Microsoft Word 272329 pcdp revb final 020910. doc

Faaliyet Paydaşlar Zamanlama Ayrıntı

Halkın Katılımı Toplantısı

Yerel sakinler, yerel makamlar, İnceleme ve Değerlendirme Komitesinin Üyeleri⁵
Mayıs Sonu

2009
Armada, ÇED yönetmeliklerinde Madde 9 gerekliliklerini izlemiş ve toplantıdan 10 gün önce bir ulusal gazetede ve beş yerel gazetede toplantının tarihini, saatini, yerini ve konusunu duyurmuştur; Akenerji, çevre köylerdeki sakinlerin katılımı için duyuruda bulunmuş ve otobüs temin etmiştir. Toplantı, büyüklüğü ve kolayca erişilebilir merkezi konumu nedeniyle uygun kabul edilen, Erzin ilindeki Yeşilkent Lisesinin Konferans Odasında yapılmıştır. İl Çevre Müdürlüğü personeli, toplantı tutanaklarını hazırlamıştır.

Kapsam ve Özel Format

Belirleme Çevre ve Orman

Toplantısı Bakanlığı; İnceleme ve

Değerlendirme

Komitesinin Üyeleri

Haziran 2009 Kamuoyu toplantısının sonuçlarına ve yorumlarına dayalı olarak, Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED çalışmasına ilişkin ayrıntılı iş kapsamını ve özel formatı belirlemiş ve bu toplantıda tartışmaya sunmuştur.

Resmi İnceleme ve Değerlendirme Toplantıları

Çevre ve Orman Bakanlığı; İnceleme ve Değerlendirme Komitesinin Üyeleri
Kasım 2009
Sunulan ÇED’ne dayalı olarak, Proje Ekibi, bir sunum yapmış, sorular sorulmuş ve açıklamalar istenmiştir. ÇED taslağı, bu hususlar ele alınarak kesinleştirilmiştir.


Geri Bildirim Toplantısı Yerel sakinler, yerel makamlar, İnceleme ve Değerlendirme Komitesinin Üyeleri

Mart 2010

Nihai ÇED, 2009 yılı sonunda sunulmuştur. Etkilenen ve ilgili taraflara Bakanlığa başvuruları ile birlikte yorumlarını göndermeleri için on gün verilmiştir. Süreç ile ilgili geri bildirim sağlayacak bir oturum gerekli görülmüş, böylece İl Çevre Bakanlığı, Egemer’in ÇED sürecinin sonuçlarını geri bildirmek amacıyla bir toplantı düzenlemesini istemiştir. Gün boyu süren toplantı,

Proje ekibinin ileri sürülen yorumları açıklama ya da cevaplama fırsatı ile diğerlerinin görüşlerini dinlemesini gerektirir.

5 Komite üyeleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, EÜAŞ Genel Müdürlüğü, TEİAŞ Genel Müdürlüğü (GD), Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, Devlet Su İşleri, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Hava Yönetimi Müdürlüğü, Su ve Toprak Yönetimi Müdürlüğü, Atık Yönetimi Müdürlüğü, Deniz ve Kıyı Yönetimi Müdürlüğü, Doğayı Koruma ve Doğal Kaynaklar Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Planlama Müdürlüğü, Hatay Valiliği, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, İl Tarım Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, Özel İl İdare Müdürlüğü, Erzin Belediyesi, Antakya Belediyesi, Kültür Bakanlığı temsilcileridir.

Yasal katılım faaliyetlerine ek olarak, Armada ve Akenerji, aşağıdaki bilgilendirme ve katılım faaliyetlerini yürütmüştür:

Paydaş toplantıları (aşağıdaki tabloya bakınız)

İlgili şirketleri tanımlayan iki sayfalık bir broşür tanıtımı, Projenin genel ve teknik özellikleri ve irtibat telefon numaraları;

Akenerji, Aşağı Burnaz, Yukarı Burnaz ve Yeşiltepe köylerinden 22 sakinin Mayıs 2009’da Ambarlı Fuel-oil Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali, Marmara Ereğlisi’nde yer alan Unimar Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali ve Trakya Elektrik Santralini (benzer tesisler olarak kabul edilir) ziyaret etmelerini organize etmiştir.

