MehmednasûHÎ

214 Rado Koleksiyonu, Mevlevî evradı, 11296/1879

215 TSMK, Güzel Yazılar, nr. 309/96

216 TSMK, Güzel Ya­zılar, nr. 190/1; 195; Sakıp Sabancı Müzesi, nr. 216

217 dayısı Hulusi Efen­di'ninki en mükemmelidir, 1291/1874

218 Kut, XIX [ 1995|, s. 4-5

219 Akbatu, İV/4 [19801, s. 52

220 Muallim Cevdet, nr. 75

221 Zâkir Şükrü Efen-di, Die Istanbuler Derwisch-Kon.uen.te and ihre Scheiche, Mecmu'a-ı Tekaya, Frei-burg 1980

222 s. I-80

223 s. Ill-XV

224 s. 81-113

225 bk. bibi.

226 bk. bibi

227 İslam Me­deniyeti, İV/4 11980], s. 52

228 Aziz Mahmud Hüdâyî, nr. 1098

229 bk. Bursalı Mehmed Tâhir

230 bk. Kadızâde Mehmed Tâhir

231 bk. Mâlûmatçı Mehmed Tâhir

232 Ma'lûmat, nr. 288, 290, 29i, Mayıs-Haziran 1901

233 Seruet-iFünûn, nr. 258, Şubat 1895

234 İstan­bul, ts.

235 1981, İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü

236 BA, Cevdet-Saray, nr. 7673

237 BA, Cevdet-Saray, nr. 599

238 BA, Cev­det-Saray, nr. 4241

239 Prosvjetno Humanitarno Druâtvo Gajret

240 Dobraca, II, 604-605, nr. 1496 R-1343

241 Mehmed Teııfik Azapagic, "Risala o Hid-zri" [prijevod sa arapskog i biijeske: Os­man Lavici Ana/ı GHB, XV-XV1 |Sarajevo 1990j, s. 197-222

242 Dobraca, II, 687, nr. 1618 R-905

243 Handzic, s. 35;Sabanovic, s. 678

244 Meşhur sözler Behar, Sarajevo 1900,1/1, s. 3-4; 1/2, s. 21-221

245 Liselerimizdeki Arapça \Behar, Sarajevo 1902, III/6, S, 83-85; 111/7, s. 102-103; 111/8, s, 116-î 18

246 Atasözleri ve meşhur sözler \Bosna-Hersek Vilâyet Salnamesi, VIII/1889, s. 75-791

247 Hüseyin Vassâf, IV, 81

248 Öztürk, Muhammed Teufîk Bosnevî, s. 3

249 Hüseyin Vassâf, IV, 80

250 Rihletine "fergab" tam târîh çıktı /Tâlibî şu emrin esrarına bak

251 Tuhfe, s. 492

252 bk. bibi.

253 TSMK, Güzel Yazılar, nr. 1353

254 Hazine, nr. 2288

255 ilaveli yeni neşri için bk. Rado, s. 281-295

256 nr. 20

257 AY, nr. 6650

258 nr. 259

259 TA, XXIII, 431

260 Kutay, Kurtuluşun ue Cumhuriyetin Manevi Mimarları, s. 76

261 a.g.e., s. 71-80

262 Ceylan, 1, 196-221; ıi, 39-40

263 İz, s. 76-77

264 Hulâsatü'i-beyân, Veli Er-tan'in girişi, I, 1 1-15

265 Kahire 1334; Kahire, ts

266 İstanbul 1921,1924, 1925

267 nr. 3506

268 İstanbul 1922, 1924, 1941, 1947, 1966, 1971

269 nr. 170

270 1-IV, İstanbul 1966, 1981

271 bk. Zâhid Kevserî

272 Deohatü'l-küt-tâb, s. 77

273 bk. bibi.

274 bk. Zekâi Dede

275 Meşâhîrü'n-ni-sâ, 11,64,91

276 el-Müntehab, s. 4

277 Mektebi! edebfî sarfı ue nahvi lisâni'l-Arab, el-Mürteeb fi sarfı ve nahvi lisâni'l-Arab; "Sarf kısmı", İstan­bul 1307, 1311, 1327

