6. Dünya ve Ahiret Telakkisi; Vakfiyelerde sıkça geçen ahiret telakkisi bu çerçevede cennete nail olma ümidi, cehennem azabından korunma kaygısı, dünya hayatının faniliği, vâkıfın zihni arka planını kısmen yansıtmaktadır.
7. Ahlak Telakkisi; Güzel ahlakın temel değerleri arasında yer alan cömertlik, ihsan, şefkat, merhamet, hamiyet, mürüvvet, muâdelet ve uhuvvet de vakıf düşüncesinin doğuşunu hazırlayan dinamiklerdendir.
8. Ruhî/Psikolojik İhtiyaçlar ve Değerler; İnsan psikolojik bakımdan çelişkilerle dolu bir varlıktır; hayrı da şerri de, kendini de başkalarını da düşünür. İnsanın ihtiyaçları arasında yer alan mutluluk, bireysel tatmin, iç huzur, kendini gerçekleştirme, kendisinden sonra iyi ad bırakma, ebedi yaşama gibi ruhî arzular vakıf kurma düşüncesinin temel dinamikleri arasında sayılabilir.
