MersiN İLİ potansiyel yatirim konulari araştirmasi


Tablo 36: Tarım Hasılasının Yıllar İtibariyle Gelişimi*



Yüklə 14,47 Mb.
səhifə45/278
tarix03.01.2022
ölçüsü14,47 Mb.
#48153
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   278
Tablo 36: Tarım Hasılasının Yıllar İtibariyle Gelişimi*




1987

1990

1995

2000

2001

Türkiye Tarım Hasılası

13,314

68,692

1,218,178

17,540,631

21,521,043

TR62 Bölgesi Tarım Hasılası

941

4,811

94,041

1,218,165

1,534,455

Mersin Tarım Hasılası

439

2,184

36,673

735,958

948,055

Çiftçilik ve Hayvancılık

406

2,022

33,543

708,431

914,791

Ormancılık

27

89

1,868

17,681

20,924

Balıkçılık

7

73

1,262

9,846

12,340

Mersin/Türkiye (%)

3.3

3.2

3.0

4.2

4.4

Mersin/TR62 Bölgesi (%)

46.7

45.4

39.0

60.4

61.8

Türkiye Tarım Hasılasının GSYİH İçindeki Payı (%)

17.8

17.5

15.7

14.1

12.1

TR62 Bölgesi Tarım Hasılasının GYYİH İçindeki Payı (%)

20.5

19.4

18.9

16.8

14.8

Mersin Tarım Hasılasının GSYİH İçindeki Payı (%)

22.0

19.7

16.7

21.5

18.8

Not (*) : Cari Fiyatlarla, Milyar TL

Kaynak: TÜİK

Mersin ili tarımsal hasılasının toplam hâsıla içindeki payı, Türkiye ve TR62 Bölgesi ile karşılaştırıldığında, il tarımsal hasılasının GSYİH içindeki payı, 2000 yılı hariç olmak üzere, yıllar itibarıyla düşüş göstermesine karşın, 1987 ve 2001 yılları için bakıldığında, il tarım hasılasının Türkiye tarım hasılasından aldığı pay %3.3’ten %4.4’e, TR62 Bölgesi tarım hasılasından aldığı pay ise %46.7’den %61.8 gibi oldukça yüksek bir düzeye yükselmiştir.

Tablodan da görüldüğü gibi Mersin ili tarımsal hasılasının 1987 yılında %92.3’ü, 2001 yılında ise %96.5’i çiftçilik ve hayvancılıktan sağlanmıştır. Çiftçilik ve hayvancılık alt sektörünün payı, ilgili yıllar itibarıyla yükseliş gösterirken, ormancılık sektörünün payı %6 civarından %2.2’ye düşmüş, balıkçılık sektörünün payı ise pek bir değişim göstermemiştir.

Mersin ili tarımsal hasılanın büyüme hızı incelendiğinde, büyüme hızının dalgalı bir seyir izlediği dikkati çekmektedir. Bununla birlikte, 1987-2001 dönemi bir bütün olarak dikkate alındığında dönem itibarıyla il tarımsal hasılasının %45 oranında bir artış kaydettiği görülmektedir.



Tablo 37: Tarım Sektörü ve GSYİH Gelişme Hızları (1987 Yılı Sabit Fiyatlarıyla) (%)

