MEVZUAT NE DEMEKTİR? Bir ülkede yürürlükte olan yasa, tüzük, yönetmelik vb.nin bütünü:
"Mahkemenin hangi süre içinde başlaması gerektiğine dair bir kayıt da yoktu mevzuatta."-Ç.
YÖNETMELİK: kanun ve tüzüklerin uygulanmasına açıklık getiren ve bunlara aykırı hükümler taşımayan bakanlıklar ile kamu tüzel kişilerinin çıkardığı hukuki metinlerdir. geniş Halk kitlelerini ilgilendiren yönetmeliklerin resmi gazetede yayımlanması esastır.
ŞARTNAME NEDİR: Satın alma, satma, yaptırma, kiralama vb. işleri gerçekleştirmek isteyen tarafın düzenlediği, her iki tarafın da uymayı üstlendikleri şartların tespit edildiği resmî belge.
Metraj Nedir?
Metraj, Bir hakedişin temel unsurudur. Meydana getirilmiş işlerin miktar ve nitelik olarak sınıflandırıldığı hesaplardır. İnşaat çeşitliliği nedeniyle inşaat tipi kadar metraj şekilleri vardır.
Metraj Nasıl Yapılır?
Temel prensip, yapılan işi Birim fiyat kitabından bedelini alacak birim miktar ve pozlarla ifade etmektir. İşe uygulanan birim fiyatlara ait birim fiyat tarifleri hangi pozun nasıl metraj haline getirileceğini tanımlar. Bir mühendis için bilinmeyen bir hesabın anahtarı benzer iş ve birim fiyat tarifidir.
Metrajın hangi sıra ile yapılacağı yaklaşık poz numaraları ile ilişkilendirilebilir. Poz numaralarına göre yazılacak bir metraj işin aşamalarını ve hakedişe giriliş düzenini daha yansıtır.
Metraj yazım sırası işin yapılış sırasında göre de yazılır. Bu , yapılan işlerin atlanmasını önleyebilir.
Metraj, Metraj Cetvellerine yazılır.
Metraj Cetvelleri, işin niteliğine göre farklılık gösterebilir.
İşin Adı :
METRAJ CETVELİ
Sayfa No:
Sıra No
POZ NO
Açıklama
Hesap
Birimi
Miktar
Örnek bir metraj cetveli…
Poz numarası nedir? Poz (İş Kalemi, ürün kodu)
Kamu kurumları, ihalelerinde karışıklığa meydan vermemek için İşçilik ve malzeme kalemlerini poz numaraları adı altında tek tek tanımlamışlardır (B.bakanlığı, Milli savunma bakanlığı,Dsi v.s. )
Bu kalemlerin fiyatları her sene güncellemektedir ve ihale bedelleri bu fiyatlar üzerinden hesaplanmaktadır. Bazı kalemler özel pozlara girer .bu iş için ya Poz kataloğuna bakacaksınız ki bu zordur .yada birimfiyat.net adlı siteden tanım yazarak bulmaya çalışacaksınız..
Bir örnek üzerinden anlatmaya çalışırsam:
Bayındırlık Bakanlığı21.261BETON ÜZERİNE ÇAM KERESTEDEN,KADRONLU AHŞAP DÖŞEMEM2
36.59
Bu örnekte "Bayındırlık Bakanlığı" bu pozun alındığı kitabın hangi kuruma ait olduğunu belirtir.Çeşitli kamu kurumları yaptıkları her türlü işle ilgili olarak birim fiyat kitapları hazırlarlar.Herbir iş kalemine de poz denir.Örneğin "BETON ÜZERİNE ÇAM KERESTEDEN,KADRONLU AHŞAP DÖŞEME" yapılması işi bir iş kalemidir ve bayındırlık bakanlığının böyle bir pozu vardır."21.261" bu pozun numarasıdır.Nasıl ki okuldayken hepimizin bir numarası vardı poz numaraları da aynı şekildedir. Tahmin edebileceğiniz üzere "M2"bu pozun birimini belirler.Yani bu poz için yapılacak her metraj metrekare cinsinden olmalıdır. Ve en sonda gördüğümüz "36.59"bu pozun 2007 yılı için YTL cinsinden birim fiyatıdır.1 m2 iş 36.59 liradır.Yani örneğin ahşap döşeme yapılacak alan 5 m2 ise bu işin maliyeti 5x36.59=182.95 YTL olur.
İhzarat Nedir
İhzarat , herhangi bir imalat için gerekli malzemenin önceden alınarak şantiyede stoklan ması işlemidir.
- İhzarat, idarenin onayı ile yapılır.
- İhzarat miktarı genel olarak o yıl içinde yapılacak iş miktarından daha fazla olmaz. (O yıl dökülecek 1000 m3 b.a betonu için gerekli 15 ton demir ihzar edilebilir.) Ancak, idarenin izni ile ileriki yıllar için gerekli malzeme ihzar edilebilir.
- İhzarat miktarı tutanak ile tespit edilir. İmalat yapıldıkça kullanılan malzeme ihzarattan düşülür.
- İhzarattaki malzeme yıl sonu geldiğinde imalatta kullanılıp sıfırlanmamış ise, ihzarat kesintisi işlemi uygulanır. İhzarattaki malzeme yeni yılın fiyatları ile hakedişe konur. Yeni yılın uygulama yılı fiyat farkı ile önceki yılın uygulama yılı fiyat farkı kesinti olarak hakedişe konur.
Maliyet Hesabı (Keşif Özeti Yapma)
Çizdiğimiz aydınlatma projesinin uygulandığını düşünürsek, projemizde yer alan her
çizimin, her elemanın, her işçiliğin bir maliyeti olacaktır. Çizdiğiniz projeyi hangi fen adamı
okursa okusun çok az farklılıkla maliyet hesabı aynı çıkacaktır.
Maliyet hesabı bir tesiste kullanılacak malzemelerin ve bunların yerine montajı için
alınacak bedellerin belirlenerek, bu tesisin hangi maliyete bitirileceğinin saptanmasıdır.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, her yıla ait, o yılın başında birim fiyat listesi
yayınlamaktadır. Poz numarası adında tüm işlerin tanımları kesin dille yapılmıştır. Örneğin;
veaviyen tesisatının karşılığında yapılacak iş tanımlanarak malzemeli veya işçilik bedeli
numaralandırılarak o yıla ait maliyeti belirlenmiştir. Tüm resmi işlerde bu birim fiyat üzerinden işlem yapılmaktadır. Bu birim fiyatlarda inşaat - elektrik - elektronik – bilgisayar projelerinde çizimini yaptığınız her bir işin karşılığı mutlaka yer almaktadır.
Resmi olmayan işlerde ise; günün piyasa koşulları maliyet hesabını belirlemektedir. O gün; kablonun, işçiliğin, prizin, anahtarın, armatürün, sayacın vb. fiyatlarına göre maliyet hesaplanır.
