Tablo 157: Serbest Bölge'de Faaliyet Gösteren Firmalar ve Firmaların Ruhsat Dağılımı
Yıllar
|
İşletmeci
|
Faaliyet Gösteren Firmalar
|
Faaliyet Gösteren Firmaların Ruhsat Dağılımı
|
|
|
|
Yerli
|
Yabancı
|
Yerli+Yab. Ortaklığı
|
Toplam
|
Yerli
|
Yabancı
|
Yerli+Yab. Ortaklığı
|
Toplam
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2004
|
Kiracı
|
272
|
56
|
28
|
356
|
277
|
57
|
28
|
362
|
|
Yatırımcı
|
167
|
16
|
18
|
201
|
300
|
28
|
31
|
359
|
|
Toplam
|
439
|
72
|
46
|
557
|
577
|
85
|
59
|
721
|
2005
|
Kiracı
|
236
|
38
|
17
|
291
|
241
|
39
|
17
|
297
|
|
Yatırımcı
|
173
|
16
|
11
|
200
|
312
|
28
|
18
|
358
|
|
Toplam
|
409
|
54
|
28
|
491
|
553
|
67
|
35
|
655
|
2006
|
Kiracı
|
193
|
30
|
31
|
254
|
199
|
31
|
31
|
261
|
|
Yatırımcı
|
165
|
15
|
19
|
199
|
294
|
26
|
36
|
356
|
|
Toplam
|
358
|
45
|
50
|
453
|
493
|
57
|
67
|
617
|
2007
|
Kiracı
|
191
|
27
|
33
|
251
|
198
|
28
|
34
|
260
|
|
Yatırımcı
|
157
|
16
|
18
|
191
|
280
|
27
|
35
|
342
|
|
Toplam
|
348
|
43
|
51
|
442
|
478
|
55
|
69
|
602
|
2008
|
Kiracı
|
182
|
27
|
33
|
242
|
189
|
27
|
36
|
252
|
|
Yatırımcı
|
143
|
12
|
19
|
174
|
250
|
20
|
33
|
303
|
|
Toplam
|
325
|
39
|
52
|
416
|
439
|
47
|
69
|
555
|
2009
|
Kiracı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
184
|
29
|
43
|
256
|
|
Yatırımcı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
251
|
23
|
27
|
301
|
|
Toplam
|
320
|
42
|
55
|
417
|
435
|
52
|
70
|
557
|
2010
|
Kiracı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
173
|
23
|
43
|
239
|
|
Yatırımcı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
269
|
17
|
28
|
314
|
|
Toplam
|
317
|
32
|
54
|
403
|
442
|
40
|
71
|
553
|
2011
|
Kiracı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
185
|
24
|
43
|
252
|
|
Yatırımcı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
278
|
17
|
25
|
320
|
|
Toplam
|
328
|
32
|
52
|
412
|
463
|
41
|
68
|
572
|
2012
|
Kiracı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
199
|
28
|
37
|
264
|
|
Yatırımcı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
292
|
20
|
29
|
341
|
|
Toplam
|
339
|
33
|
49
|
421
|
491
|
48
|
66
|
605
|
2013
|
Kiracı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
209
|
38
|
25
|
272
|
|
Yatırımcı
|
-
|
-
|
-
|
-
|
297
|
27
|
33
|
357
|
|
Toplam
|
345
|
49
|
43
|
437
|
506
|
65
|
58
|
629
|
Kaynak: MESBAŞ
Mersin Serbest Bölgesi’nde 2013 yılı verilerine göre 345’i yerli 49’u yabancı, 43’ü ise yerli+yabancı sermayeli 437 firma faaliyet göstermektedir. Aynı dönemde faaliyet ruhsatı alan firma sayısı ise 629’dur.
5.3.1.2. Ticaret Hacmi
Dünyada 120'den fazla ülkede, yaklaşık 3,000 adet serbest bölge bulunmaktadır. 2012 yılı itibariyle Türkiye'de 19 adet serbest bölge faaliyet göstermekte olup, bunlardan 1’i de Mersin’de yer almaktadır.
2012 yılında Türkiye'de bulunan 19 serbest bölgeye ait toplam ticaret hacmi 23.1 milyar USD olup, toplam ticaretin %16.6’sı, 2013 yılındaki 23.2 milyar USD’lik ticaretin ise %15.3’ü Mersin Serbest Bölgesi’nden gerçekleştirilmiştir. Mersin Serbest Bölgesi bu ticaret hacmiyle Ege Serbest Bölgesi’nden sonra ülke genelinde 2. sırada yer almaktadır.