Yıllar

Mersin

TR62 Bölgesi

Türkiye







Tarım

GSYİH

Toplam

GSYİH

Tarım

GSYİH

Toplam GSYİH

Tarım

GSYİH

Toplam

GSYİH

1988

0.1

0.5

0.4

0.7

7.8

2.1

1989

-6.7

4.7

-3.4

5.3

-7.6

0.3

1990

15.2

11.9

13.9

10.5

6.8

9.3

1991

-0.7

-0.3

1.9

-2.9

-0.9

0.9

1992

12.1

4.8

11.1

5.4

4.3

6.0

1993

4.3

19

-0.6

11.8

-1.3

8.0

1994

-18.8

-10.3

-9.6

-8.2

-0.7

-5.5

1995

-4.4

3.0

0.7

5.7

2.0

7.2

1996

5.2

-2.0

4.1

4.3

4.4

7.0

1997

22.6

10.7

2.6

9.8

-2.3

7.5

1998

7.8

2.6

10.9

3.2

8.4

3.1

1999

4.9

-1.7

0.6

-3.5

-5.0

-4.7

2000

3.6

4.4

3.2

4.8

3.9

7.4

2001

-1.1

-4.3

2.0

-7.6

-6.5

-7.5

1987-2001 Dönemi

Ortalama Yıllık

Artış Oranı (%)

2.6

2.8

2.5

2.6

0.8

2.8

Kaynak: TÜİK

İl tarım hasılasının büyüme hızı, dönem içerisinde TR62 Bölgesi’nin ortalama artış oranının çok az üstünde kalırken, Türkiye ortalama artış hızının ise oldukça üzerinde gerçekleşmiştir. Nitekim 1987-2001 döneminde Mersin tarımsal GSYİH’si yıllık ortalama %2.6 oranında artış gösterirken Türkiye tarımsal hasılasının ortalama yıllık artış oranı %0.8, TR62 Bölgesi tarımsal hasılasının ortalama yıllık artış oranı ise %2.5 olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönem itibarıyla Mersin ili toplam GSYİH’sinin ortalama yıllık artış hızı ise %2.8 olarak gerçekleşmiştir.




Grafik 4: Tarım Sektörü Büyüme Hızı (%) (Sabit fiyatlarla)



Kaynak: TÜİK

2.3.1.2. Tarım Alanlarının Dağılımı


Toplam 1.6 milyon hektar yüzölçümüne sahip olan Mersin ili topraklarının %25.6’sı tarım alanı, %53’ü orman ve fundalık alan, %3.7’si çayır ve mera arazisi, %17.6’sı da tarım dışı araziden oluşmaktadır.

Grafik 5: İl Arazisinin Kullanıma Göre Dağılımı (%)



Kaynak: Mersin İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

Grafikten de izleneceği üzere, Mersin ili topraklarının yaklaşık olarak %26’lık bölümünde (406,000 ha) bitkisel üretim yapılmaktadır. Mersin’de bitkisel üretim yapılan topraklar, daha ziyade Gülnar, Tarsus, Mut, Silifke ve Erdemli ilçelerinde yoğunlaşmıştır. Bu beş ilçe il tarım alanlarının %82.4 gibi çok yüksek bir bölümünü oluşturmaktadır.



Tablo 38: Mersin İli Genel Arazi Dağılımı (2013) (Birim: Hektar)

 

Alan

Pay (%)

Tarım Alanı

406,000

25.6

Çayır ve Mera

59,282

3.7

Orman

840,347

53.0

Tarım Dışı Arazi

279,671

17.6

Toplam

1,585,300

100.0

Kaynak: Mersin İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

İl tarım alanlarının kullanım durumuna göre dağılımı incelendiğinde, tarım alanlarının büyük bölümünün tarla alanı ve meyve alanı olarak kullanıldığı görülmektedir. 396,156 hektarlık tarım arazisinin %61.7’si tarla alanı olarak kullanılırken, %30.5’i meyve alanı olarak kullanılmaktadır. Mersin’de sebze ekim alanları, tarım arazisinin %7.7’lik kısmını oluştururken, %0.1 gibi çok küçük kısmı ise süs bitkileri üretimi için kullanılmaktadır.



Grafik 6: İl Tarım Arazisinin Kullanıma Göre Dağılımı (%)



Kaynak: TÜİK

Mersin’de tarla alanı olarak kullanılan alanların %90’ı ekilirken, %10’luk bölümü nadasa ayrılmaktadır. Yine meyve alanlarının %31’i zeytin yetiştiriciliğine ayrılmış iken, %17’lik bölümü bağ alanı olarak kullanılmaktadır.



