Medenî”; “şehirli, şehre ait, şehre özgü

ı. Urve b. Zübeyr (ö. 92/710)⁴⁴

ıı. Eban b. Osman (ö. 105/723)⁴⁵

ııı. Veheb b. Münebbih (110/728)

ıv. Muhammed b. Müslim ez-Zührî’dir. (124/741)⁴⁶

Bu eserler bugün elimizde mevcut değildir. Ancak ez-Zührî’nin talebesi Muhammed b. İshak (ö.151/768) başta olmak üzere el-Vakidi ve Taberî gibi daha sonraki yazarlar için kaynak olmuştur. Emeviler döneminde siyer-megazi üzerindeki çalışmaların yanında cahiliye tarihi, genel tarih, İslam tarihi, mahalli tarih, şehir ve kültür tarihleri ile ilgili çalışmalar da yapılmıştır.⁴⁷

Emeviler döneminde başlayan İslam tarihçiliği, Abbasîlerin ilk döneminden itibaren tarihçiliğe büyük önem verilmiş, siyer ve meğazi alanlarında daha sistemli, kapsamlı ve değerli eserlerin ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Abbasîler döneminde bu alanda eser verenlerin başında Muhammed b. İshak (ö.151/768) gelmektedir. es-Sîre ya da Kitabu’l-Meğazi olarak bilinen bu eser günümüze kadar tam olarak ulaşan en eski İslâm Tarihi kaynağıdır. Eser üç ana bölümden oluşmaktadır.

ı-el-Mübtede: Birinci bölüm olan bu kısımda Hz. Adem’den Hz. Peygamber’e kadar gelmiş geçmiş peygamberlerin ve toplumların tarihinden bahsetmektedir.

ıı-el-Meb’as: İkinci bölüm olan bu kısımda ise, Hz. Peygamber’in Allah’ın elçisi olarak gönderilmesi üzerinde durmaktadır.

ııı-el-Meğazi: Üçüncü bölüm olan bu kısımda da Hz. Peygamber’in savaşları ayrıntılı bir biçimde kaleme alınmıştır.

Muhammed b. İshak’ın eseri, kendisinden yaklaşık yarım asır sonra İbn Hişam (ö.218/833) tarafından kısaltılarak es-Sîretü’n-Nebeviyye adı altında yazılmıştır.