Tablo 158: Mersin’deki Serbest Bölgelerin Türkiye Genelindeki Serbest Bölgeler İçindeki Yeri (Bin USD)
Yıllar
|
Türkiye Geneli Serbest Bölgeler
Ticaret Hacmi
|
Mersin Serbest Bölgesi
|
|
|
|
Ticaret
Hacmi
|
Türkiye İçindeki
Payı (%)
|
2009
|
17,756,882
|
1,918,637
|
10.8
|
2010
|
18,572,206
|
2,227,309
|
12.0
|
2011
|
22,646,175
|
2,693,049
|
11.9
|
2012
|
23,053,135
|
3,832,246
|
16.6
|
2013
|
23,240,397
|
3,552,257
|
15.3
|
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Mersin Serbest Bölgesi’nde gerçekleştirilen ticari faaliyetlerin sektörel dağılımı incelendiğinde ticaret hacminin ağırlıklı kısmının sanayi ürünlerinden oluştuğu dikkati çekmektedir. 2013 yılsonu verilerine göre toplam ticaretin %71’ini sanayi sektörü ürünleri oluştururken, %28’ini tarım sektörü ürünleri, %1’ini de madencilik sektörü ürünleri oluşturmaktadır. 2013 yılı itibarıyla 2.5 milyar USD olan sanayi ürünleri ticeret hacminin ise %25’ini işlenmiş tarım ürünleri oluştururken, %20’sini işlenmiş petrol ürünleri, %55’ini de diğer sanayi ürünleri teşkil etmektedir.
Grafik 66: Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacminin Sektörel Dağılımı (2013)
Kaynak: MESBAŞ
Serbest bölgede gerçekleştirilen ticaretin ülke grupları bazında dağılımı aşağıda incelendiğinde en yüksek ticaret hacminin Türkiye ile gerçekleştirildiği görülmektedir. 2003 yılı itibariyle Mersin Serbest Bölgesi’ne ait ticaret hacminin %40.2’si Türkiye ile yapılırken, %19.1’i isalam ülkeleri, %13.3’ü AB ülkeleri ile yapılmıştır.
Tablo 159: Mersin Serbest Bölge Ticaretinin Ülke Grupları Bazında Dağılımı (Bin USD)
|
2012
|
2013
|
|
|
Ticaret Hacmi
|
Pay (%)
|
Ticaret Hacmi
|
Pay (%)
|
OECD ve AB Ülkeleri
|
720,869
|
18.8
|
669,291
|
18.8
|
AB Ülkeleri
|
496,245
|
12.9
|
470,685
|
13.3
|
Diğer OECD Ülkeleri
|
224,624
|
5.9
|
198,606
|
5.6
|
Diğer Avrupa Ülkeleri
|
1,613
|
0.0
|
371
|
0.0
|
Türk Cumhuriyetleri
|
83,111
|
2.2
|
95,250
|
2.7
|
Eski S.S.C.B
|
196,907
|
5.1
|
141,610
|
4.0
|
İslam Ülkeleri
|
722,775
|
18.9
|
679,120
|
19.1
|
Diğer Ülkeler
|
450,771
|
11.8
|
539,120
|
15.2
|
Türkiye
|
1,656,200
|
43.2
|
1,427,496
|
40.2
|
Toplam
|
3,832,246
|
100.0
|
3,552,257
|
100.0
|
Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası.
Mersin Serbest Bölgesinde; üretim, alım-satım, kiralama, depolama, bankacılık-sigortacılık, montaj-demontaj başta olmak üzere Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü’nce uygun görülen ve çevre kirliliği yaratmayan her türlü sanayi, ticaret ve hizmet faaliyetleri yapılmaktadır. 2013 itibariyle bölgedeki faaliyetlerin %47’si alım-satım, %25’i ise üretim faaliyetlerinden oluşmaktadır.
Mersin Serbest Bölgesi’nde 2013 yılı itibarıyla 8,143’ü TC vatandaşı ve 65’i yabancı uyruklu olmak üzere 8,208 kişi istihdam edilmiştir. Bu istihdamın %49.3’ü vasıfsız, %32.9’u vasıflı işçiden oluşmaktadır. İstihdamın %6.7’sini büro elemanları oluşturuken, %3.6’sını da yöneticiler teşkil etmektedir.
Türkiye genelindeki serbest bölgelerde toplam 57,010 kişi istihdam edilmekte olup, Mersin Serbest Bölgesi %14.4’lük pay ile Ege Serbest bölgesinin ardından 2. sırada yer almaktadır.
Dostları ilə paylaş: |