MergedFile

Planetar ötürmələr:

Həndəsi olaraq yerini dəyişən çarxlara malik ötürmə planetar ötürmələr deyilir.

Adətən hidromexaniki ötürmələrdə tətbiq edilən planetar ötürmələrin tərpənməz həndəsi oxu sürət qutusuna nəzərən bir sıra üstün cəhəti vardır:

• 
  .....qırmadan sürəti dəyişmək mümkündür və idarəetməni avtomatlaşdırmaq lazımdır
  
• 
  Dartı çarxın gərgin olmayan şəraitdə işləməsi onların ömrünü artırır və səssiz işini təmin edir.
  
• 
  Mərkəzi dartı çarxın valını və yastığını radial qüvvəni qəbul etmir.
  
• 
  FİƏ nisbətən yüksəkdir.
  
• 
  Eyni diametrli dartıcıdan istifadə edildikdə ötürmə ədədi tərpənməz oxlu sürətli qutusuna nəzərən böyük olur.
  
• 
  Bununla yanaşı planetar ötürücülərinin mənfi cəhətləri də var;
  
• 
  -konstruksiyası mürəkkəbdir və pillənin sayı artdığı konstruksiya daha da mürəkkəbləşir.
  
• 
  Satellit dartıcı çarxının oxları böyük mərkəzdənqaçma qüvvəsinə məruz qalır.
  

Hissənin yağlanması təzyiq altında olur. Aşağıdakı planetar sıranın kinematik sxemini nəzərdən keçirək. Şəkil 2.7

Şəkil. Planetar mexanizm

1-aparan val 2-Tac dişli çarxı 3-satellit 4-aparıcı 5-aparılan val 6-günəş dişli çarx 7tormoz

Günəş adlanan 1-dartıcı çarxını ―a‖-aparan valına bərkidilir və öz sərbəst oturdulmuş ―2-sateilit çarxı ilə daimi ilişmədə olur. Satelitin oxları aparılan ―h‖ valına sərt bərkidilmiş 4-göndəricisinə sərt birləşdirilir və onunla birlikdə mərkəzi oxun ətrafında 𝜔_𝑕-sürətilə fırlanır. Deməli satelit həlli öz oxu ətrafında, həm də xarici ilişməsi olan 1 günəş çarxı və xarici ilişməsi olan 3-taç ətrafında diyirlənir. Bu cür hərəkət planetar hərəkətinə oxşadığı üçün onların ötürməsi planetar ötürmə adlanır.

Planetar sıranın kinematik parametrini-sıranın daxili ötürmə ədədi U_d-ni hesablayaq. Bunun üçün bütün sistemə fikrimizdə qiymət və gəzdiricinin 𝜔_𝑕- bucaq sürətinə bərabər, istiqamətcə əks bucaq sürəti veririk. Nəticədə gəzdirici dayandırılmış mexanizm, başqa sözlərlə desək vallarının oxları hərəkətsiz olan adi dişli reduktor almış olarıq.

Çevrilmiş mexanizm 1. Günəş çarxı 𝜔_𝑎 − 𝜔_𝑕, < sürətilə, 3-tac