Basın açıklamalarının yayınlanması;

Kurumsal sorumluluk faaliyetlerini değerlendirmek üzere iletişim müdürünün sahayı ziyareti;

Uluslararası ÇSED ekibinin Belediye Başkan Yardımcısı ve Belediye Çevre İşleri Memuru ile bir araya geldikleri Nisan 2010’daki ziyareti.

Tablo 3.2: ÇED Süreci Boyunca Gerçekleştirilen Özel Paydaş Toplantıları

Paydaş Kategorisi Paydaş
Ulusal Yönetim Proje alanı için iki parlamento üyesi, Çevre ve Orman Bakanlığı

İl Yönetimi Hayat Valisi, İl Özel İdaresi (Planlama), İl Orman Müdürlüğü, İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü^,

İlçe Yönetimi Erzin Kaymakamı (atanmış), Erzin Belediye Başkanı (seçilmiş), Belediye Yapı İşleri Başkanı, Belediye Çevre İşleri Memuru, Erzin Sanayi ve Ticaret Odası

Köy Aşağı Burnaz, Yukarı Burnaz, Turunçlu ve Yeşiltepe köylerinin İhtiyar Heyeti Yerel sivil toplum kuruluşları Erzin Gönüllüleri Derneği, Erzin Çevre Koruma Derneği Diğerleri Yerel basın, yerel hidrolik uzmanı

Kaynak: Armada
Ulusal ÇED, paydaşların daha detaylı tanıtımını sunan ve ÇED süreci boyunca taahhüt edilen faaliyetleri ayrıntılarıyla açıklayan halkın katılımı ile ilgili bir bölüm içerir. Armada’nın ÇED kapsamında yer almayan kendisine ait daha ayrıntılı bir paydaş analizi (etkiyi, toplantı düzenlemek için yapılan girişimleri tanımlayan) yaptığına dikkat edilmelidir. Bunun yanı sıra, Akenerji, Akenerji Kurumsal İletişim Müdürü ile birlikte iletişim faaliyetlerine eklenecek bir Proje dosyası tutar. Bu dosyada, yerel basın bağlantılarının bir listesini, ulusal gazetelerin yerel temsilcileri ile kurulan ilişkileri ve gazete kupürlerinin kopyalarını içerir.

3.3 Paydaşların Cevabı

Kamuoyu Toplantısına kadar giden karma bir paydaş cevabı söz konusu olmuştur. 300’den fazla kişinin üç buçuk saatlik bir toplantıya katıldığı tahmin edilmektedir. Çevre ve Orman Bakanlığı (ÇOB) tarafından hazırlanan toplantı tutanakları, aşağıdakiler ile ilgili olarak sorulan soruları belirtmektedir:

yeraltı suyuna olacak etkiler

soğutma sisteminin deniz sıcaklığını arttırıp arttırmayacağı

hava emisyonları ve filtre sistemi

Türkiye’nin enerji kullanımı

DGKÇ teknolojisi (‘çevrim’, ‘kombine’ teriminin anlamı, DGKÇ santralinin kömür santraline dönüştürülüp dönüştürülemeyeceği ve bunu gerçekleştirmek için yatırım maliyetinin ne olacağı)

Proje sahası yerinin uygunluğu (neden deniz kıyısının seçildiği).
Akenerji’den DGKÇ santralini bir kömür santraline dönüştürmeyeceğine dair bir taahhüt sunması istenmiştir. Akenerji, yer seçim kriterleri, “kombine” kelimesinin anlamı, elektrik üretiminde kullanılacak teknoloji ve denize yakınlığın neden önemli olduğuna dair bilgiler sunmuştur.
ÇED sunulduktan sonra, Akenerji, başvurusu ile birlikte Çevre ve Orman Bakanlığına sunulan yorumların gönderilmesi için öngörülen on günlük zaman çerçevesi içinde cevap veren paydaşlardan Çevre ve Orman Bakanlığı aracılığıyla aşağıdaki geri bildirim hakkında bilgilendirilmiştir. Tablo 3.3, geri bildirim yazılarını ayrıntıları ile açıklamaktadır.
Tablo 3.3: Yasal Katılım Dönemi Boyunca ÇED ile ilgili Paydaş Yorumları

