka da tsarkaka daga haka, babu wani abun bauta sai shi, ubangijin al'arshi alkarim (116) suratul muminun.

Be halicci wannan duniya ba da abun dake cikin sa ba domin wasa da barkwanci, Allah madaukakinya tsarkaku daga yin haka face ya halicce su ne domin wata hikima kokoluwa Allah madaukaki yace: " kuma bamu hakicci sama da kasa ba da abunda ke cikin su domin wasa ba (16) da munso yin wasa ne da hakan da mun rike hakan daga wurin mu da mun kasance masu aikata haka (17) suratul anbiya'i.

Kuma Allah be halicci mutum ba wanda ya daukaka shi akan dukkanin halittu ba khalifa a a doron kasa ba face domin ya tsayu wurin aikata wajibobin wadda aka kayyade mashi su wanda aka halicce sa domin su, Allah ya abayyana hakan cikin fadin sa cewa: " ban halicci mutum da aljani ba face dan su bautamun (56) bana butakar arziki daga wurin su sannan kuma bana bukatar su ciyar dani 957) lallai Allah shine azurtawa ma'abocin karfi me tsanani" suratu zariyat.

Ya halicce su sannan kuma ya tanadar masu da dukkanin abunda suke bukata na rayuwan su ya kuma aiko masu da manzanni domin suyi rayuwa irin wacce yake so ba yadda suke so bas u, rayuwa wacce ta dace da shari'ar sa da manhajin sa wanda ya yardan masu dashi- Allah shine ma'abocin kololuwan misali- mutum baya yarda wani mutum dan uwan sa ya gindaya masa sharudda hakanan cikin tafiyar da rayuwan sa cikin abubda beda mallakin komai akai, saboda haka Allah yana halittan abunda yaso kuma ya aikata abunda yaso, Allah madaukaki yace: " ubangijin ka yana halittan abunda yaso ya kuma zabi wanda yaso, basu ke da zabi ba, Allah madaukaki da buwaya ne dangane da abunda suke masa shirka" suratu kasas ayata 68.

Wannan shine hadafin na halittan wannan duniya da abunda ke cikinta na abubuwa da halittun wanda ake gani da wanda ba'a gani domin mutum ya tabbatar da bauta ga Allah a tsakanin su, sannan kuma yayi amfani da dukkanin abunda ke cikin ta domin ya masa jagora wurin sanin Allah da kuma taimaka masa akan bautan Allah, Allah be halicci sub a domin ya rika samun Karin karfi dasu ko kuma su rika jawo masa wani amfani ba ko kuma kawar masa da wani cutarwa ba, sune ma suke da bukatawa gareshi, ya kasance mawadaci daga garesu kamar yadda Allah ya bada labarin haka cikin fadin sa cewa: " yaku mutane kune fakirai zuwa ga Allah, shi Allah shine mawadaci me godiya (15) idan yaso zai tafiyar daku ya zo da wasu halittu sababbi (16) wannan ba wani abu bane mabuwayi agun Allah (17) suratu fadir.

Duk wanda ya tabbatar da bauta a gare shi ya rabautu da abunda ya masa alkawari na ni'ima dawwamamme ta har Abadan, duk kuma wanda ya kasance bawan kansa da son zuciyar sa da shedan to yana cikin azabar wuta madawwamiya har Abadan, Allah madaukaki yace: " lallai wanda suka kafirta daga cikin ma'abota littafi da mushrikai suna cikin wutan jahannama suna masu dawwama acikinta, wannan sune mafiya sharrin halittu (6) lallai wanda kuma sukayi imani sannan kuma suka aikata ayyuka na kwarai wannan sune mafiya alherin halittu (7) sakamakon su a wurin ubangijin su shine aljanna wanda koramu suke gudana a karkashinta suna masu dawwama acikinta har Abadan, Allah ya yarda dasu sannan suma sun yarda dashi, wannan shine sakamokon wanda yaji tsoron ubangijin sa (8) suratul bayyinah.