278 Arslan, s. 108

279 İstanbul 1304, 1327; Kazan 1321/1903

280 sy. 36-69

281 a.g.e., s. 113-116

282 Husulü'n-nekh fi usûli'l-fıkh; İs­tanbul 1309, 1312, 1314

283 Küçük Hanım­lar İlmihali; İstanbul 1312, 1316, 1324

284 nr. 293, 294, 295

285 Tecuîd-i Cedîd; İs­tanbul 1328

286 l-II, İstanbul 1294-1295

287 1-IH, Tahran 1304-1307

288 I-VI11, İstanbul 1 3i 5

289 Kitâbü'l-dhâcTın kırk üçüncü babı "Gaz-vetü Haybef'e kadar; İstanbul 1329-1332

290 mezuniyet tezi, 1970; İÜ Ed. Fak. Arap-Fars Filolojisi

291 Mezuniyet tezi 1970, İÜ Ktp., Tez, nr. 7693

292 doktora semineri, 1993, SÜ Sos­yal Bilimler Enstitüsü

293 mezuniyet tezi, 1999, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

294 yüksek lisans tezi, 2000, MÜ Sosyal Bi­limler Enstitüsü

295 nşr. M. Fuâd Abdülbâki

296 bk. Aynİ, Mehmet Ali

297 bk. YAZICI, Mehmet Emin

298 kö'ürge; bk. Clauson, Dictionary, s. 690

299 Cengiz Han'ın hanlık alâ t neti "tuk -gü'ürge"; bk. İA, XIl/2, s. 5

300 geniş bilgi için bk. Davul

301 Köymen, Büyük Selçuklu İmparatorluğa Tarihi, 1, 290, 292, 294

302 Alp Arslan üeZamam, II, 25-26

303 s. 305

304 listesi için bk. Sanal, s. 22-23

305 resim için bk. DİA, IX, 54; XXVI, 272

306 bk. Alaturka

307 bk. Çadır Mehterleri

308 bk. Mehter

309 IslamıuissenschaftUche Abhand-lungen. Fritz Meler zum sechzigsten Ge-burtstag, nşr. Richard Gramlich, Wies-baden 1974

310 Es­says on Islamic Piety, s. II

311 nşr. Erika Glassen-Gudrun Schubert, 1-111, lstanbul-Stuttgart 1992

312 trc. lohn O'Kane, nşr. Bernd Radtke, Leİ­den 1999

313 nşr. Bernd Radtke - Gudrun Schu­bert, Leiden 2002

314 nşr. Kim Sitzler- Gudrun Schubert, Würzburg 2003

315 eserleri­nin tam listesi için bk. Essays on Islamic Pfeîy.s. xij-xx

316 Westöstli-che Abhandlungen. Rudolf Tschudi zum siebzigsten Geburtstag überreichtuon Freunden und Schütern, Wiesbaden 1954

317 bun­lardan bazıları için bk. Radtke, Oriens, XXXVI |2001], S. 372-373

318 mese­lâ bk. Yûnus 10/22; Meryem 19/22; el-Hac 22/26; Sebe' 34/51

319 Peters, s. 30, 90, 163, 197

320 et'Ta'rlfât, "hayyiz", "me­kân" md.leri

321 Timeaus, s. 633-635

322 Physics, IV, 2, 20911

323 a.g.e., IV, 4, 212

324 a.g.e., IV, 6, 213b

325 On theHeauens, 1, 2, 2Ö93, 7-8, 21&-21T-İV, 3-5,311^, 312J

326 yk. bk., boşluk kavramı hakkında geniş bilgi için bk.HALÂ

327 et-Tıbbü'r-rûhânî, s. 254, 257-259, 265, 305-307

328 FelsefiRisaleler, s. 187, 284-285

329 Resâ'il, II, 12, 28-29; III, 387

330 'üyû-nü'l-mesâ% s. 7İ-72

331 es-Semâ'u't-tabVî

332 Fârâbî, Kitâbü'l-fiurûf, s. 88-89; krş. KUabü'l-Makûlât, s. 110

333 eş-Şifâ* et-Tabfiyyât (1), s. 113-114, 139

334 a.g.e., s. 1 37

335 Hasan Mecîd ei-Ubeydî, s. 107-118, 146-157

336 a.g.e., s. 65-70

337 Risâletü's-Se-mâH'L-labî% s. 59-60

338 The Encyclope-dia of Phitosophy, Vll. 506-508; mutlak mekân ve dört boyutlu uzay kavramları­nın felsefî çözümlemesi için ayrıca bk. Swinburne,s.42-59, 114-130

