Мцндярижат

Dr. Nəbi Mehdiyev

Türkiyə, Kırklareli Universiteti,

Fəlsəfə kafedrasının müəllimi

Elmi-fəlsəfi həyat

Günümüzdə İbn Xəldun düşüncəsi

və sosial elmlər
Beynəlxalq elmi konfrans

29-31 may 2009-cu il, İstanbul/ Türkiyə
Cari ilin 29-31 may tarixində İstanbulda "Günümüzdə İbn Xəldun dü­şün­cəsi və sosial elmlər" adlı beynəlxalq elmi konfrans keçirilmişdir. Kon­fran­sın əsas məqsədi İbn Xəldun fikirlərinin müasir dövrdə yenidən qiy­mət­lən­dirmək və müzakirəsini təşkil etməkdi. Konfrans İstanbulda yerləşən İbn Xəl­dun Cəmiyyəti tərəfindən təşkil olunmuşdu. Bu cəmiyyət 3 il əvvəl yenə İs­tanbulda keçirilən birinci beynəlxalq İbn Xəldun konfransı əsnasında təsis olunmuşdur.

Konfransın işində dünyanın 12-dən çox ölkəsindən bu sahədə çalışan 50-dən çox məşhur elm adamı iştikrak edirdi. Üç gün davam edən və 10-dan çox seksiyanın təşkil olunduğu konfransda İbn Xəldun düşüncələri və onun yaradıcılığını müxtəlif aspektləri müzakirə obyektinə çevrildi. İştirakçılar ara­sında Sinqapur Malay Universitetinin professorları Sayid Farid Alatas, pro­­fessor Mohamad Hashim Kamali, mərakeşli İbn Xəldun tədqiqatçısı Ab­des­­selam Cheddadi, Türkiyəli tarixçi İlber Ortaylı, İbn Xəldun cəmiyyətinin həm­sədri professor Rəcəp Şəntürk, filosof Alparslan Açıkgençin və gənc İbn Xəldun tədqiqatçısı Akif Kayapınarın, habelə amerikalı məşhur elm adam­­ları Jim Spickard, Peter Turchin və Bruce Lavrensin İbn Xəldun dü­şün­cə və nəzəriyyəsi haqqında məruzələri xüsusi marağa səbəb oldu. Konfransın gündəliyinə professor Səlahəddin Xə­li­lo­vun “İbn Xəldun və K.Marks” mövzusundaki məruzəsi də daxil edilmişdi. Ölkəmizdən olan digər iştirakçı sos.e.n. Əbülfəz Sü­ley­­manovun məruzəsi “Türk Dünyasının mədəni inteqrasiya prosesində İbn Xəldunun rolu” mövzusuna həsr olunmuşdu.

 Konfrans ərzində ətrafında böyük müzakirələrə səbəb olan əsas mövzulardan biri "İbn Xəldun müasir pozitiv sosial elmlər sisteminin öncülüdür, yoxsa alternatividir?" sualı ətrafında aparılan müzakirələrdi. Konfrans iştirakçıları öz çıxışlarında İbn Xəldununun xüsusilə qeyri-qərb cəmiyyətləri üçün məhz müasir elmi metodologiyanın alternativi olduğu fikrini irəli sürdülər. Tədbirin sonunda növbəti İbn Xəldun konfranslarının fərqli ölkələrdə təşkil olunmasının vacibliyi qeyd olundu.