Tablo 39: Tarım Alanlarının Kullanış Amaçlarına Göre Dağılımı (ha) (2013)

İlçeler

Tarla Alanı

Sebze

Alanı

Meyve

Alanı

Süs

Bitkileri

Toplam

Tarım Alanı







Ekilen

Nadas

Toplam













Anamur

9,733

2,607

12,340

1,103

5,340

0

18,782

Aydıncık

1,916

2,980

4,897

479

275

0

5,651

Bozyazı

4,864

553

5,417

339

1,382

0

7,138

Çamlıyayla

2,095

417

2,512

311

1,970

0

4,793

Erdemli

6,651

7,299

13,950

5,845

13,280

5

33,080

Gülnar

74,159

730

74,889

74

6,228

0

81,190

Mut

23,108

1,758

24,866

2,128

39,683

0

66,676

Silifke

34,849

2,168

37,018

3,736

9,758

0

50,511

Tarsus

58,819

508

59,327

11,640

23,931

37

94,934

Akdeniz

608

0

608

3,506

8,662

3

12,779

Mezitli

1,649

2,607

4,256

1,277

4,170

6

9,709

Toroslar

1,249

1,694

2,944

149

3,905

0

6,998

Yenişehir

498

949

1,447

86

2,382

0

3,915

Toplam

220,199

24,270

244,469

30,671

120,965

51

396,156

Kaynak: TÜİK

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Mersin, Türkiye toplam tarım alanlarının %1.7’sini, TR62 Bölgesi tarım alanlarının ise %45.4’ünü teşkil etmektedir. Tarla alanlarında Türkiye toplamının %1.2’sini, TR62 Bölgesi’nin %39.2’sini oluşturan Mersin, meyve alanında Türkiye genelinin %3.7’sini TR62 Bölgesi’nin %64.7’sini, sebze alanında ise Türkiye’nin %3.8’ini TR62 Bölgesi’nin %50.5’ini oluşturmaktadır.



Mersin İl Gıda ve Tarım Müdürlüğü verilerine göre Mersin’de 406.000 hektar tarım arazisinin yaklaşık olarak %38’i (149,640 hektarı) sulanmakta olup, sulanan arazilerin %69.5 devletçe sulanan tarım arazilerinden oluşurken, %30.5’i de halk tarafından sulanan tarım arazilerinden oluşmaktadır.

Tablo 40: İlçelere Göre Sulanan Tarım Alanları (Hektar) (2013)

İlçeler

Toplam

Tarım Alanı

Sulanan Alan (Ha)

Sulanan Alan/Toplam Tarım Alanı (%)










Devlet Sulaması

Halk Sulaması

Toplam




Anamur

18,782

2,000

0

2,000

10.6

Aydıncık

5,651

1,628

69

1,697

30.0

Bozyazı

7,138

832

1,218

2,050

28.7

Çamlıyayla

4,793

670

0

670

14.0

Erdemli

33,080

8,419

9,415

17,834

53.9

Gülnar

81,190

880

1265

2,145

2.6

Mut

66,676

6,334

19890

26,224

39.3

Silifke

50,511

8,390

1334

9,724

19.3

Tarsus

94,934

61,649

1800

6,3449

66.8

Akdeniz

12,779

9,936

3,372

13,308

104.1 (*)

Mezitli

9,709

155

5,581

5,736

59.1

Toroslar

6,998

2,688

297

2985

42.7

Yenişehir

3,915

500

1,318

1,818

46.4

Toplam

396,156

104,081

45,559

149,640

37.8

Kaynak: TÜİK ve Mersin Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü verilerinden hareketle hesaplanmıştır.

(*): Farklı iki kurumdan alınan verilerin uyumsuzluğundan kaynaklanmaktadır.

Yüklə 14,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   278




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin