Kommutatorların qrulma prinsipləri
Qovşaq və stansiyaların kommutasiya sistemləri müxtəlif növ kommutasiya sistemlərindən təşkil ounur.
Elektrik dövrələrini kommutasiya etmək üçün istifadə olunan komutatorlar müxtəlif komutasiya cihazlarından istifadə etməklə qurula bilərlər.
A-dakı şəkillərdə n-girişli, m-çıxışlı kommutatorların qrulma prinsipləri göstərilmişdir.
Sxem
Şəkil a –da gerkon relelərində, şəkil b –də addım axtarcılarından. Şəkil c –də DAA-100 tipli dekad addım axtarıcılarında
Şəkil d –də çoxqatlı kordinat birləşdiricilərində kommutatorların qurulması göstərilmişdir.
Şəkildən görünür ki, relelərdən ibarət kommutator qurmaq üçün n×m ədəd rele lazım gəlir.
Bir ədəd 20×10 tipli ÇKB –dən istifadə edildikdə 2 ədəd girişləri u=10 və bir ədəd çıxışları m=10 olan kommutator yaratmaq mümkündür.
Yuxarıda göstərilmiş kommutatorlardan hər birinin struktur tərkibi çıxış və girişlər arasında olan keçiricilərin matrisası vasitəsilə yazıla bilər.
Belə matrisalara bəzən struktur matrisalar da deyilir. Başqa sözlə struktur matrisa giriş və çıxış arasında olan mümkün yolları göstərir. Matrisanın sətrlərinin sayı n-ə, sütunlarının sayı m-ə bərabərdir. Rabitə qovşaqlarının axtarış pillələri bir neçə manqalı kommutatorlardan təşkil edilir. A-dakı şəkildə tam imkanlı qoşulan kommutatorlar üçün keçiricilik matrisası göstərilmişdir
Sxem
Dostları ilə paylaş: | 
