Medenî”; “şehirli, şehre ait, şehre özgü

B. Türk-İslam Medeniyetinden Örnek Kurumlar

1. Yolculara Hizmet Veren Kurumlar

İslam medeniyetinde sosyal dayanışmanın gerçekleştiği toplum kesimlerinden birisi de yolculardır. Bu alanlardan birkaçı üzerinde hizmet vermekle birlikte yolcuları ağırlamak işiyle uğraşan kurumlardan birisi zaviyelerdir. Zaviyeler tasavvufî hayat sürdürülen, din eğitimi verilen ve bir kısmı da askerî kimliği olan yerlerdi; ancak XIII. ve XIV yy.dan itibaren yolcular için bedava konaklama yerleri olmuşlardır.

Zaviyeler aynı dönemlerde Mısır, Suriye ve Irak’ta Abbasi halifeliğinde kurulmuştur. XII. –XV. Yy.lara ait kroniklerde İbn Cübeyr ve İbn Batuta gibi seyyahların eserlerinde bunlar hakkında geniş bilgiler bulunmaktadır. Zaviyeler sayesinde yolculukların rahat ve güven içinde yapılması sağlanmaktaydı. Anadolu’da kurulan zaviyeler bir iskân unsuru olmasının ve İslamlaşmada rol oynamasının yanında, diğer bölgelerde olduğu gibi yolculara verdiği hizmet açısından önemli görevler üstlenmiştir.