Mezheplerde Mehdilik İÇİndekiler

Şia Kitaplarında Kayıtlı, Hz. Resulullah (s.a.a)’ten Hz. Mehdi (a.s) Hakkında Hadis Rivayet Eden Bazı Sahabenin Adları:

1- Hz. Ali aleyhi’s-selâm

2- Hz. Fatıma aleyhi’s-selâm

3- İmam Hasan aleyhi’s-selâm

4- İmam Hüseyin aleyhi’s-selâm

5- Selman-ı Farsî

6- Ebuzer-i Gıffâri

7- Abbas b. Abdulmuttalib

8- Abdullah b. Abbas

9- Cabir b. Abdullah-il Ensâri

10- Ebu Said-i Hudri

11- Ebu Selmâ

12- Abdullah b. Ömer

13- Enes b. Malik

14- Zeyd b. Sabit

15- Zeyd b. Erkam

16- Ümmü Seleme

17- Abdullah b. Mesud

18- Abdullah b. Amr

19- Huzeyfe b. Yeman

Hz. Mehdi (a.s) İle İlgili Hadisleri Müminlerin Emiri Hz. Ali (a.s) Yoluyla Aktaran Bazı Ashabı [14]

1- Esbeğ b. Nebate

2- Alkame b. Kays

3- Mâlik b. Zamra

4- Haris b. Abdullah el-Harsî el-Hamrâni

5- Hers b. Şurb

6- İbn-i Ebi Cuheyfe es-Sevâi

7- Kumeyl b. Ziyad

8- Muhammed b. Hanefiyye

9- Hekîm b. Sa’d

10- Hâris el-A’ver el-Hemdânî

11- Cabir b. Abdullah’il Ensari

12- Ebuzer-i Gıfâri

13- Nezal b. Subre

14- Selim b. Kays el-Hilali

15- İbn-ut Tufeyl Amir b. Vasile

16- Medlec b. Harun b. Said

17- Hibet’ul Arenî

Yukarıdaki isimlerden başka İmam Hasan aleyhi’s-selâm , İmam Hüseyin aleyhi’s-selâm ve diğer Ehl-i Beyt İmamlarının ashabından da birçokları Hz. Mehdi aleyhi’s-selâm hakkında bu İmamlardan pek çok hadis naklinde bulunmuşlardır. Fakat konuyu özetle ele aldığımızdan onları burada aktarmayı zaruri bulmuyor, bu hususta detaylı bilgi ve daha fazla isim isteyenlerin ilgili kaynaklara bakmalarını önermekle yetiniyoruz.

Konuyla İlgili Hadislerin Sayısı

Yukarıda ismini aktardığımız sahabeden bazısı Hz. Mehdi aleyhi’s-selâm ’la ilgili birçok hadis rivayet etmiştir. Abirî, “ İbraz’ul Vehm’il Meknun ” adlı eserinde, mevcut bütün kaynaklara ulaşma imkanı olmadığı halde, Hz. Mehdi aleyhi’s-selâm ’la ilgili Ehl-i sünnet kaynaklı yüz hadis tespit etmiştir. Şia yoluyla Hz. Resulullah sallâ’llâhu aleyhi ve alih ’ten nakl edilen hadislerle birlikte bu rakamın yüzlerce hadisi aşacağı apaçık ortadadır. Nitekim Şiânın, Hz. Mehdi aleyhi’s-selâm hakkında İmam Ali aleyhi’s-selâm , Hz. Fâtıma aleyha selâm ’dan nakledilen hadisler de eklenecek olursa bu konudaki hadislerin sayısı bini aşar (Bkz. Ahadis’ul İmam’il Mehdi )

Hz. Mehdi (a.s) Hakkındaki Hadisleri İçeren Kitaplar

Şia ve Sünni hadis kitapları içinde belli bir bölüm ve babı Hz. Mehdi aleyhi’s-selâm ’la ilgili hadislere ayırmayan veya en azından, o konuya birkaç hadis nakletmeyen bir kaynak eser hemen hemen yok gibidir. Sadece bu bile, söz konusu yazarların bu mevzua verdiği önem, buna beslediği inanç ve hadislerin sıhhatine duyduğu itminanı ortaya koyucu niteliktedir. Bu nedenle de mevzuumuza başlık yaptığımız “... içeren kitaplar” ibaresi yerine “Büyük hadis kitaplarının tamamı” ibaresinin kullanılması daha yerinde olacaktır aslında. Söz konusu bu kaynak eserlerden bazısını aktaralım:

A) Hz. Mehdi (a.s)’la İlgili Hadisleri İçeren Şia Kaynaklarından Birkaçı

1- Usul-u Kâfi

2- Keşf-ul Gumme Fi Marifet’il Eimme

3- İsbat’ul Hudat

4- el-Avâlim

5- Bihâr’ul Envâr

6- Emali-i Sâduk

7- Tefsir’ul Ayâşî

8- Tefsir’ul Burhân

9- Tefsir-u Kummî

10- Tefsir-i Kenz’ud Dekâik

11- Hilyet-ul Ebrâr

12- Delâil’ul İmâme

13- Muhtasar-ı Besâir’ud Derecât

14- Tefsir-u Fırat’il Kûfî

15- Tefsir-i Sâfî

16- Meaniy’ul Ahbar

17- Tefsir-i Mecma’ul Beyan

18- Tefsir-i Nur’us Sekaleyn

19- el-Umde

20- Vesail’uş Şia

21- Munteseb’ul Eser

22- Kitab-ı Suleym b. Kays

23- Emâli-i Tûsî

24- Ğayet’ul Merâm

25- Menâkib-u Emir’il Mü’minin

26- Kurb’ul İsnâd

27- Emâli-i Müfid

28- Uyun-u Ahbar’ir Rıza

29- el-İykâz-u Min’el Hecea

30- Sevâb’ul A’mal

33- et-Tafzil Li’l Kerâcikî.

B) Hz. Mehdi (a.s)’la İlgili Hadisleri İçeren

Ehl-i Sünnet Kaynaklarından Birkaçı

1- Sünen-i Ebu Davud;

2- Cami-i Tirmizi;

3- Sûnen-i İbn-i Mâce;

4- Müsned-i Ahmed;

5- Sahih-i İbn-i Hebban;

6- Müstedrek-i Hâkim;

7- Müsnef-i Ebubekir b. Ebi Şeybe;

8- el-Fiten: Nuaym b. Hummâd;

9- el Mu’cem ve’s Sağir: Taberâni;

10- el-Efrâd: Darikutni;

11- Marifet’us Sahabe: el-Bârudi;

12- Müsned-i El Hâris b. Usâme;

15- Tarih-i İbn-i Asâkir;

16- Tehzib’ul Asâr: İbn-i Cerir;

17- Mu’cem: Ebubekir b. el-Mukrî;

18- Sünen-i Ebu Amr ed-Danî;

19- el-Fiten: Ebu Anm Kafi;

20- Müsned-ul Firdevs: Deylemi;

21- Fevaid-ul Ahbar: Ebubekir el-İskafi;

22- A’lam: Ebu Hüseyin b. El- Menavî

23- Delail-un Nübüvvet: Beyhakî;

24- Sünen-i Ebu Amr el-Mukrî;

25- Tarih-i İbn-i Cevzî;

26- Müsned-i Yahya b. Abdulhamid el-Amanî;

27- Müsned-i Ravyanî;

28- Tabakat-u İbn-i Sa’d.

Hz. Mehdi (a.s)’la İlgili Hadisler Hakkında Yazılan Kitaplar

Hz. Mehdi aleyhi’s-selâm hakkındaki hadislerin pek önemli ve fazla olması, çeşitli mezheplere mensup tanınmış İslam alimlerini, bu hadisleri büyük hadis kitaplarında kaydetmenin yanı sıra onların doğruluk ve sıhhatini ispatlama amacıyla başlıca birçok eserler yazmaya da sevk etmiştir. Bu da meselenin önemini gösteren çarpıcı noktalardan biridir. Çünkü çeşitli mezheplere mensup İslam ulemasının, hakkında bunca telif ve tespiti gerekli bulup bunca kitap yazdığı akidevi mevzular çok nadirdir. Biz, söz konusu eserlerden önemlilerini birkaçını aşağıya aktarmakla yetineceğiz:

Hz. Mehdi (a.s) Hakkında Yazılmış Olan Şia Kitaplarından Birkaçı

1- Kemal-ud Din Ve Tamam-un Ni’met : Şeyh Saduk (381).

2- el-Gaybet : Şeyh Tusî (460).

3- el-Gaybet : Nu’manî (360).

4- el-Melahim : İbn-i Tavus (664).

5- el-Mahaccet-u Fîma Nezele Fi’l Kâim-il Hüccet : Seyyid Haşim-i Behranî (1107)

6- el-Burhan-u Ala Sihhat-i Tul-i Ömr-i Sahib-iz Zeman : Ebu-l Feth Muhammed b. Osman el-Keraciki (449).

7- Tebsiret-ul Veliy Fimen Ree’l Kâim el-Mehdi : Seyyid Haşim b. Seyyid Süleyman el-Kettanî el-Behranî (1107)

8- İlzam-un Nasib : Şeyh Ali el-Yezdi el-Hairi (1333).

9- Mikyal-ul Mekarim Fi Fevaid-id Dua lil Kâim : Seyid Musevi (günümüzün alimlerinden).

10- Muntehab-ul Eser Fi’l İmam’is Sani Aşer : Ayetullah Lütfullah-is Safî (günümüzün alimlerinden).

11- el-Fusul-ul Aşret-i Fi’l Gaybe : Şeyh Mufid (413).

12- el-Mukni’u Fi’l Gaybe : Seyid Murtaza Alem-ul Huda (436).

13- Mu’cem-u Ahadis-il Mehdi , c. 1-5 (Muesir bir hey’et tarafından telif edilmiştir).

14- el-Mehdi : Seyid Sadruddin-i Sadr (günümüzün alimlerinden).