339 îbn Mâkûlâ, V, 1; Mizzî, XXVIII, 468

340 meselâ bk. İbn Kudâme, I, 247; II, 65

341 İbn Kuteybe, s. 453

342 İbn Ebû Asım, I, 151; Dârekutnî, VIII, 289; ayrıca bk. Âcurrî, s. 191

343 1414/1995, Câmiatü Ümmi'1-kurâ küiliy-yetü'ş-şerîa Mekke

344 bk. Nesefî, Mekhûl b, Fazl

345 bk. Keylî

346 et-Târîh.u'[-câmi<, Kitâ-bü 't-Teuârîh

347 Historia Serace-nica, Leiden 1625

348 Chro-nique des ayyoubides)

349 Docu-ments retatifs â l'fıistoire des croisades, XVI, l'Academie des Incriptions et Belles-Lettres, Paris 1994

350 BA, MAD, nr. 9880, s. 145

351 BA, MAD, nr. 8518, s. 1 52-156

352 BA, D.MKF, nr. 4/81

353 Ertaş, s. 71

354 İşbilir, s. 62

355 Faroqhi, s. 51 vd

356 Topçular Kâtibi, s. 409-410

357 BA, MAD, nr. 8518, s. 224

358 İşbilir, s. 74, 103

359 İbrâhîm 14/37

360 Makrîzî, 1, 257-258

361 el-En'âm 6/92; eş-Şûrâ 42/7

362 Mesâlik, s. 3

363 Şûretü'l-arz, s. 18

364 Mu'-cem, I, 5

365 Mezmuriar, 84/6

366 ŞiblîNu'mânî, I, 113-115

367 İbrâhîm 14/37

368 Tekvîn, 16/14,21/19

369 Hamîdullah,/sfâm Peygamberi,\, 28

370 Küçükaşcı,s. 16

371 el-Feth 48/24

372 Âl-i İmrân 3/96

373 el-En'âm 6/92; eş-Şûrâ 42/7

374 en-Nahl 16/112

375 el-Kasas 28/85

376 et-Tîn 95/3

377 el-Beled 90/1

378 Kü­çükaşcı, s. 17-18

379 Fâkihî, 11, 280-282; İbn Zahî-re, s. 144-150

380 Zerkeşî, s. 53-56

381 Âl-i İmrân 3/96

382 el-Bakara 2/126; İbrâhîm 14/35

383 bk.harem

384 İbn Sa'd, I, 4l; Ezraki, I, 80-82

385 el-Bakara 2/125, 127; İbrâhîm 14/37

386 ibn Sa'd, I, 41-, Ezraki, 1, 58-59

387 DİA, XX, 59

388 İbn Hişâm,!, 143

389 CevâdAli, İH, 517-519

390 bk. Ebrehe; Fil Vak'asl

391 bk. Hums

392 Hamîdullah,/s/âm Peygamberi, I, 27

393 Ya'kûbî, II, 58

394 Hu-beyş b. Hâlid, Kürz b. Câbİr ve Seleme b. Mîlâ' el-Cühenî

395 Vâkıdî, II, 825-828; İbn Hişâm, IV, 49-50; Taberî, Târih, III, 58

396 Vâkıdî, II, 829; İbn Sa'd, II, 105; Ha­lîfe b. Hayyât, s. 53

397 Buhârî, "Şalât", 30

398 Lisânü'l-cArab, "tik" md.; Taberî, Târih, III, 61; İbn Kesîr, Tefsîrü'l-Kur'ân, II, 338

399 Elmalılı, IX, 6236-6237

400 Ne-vevî, IX, 126; İbn Kayyim el-Cevzjyye, III, 1 368-1 369; Azîmâbâdî, VIII, 181).

401 Makrîzî, İmtâ'u'l-es-mâı, s. 400

402 Müsned, I, 253; Ebû Yûsuf, s. 68-69; İbn Sa'd, II, 103-104; Taberî, Târih, 111,61

403 Tirmizî, "Siyer", 33

404 Ezrakî, II. 129

405 et-Tevbe 9/28

406 Belâzürî, Ensâb, (II, 211-212

407 26 Muhar­rem 64 / 24 Eylül 683

408 1 Rebîülâhirö4/27 Kasım 683

409 Zilka­de 72/Nisan 692

410 14 Cemâziyelevvel 73 / 1 Ekim 692

411 Fâsî, Şifâ'ü'i-ğa-râm, II, 306; Sincârî, II, 211

412 İbn Fehd, 11,473

413 a.g.e., II, 468

414 ibn Kesîr, XII, 102

415 AhmedSibâî, s. 197

416 bk. Mekke Emirliği

417 Tâsi,Şifâ'İl'l-ğarâm, II, 366-367

418 581/1185; İbn Fehd, II, 553

419 ibn Hal­dun. V, 927

420 İbn Fehd, IH, 302-303

421 Fâkihî, 111, 243-252

422 el-Hac 22/ 25

423 Ezraki, I, 113; Fâkihî, III, 226

424 Faroqhi, s.31; Mortel, XXXN/2 | i989], s. 279 vd

425 Ezrakî, I, 158-160; II, 166-1 71; Fâkihî, III, 103-111; Belâzürî.Fü-tah,s. 76-78

