Mehnat huquqi

PORAXO’RLIK - pora olish, pora berish yoki bu jinoyatlarda vositachilik kilish.
PSIXOTROP MODDA - BMTning "Psixotrop moddalar xakdda"gi 1971 yilgi Konventsiyasining I, II, III va IV ruyxatlariga kiritilgan xar kanday tabiiy yoki sintetik modda yoxud xar kanday tabiiy material,
REPRESSIYA— ta’qib, jazo chorasi, jazo. Repressiro­vat — jazolash.
RESPUBLIKA — idora kilish usuli bo’lib, unda davlat xokimiyatining yuqori organlari konstitutsiya tomonidan belgilangan muayyan muddatga va tartibda saylanadigan vakillardan iborat bo’ladi.
REFERENDUM — aloxida axamiyatga ega bo’lgan davlat masalalari yuzasidan umumxalq fikrini so’rash (ovoz berish).
“Parlament” – bu so’zning asl ma’nosi “munozara joyi”, fransuzcha “parla” – gap-so’z bahs, “ment”- joy, o’rni demakdir. Demokratik davlatlarda oliy vakillik va qonunchilik organining nomidir. Parlament birinchi marta XIII asrda Angliyada tashkil qilingan.
Reglament – (fransuzcha reglament so’zidan olingan bo’lib, “qoida” ma’nosini bildiradi) -1) vakillik organlarining majlis, yig;ilish, sessiya va s’ezdlari o’tqazish tartibi; 2) parlament yoki uning palatalarining faoliyat shaklini va ichki tartibini tartibga soladigan hamda deputatlarning huquqiy holatini belgilaydigan ( doimiy yoki vaqtonchalik ) qoidalar to’plami (yig’indisi).
Habeas Data ( lotin - “habeas data” ) – qator mamlakatlar konstitutsiyaviy huquqida fuqarolarning shaxsiy huquq va erkinliklari himoyasini ta’minlashga qaratilgan eng zamonaviy vositalardan biri. Habias data istalgan shaxs ( yoki faqat fuqaro) istalgan arxiv yoki muassasada ( davlat xavfsizligi xizmatlari arxivlarini ham hisobga olganda) saqlanayotgan va ushbu shaxsga bevosita taalluqli bo’lgan ma’lumotlar bilan tanishishni sud tartibida talab qilish huquqini anglatadi.
Habeas Korpus ( lotin.- “habias korpus” ) – ingliz – amerika protsessual huquqi instituti bo’lib, ushlab turish yoki xibsga olish asoslarini tekshirish maqsadida manfaatdor shaxslarga ushlangan yoki xibsga olingan shaxsni sudga olib boorish huquqini beradi.
Ombudsman (shved.- “ombudsman”- muayyan shaxsning manfaatlarini ifoda etuvchi) – turli ma’muriy organlar, jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan inson huquqlarining ta’minlanishi ustidan nazorat olib borish uchun maxsus tayinlanadigan ( saylanadigan ) mansabdor shaxs. .