Paydaş Adı Paydaş Türü Ana endişeler

Erzin Gönüllüleri Derneği Yerel STK - Erzin Gönüllüleri Derneği

Zeytin Üreticileri Birliği Başkanı Yerel STK- Zeytin Üreticileri Birliği

İssos (Proje sahasından yaklaşık 8 km uzaklıkta bulunan arkeolojik saha) üzerindeki hava emisyonları etkisi,

Sağlık riskleri Yerel halk dikkate alınmazken, bazıları zengin olacaktır Neden botu hattı değil de iletim hatları ÇED gerektiriyor

Doğalgaz yerli ürün değildir

Alan santrallerle anılmaya başlamıştır

Hava dağılım modellemesi anlaşılmamıştır

Kamu üyesi Yerel halk Kuşların göç yolu

Kamu üyesi Yerel halk NOx emisyonları

Erzin Çevre Koruma Derneği Yerel STK- Erzin Çevre Koruma

Derneği

Proje kirliliği ile karşılaştırıldığında kıyı kirliliği hiçbir şeydir

Fotoğraflar ve proje alanının sunuluş biçimi beğenilmedi

Turunçgil üreticisi Yerel halk Bir enerji merkezi -alternatif kavram olarak verilmiştir- olarak alanda çevresel düzeleme arazi kullanım planlaması hakkında kaygılıdır

Kamu üyesi Yerel halk Tarımsal üretim üzerindeki etkiler

Turunçgil üreticisi Yerel halk Tarımsal üretim üzerindeki etkiler
Şimdiye kadar, Belediye verdiği destekte dikkatli olmuştur. Bu durum, termik elektrik santrallerine karşı çıkmak amacıyla yaklaşık on ila on iki yerel kuruluştan oluşan “Termik Santral Karşıtı Erzin Platformu” olarak adlandırılan bir karşı grubun oluşmasının yanı sıra kendi görüşlerine de cevap niteliğindedir. Santral faaliyetlerine yönelik olarak halihazırda en az sekiz başvuru mevcuttur: biri kömür santralinin mevcut sahasının genişletilmesi ve diğerleri geliştirme süreçleri içinde daha sonrası içindir.

3.4 Kurumsal Sorumluluk Faaliyetleri

Akenerji Kurumsal İletişim Müdürü, proje alanını ziyaret etmiş ve çeşitli paydaşlarla bir araya gelmiştir. Şirketin Yönetim Kurulu tarafından incelenmek ve onaylanmak üzere bir kurumsal sorumluluk planı hazırlanmıştır.
Alan bilgileri ve paydaşlarla karşılıklı etkileşimler esas alınarak, örneğin turunçgil üretimi ile ilgili ek destek ve araştırma faaliyetleri sunulmasına, meyvelerin kadınlar tarafından reçel yapmak amacıyla kullanılmasına, kıyının yerel halk ile birlikte personel tarafından temizlenmesine ve Ramazan faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin kurumsal sorumluluk faaliyetleri tanımlanmıştır. Uygulama düzenlemeleri de ayrıca dikkate alınmıştır. Proje finansmanı sağlandığında, kurumsal sorumluluk programına ayrılan bütçenin onaylanması, faaliyetlerin uygulanması, izlenmesi ve rapor edilmesi önemli olacaktır. Bu sayede, Akenerji’nin geliştirmek isteyeceği sorumlu kurumsal komşu olarak saygın imajı korunacaktır.
Santrallerin kendi yerel tesislerinde birlikte çalışacaklarına dair bir polemik söz konusu olabilecekken, Akenerji, kendi başına durmayı, yerel halkın DGKÇ santralinin kömür santrallerinden nasıl farklılık gösterdiğini daha iyi anlamalarına yardımcı olmayı ve diğer santrallerin izleyebileceğinden daha yüksek çevresel ve sosyal koruma ve bakım standartlarının getirilmesini sağlamayı tercih etmektedir.
3.5 Küresel İlkeler Sözleşmesi Raporu
Akenerji, Akkok Grubu ile birlikte bir dizi paydaşa sahiptir. Akkok Grubu, 2007 yılında Birleşmiş Milletler (BM) Küresel İlkeler Sözleşmesini imzalamış olup, 2008 ve 2009 yıllarını kapsayan ilerleme raporları hazırlamıştır. Küresel İlkeler Sözleşmesi, faaliyetlerini ve stratejilerini insan hakları, işgücü, çevre ve yolsuzluk karşıtı alanlarda evrensel olarak kabul görmüş on prensip ile uyumlaştırmayı gönüllü olarak taahhüt eden işletmelere yönelik bir çerçevedir. Küresel İlkeler Sözleşmesine bağlı şirketlerin:

Küresel İlkeler Sözleşmesi ve prensipleri stratejisinin, kültürünün ve günlük faaliyetlerinin bir parçası haline gelecek şekilde işletme faaliyetlerine yönelik değişiklikleri harekete geçirmesi;

Küresel İlkeler Sözleşmesi ve prensiplerini halka açık olarak savunması; ve

On BM Küresel İlkeler prensibinin uygulanmasında ilerlemeyi yıllık olarak bildirmesi beklenmektedir. Akenerji’nin faaliyetleri Akkok raporlama gereklilikleri kapsamına dahil edilmiştir.

4. Paydaşlar

4.1 Genel Bakış

Paydaş katılımı, Projeden doğrudan ya da dolaylı olarak, olumlu ya da olumsuz bir şekilde etkilenebilecek ya da Projenin sonucunu etkileyebilecek kişilerin ve kuruluşların görüşlerini belirlemek amacıyla taahhüt edilir.
Başarılı paydaş mutabakatındaki önemli bir adım, (i) projeden doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen ya da etkilenmesi muhtemel olan (“etkilenen taraflar”), ya da (ii) proje ile ilgisi bulunabilen (“diğer ilgili taraflar”) çeşitli bireyler ya da grupların tanıtılmasıdır. Halkın bilgilendirilmesi ve katılımına yönelik kaynaklar, ilk olarak etkilenen taraflara odaklanmalıdır. Etkilenen tarafları ve diğer ilgili tarafları tanıtma süresi aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
4.2 Paydaşların Tanıtılması
Şimdiye kadar, Akenerji ve Armada, paydaşların tanıtılmasında ve paydaşlara erişilmesinde proaktif olmuştur. Şimdiye kadar Projenin geliştirilmesi sürecinde tanıtılan paydaşlar, aşağıdaki Tablo 4.1’de özetlenmiştir. Bilgilendirme ve katılım sürecine ek paydaşlar dahil edilecektir. Toplum İrtibat Görevlisi, isimlerin, kuruluşların ve bağlantılarının yer aldığı bir dosya tutacaktır. Yeni paydaşlar tanıtıldıkça listeye eklenecektir.
Tablo 4.1: Proje için Tanıtılan Paydaşlar

Paydaş Grubu Tanıtılan Paydaşlar
Yerel halk Aşağı Burnaz, Yukarı Burnaz, Turunçlu, Yeşiltepe, Dokuztekne köyleri ve Proje sahasının doğusunda yazlık ev sahipleri

Yerel yönetim makamları Erzin Kaymakamı (atanmış), Erzin Belediye Başkanı (seçilmiş), Belediye Yapı İşleri Başkanı, Belediye Çevre İşleri Memuru

İl yönetim makamları Hatay Valisi, Planlamadan sorumlu Özel İl Yöneticisi, İl Orman Müdürlüğü, İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü^{, İl Maden Tetkik ve Arama Müdürlüğü,}

Hatay İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, İl Tarım Müdürlüğü, Devlet Su İşleri, İl Kültür Müdürlüğü, Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurumu Bölge Müdürlüğü, İl Ulaştırma Müdürlüğü

Ulusal Yönetim

Bakanlıklar/Organlar

Proje alanı için Parlamento Üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı, Enerji Bakanlığı