426 Fâsî, Ştfâ'ü'L-ğarâm, I, 527-537; İbn Fehd, II, 544; lll, 31

427 Fâsî, Şifâ'ü'l-ğarâm, 1, 538; İbn Fehd, III, 507-508

428 Şifâ'ü.'1-ğarâm, 1, 559-561

429 bk.Avnizübeyde

430 İbn Kesîr, XIV, 128

431 Faroqhi, s. 30

432 İbn Fehd, IV, 55

433 İbnü'l-Esîr,X, 69;Fâsî,e/-c//cdü'ş-şemfn,Vl,438

434 er-Rihle,s. 72

435 DM, XX, 366

436 Sincârî, İli, 229-230

437 Zilhicce 922/Ocak !517

438 a.g.e., III, 226-227

439 Nehrevâlî, el-Berku'l-Yemânî fi fethi'l-'Oşmânl, s. 24-27

440 7 Numaralı Mühlmme Deften, I, 351-352

441 Safer 1184/ Haziran 1770

442 Cevdet, VII, 197

443 Çelebi-zâde Âsim, s. 306-307

444 BA, HH, nr. 3812

445 Cevdet, VI), 212-214

446 Câbî Ömer Efendi, II, 951, 977

447 Şubat 1814; bk. Şânîzâde, II, 214

448 Burckhardt, s. 170

449 BA, Cevdet-Dahiliye, nr. 61, 10782

450 Kayalı, s. 162

451 a.g.e., s. 69

452 BA, Da­hiliye-Muhâberât-ıUmûmîyye İdaresi, nr. 69/3

453 Ahmed Si-bâî, s. 614

454 Mir'âtü'l-Haremeyn, 1, 685

455 7 Numa­ralı Mühimine Defteri, 1, 387-388

456 Hurgronje. 1. 281

457 a.g.e., i, 291 -292

458 Kayalı, s. 173

459 Seyahatname, IX, 778

460 Fa-roqhi, s. 93

461 Trauels of Ati Bey, II, 103

462 Courtellemont, s. 148

463 s. 184

464 er-Rihletü.'1-Hicâziyye, s. 118

465 Trauels in Arabia, s. 117

466 Akgündüz, VH, 54

467 Sincârî, III, 230

468 3 Numaralı Mühimme Defteri, s. 133-134; 7 Numaralı Mühimme Defteri, I, 173-174

469 7 Numaralı Mühimme Defteri, I, 432-433

470 Mir'âLü'l-Haremeyn, I, 760

471 Seyahatname, IX, 772-773

472 M. Abdurrahman eş-Şâmih,s. 12-13

473 a.g.e., s. 57; Sibâî, s. 566

474 M. Abdurrahman eş-Şâmih, s. 104

475 Mil, Kahire 1403-1404/1983-1984

476 Cidde-Kahire 1406-1409/ 1986-1989

477 Köprülü Ktp., nr. 206

478 TSMK, Revan Köşkü, nr. 20/11

479 MI, La Haye 1886-1889

480 İÜ Ktp., TY, nr. 6802

481 Domingo Badiay Lebiich

482 i-II, Lon-don 1816, 1907

483 ayrıca bk. HAC Literatür

484 Mukaddime, II, 638

485 Taberî, V, 296

486 İbn Hallikân, V, 58

487 Taberî, IX, 114-115

488 Mak-rîzî, I, 101

489 402/101 1; İbnÜ'1-Esîr, IX. 123

490 İbn Haldun, el-cİber, IV, 126

491 27 Receb 596 / 13 Mayıs 1200

492 İbn Haldun, a.g.e., IV, 103

493 İbnü'1-Esîr, X, 61

494 İbn Tağrîberdî, V, 95

495 İbnü'1-Esîr, X, 97-98

496 Kafesoğlu, s. 126-127

497 Fâsî, Şi-fâ'û'l-ğarâm, II, 366-367; İbn Fehd, II, 534

498 Uzunçarşılı, s. 78

499 18 Rebîülevve! 1184/ 12 Temmuz 1770

500 Haziran 1832; BA. Cevdet-Dahiliye, nr. 7943

501 Ah-med Sibâî, s. 560, 566

502 BA, MD, nr. 3, s. 408-409

503 Şem'dânîzâde, Il/A, s. 90

504 Eme-cen, sy. 14 |1994|, s. 90

505 Uzunçarşılı, s. 27

506 Feridun Bey, II, 101-102

507 Nâsır-ı Hüsrev, s. 112, 136

508 İbn Battûta, 1,168

509 bk. Âyet; Sûre

510 bk. Amr B. Osman El-Mekkı

511 bk. Ebu Talib el-Mekkı

512 İbnü'l-Cezerî, Ğâyetü'n-nihâye, II, 310

513 Mekkîb. Ebî Tâlib ue tef-sîrü'l-Kur'ân, s. 7

514 a.g.e., s. 274, 336

515 Hatim Salih ed-Dâmin, L/2 (1975], s. 440

516 Bağdat 1973, 1975; Beyrut 1985, 1407/1987 3. bs