Podsho Rossiyasining Turkistonda iqtisodiy hukmronlikni o'rnatish tadbirlari. Urta osiyoda chor xukumaiti uz xukmronligini umatgandan sung ulkaning katta imkoniyatlari, er osti va er usti boyliklarini metropoliya manfaatlariga moslashtirish jarayoni boshlandi. Bu jarayon bir kancha boskichlar va yunalishlarda amalga oshirildi. Eng avvalo, kulga kiritilgan shaxar va kishloklarda chorizmning xarbiy ma'muriy boshkaruv tizimi urnatildi. SHundan keyin ulka boyliklarini yagona tizim va uzokni kuzlagan reja asosida muntazam suratda ta'kib kilishga kirishdi. Asosiy e'tibor eng avvalo temiryul kurilishiga karatildi. Turkistonni Rossiya bilan boglovchi temir yullar kurildi. Rossiyaning Turkistondan olgan daromadlarining asosiy kismini paxta va undan olingan maxsulotlar tashkil etardi. SHu sababli ular ongli ravishda ulkaga sanoat ashyolarini kiritishgan. Umuman olganda, axoliki kuchirish, ruslashtirish, "Turkiston ulkasining "aktli Nizomi" loyixasi asosida mustamlakachilar xukmronligini amaiga oshirish tadbirlariga bori b takaladi.
O'rta Osiyoda milliy-hududiy chegaralanishning o'tkazilishi va uning oqibatlari. Shuro istibdodi davrida Urta Osiyoda "milliy davlat chegaralanishi" utkazildi. Bu milliy xududiy davlat chegaralash 1925 yilda utkazildi. Unga kura Urta Osiyoda Uzbekiston SSR, Turkmenistan SSR, Kora Kirgiz Kirgiznston) muxtoriyati, UzSSR tarikibida Tojikiston muxtoriyati, shuningdeq Korakalpok muxtoriyatini tashkil etishlishi xakida e’lon kilindi. Bundan kuzlangan asosiy maksad Urta Osiy xalklariga birlashish imkonini bermasliq ularning bkrligi, madaniyati, tili va urf-odatlarini parchalash, markazga karamligini oshirish, ruslashtirishni tezlashti|№sh va milliy-ozodlik xarakati kuchlarini parokandalashdav iborat buldi. Shu asosda Uzbekiston SSR tashkil topganlig» UzSSR Shurolarining 1-kurultoyida 1925 yilning 17 fevradag. e’lon kilindi
5. XXI asr bo'sag'asida dunyo. Xalqaro vaziyat va kuchlar nisbatining tubdan o'zgarishi. 262. O'zbekistonning jo'g'rofiy-siyosiy imkoniyatlari. Bu masalada Uzb-n Prezidenti I.A.Karimovning Uzb-n 21-asr busagasida xavfsshhkka taxdid nomli asarida ma'lumotlar berilgan. Bu asarda Uzb-n uchun xavf bulib xatkzro terrorizm, narkamaniya, kurol-aslaxa savdosi, ekologik vaziyatning yomonlashuvi, Oral fojeasi xakida gapirilgan. Jaxon amaliyotidan ma'lumki, xar bir mustakil davlat, ayniksa, mustakil tarakkiyot yuliga kirgan mamlakalar xechkachon uz kobigiga uralib rivojlanmagan. 1991 yilda Sovet Ittifoki tarkatib ketgach, yangi goyat murakkab va kattis bir davr yuzaga keldi. Uning asosiy belgilari kuAidagilardan iborat. Biriyachidan, davlatlar munosabatlar tizimidagi muvozanat buBzildi. Jaxonda siyosiy-iktisodiy bulinish ruy berdi. A-chlar markazi ilgari ikki joyda bulsa, endidikda uz takdirini \zi belgilash orkapi ichki mikoniyatlarni ishga solish xar kim uz arzvasini uzi tortish zaruriyati tutildi. Ikkinchidan, du"neda ingonning biologik tur sifatida yashashiga bevosita xavf-xatar mavjud bulib koldi, YA'ni, yalpi yadro urushi xavfi ancha kamaygan bulsa xam, ekologik tanglik xavfi, biogenetik buzilishlar taxdidi xamon taxlikati xolatda saklanib kolmokda edn. 3-dan, rivojlanishning xozirgi boskichida xar kanday mamjkaning nuf\zi, avvato uning eng yangi texnologiyalarnei kabuA; kilish va foydatanish kobiliyatiga karab belgilanadigan buldi.
Dostları ilə paylaş: |