Sanayi ve İşletmeler Erzin Sanayi ve Ticaret Odası, EÜAŞ, TEİAŞ, BOTAŞ, İskenderun Demir ve Çelik Fabrikası, Toros Serbest Ticaret Bölgesi Yönetimi, Tosçelik Çelik Fabrikası (iletim hattı için bağlantı noktası bu fabrikaların girişlerindedir)

Yerel STK’lar / alanda güç geliştirmeye karşı kampanyacılar

Antioch Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı; Erzin Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı; Erzin Ziraat Odası; Erzin Sulama Kooperatifi; Adana Çevre ve Tüketici Koruma Derneği

(ÇETKO); Termik Santral Karşıtı Erzin Platformu; Erzin Çevre Koruma Birliği Müdürlüğü; Çevre Koruma Birliği; Erzin Gönüllüleri Platformu; Erzin Turunçgil Üreticileri Birliği; Zeytin Üreticileri Birliği; THEME Erzin; Erzin Atatürkçü Düşünce Derneği;

EMEP Ülke Temsili; Ülke Müdürlüğünüzüm Eğitimi; Yeşilkent Sulama Kooperatifi; THEME İl Müdürlüğü; Hatay Çevre Koruma Birliği; Antioch Şehir Gönüllüleri Derneği; Antioch Gönüllüleri Derneği; İskenderun Çevre Koruma Birliği; Tarım Mühendisleri Adana Şubesi

Diğerleri Basın – Akenerji’nin İletişim Müdürü tam listeye sahiptir

5. Bilgilendirme ve Halkın Katılımı Faaliyet Planı

5.1 Genel Bakış
Bugüne kadar, çok sayıda bilgilendirme faaliyeti ve fikir alışverişi faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Proje inşaatın en kısa sürede başlamasını sağlayacak öngörülen çevresel ve proje izinlerine erişme yolundayken, toplumun bazı kesimlerinin projeye yönelik yanlış yorumlamalarda bulunduğu ve karşı çıktığı kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra, Proje, proje süresi boyunca bilgilendirme ve halk mutabakatına bağlıdır. Aşağıdaki bölümlerde, planlama aşamasının geri kalan süresi boyunca ve inşaat ile işletme aşamasına yönelik olarak uygulanacak faaliyetler gözden geçirilmektedir.
5.2 Planlama Aşaması
5.2.1 Genel Bakış
ÇED süreci boyunca, yasal katılım gereklilikleri yerine getirilmiş ve söz konusu sürece yerel halk katılımını hızlandırmaya çaba gösterilmiştir. Bunun yanı sıra, projeye itiraz eden taraflarla bir araya gelmek amacıyla başka faaliyetler üstlenilmiş ve çaba gösterilmiştir. Ancak, Akenerji halen bazı yerel toplum üyelerinin ve yerel makam temsilcilerinin özellikle aşağıdaki hususlar ile ilgili olarak projeyi anlamadıklarına inanmaktadır:

Teknolojinin ne olduğu ve kömür santrallerinden nasıl farklılık gösterdiği;

Proje bileşenlerinin ne gibi göründükleri;

Turunçgil üretimine etkilerinin neler olacağı; ve,

İnsan sağlığı üzerindeki etkilerinin neler olacağı.
Bu ve diğer endişeleri ele almak amacıyla, daha fazla bilgilendirmenin taahhüt edilmesi önerilmektedir. İlgili proje bilgilerinin açıklanması, paydaşların projenin risklerini, etkilerini ve olanaklarını anlamalarına yardımcı olur. Bazen, kişilerin projeleri daha iyi anlamalarına yardımcı olmak amacıyla bilgilerin birkaç defa tekrar edilmesi ya da çeşitli şekillerde açıklanması gerekir. Erzin Projesi için, güncellenmiş teknik olmayan bir özet, bir web sitesi, sıkça sorulan sorular kağıdı ve halka sunum materyalleri hazırlanacaktır. Yasal katılım, iletim hatlarına yönelik ÇED sürecinin bir parçası olarak taahhüt edilecektir.

Basın yönetimi halihazırda gerçekleşmekte ve iskana ilişkin katılım öngörülmektedir. Bütün bunlar, aşağıda daha ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.

5.2.2 Teknik Olmayan Özet (NTS)
Ulusal ÇED’nin ÇED kapsamına dahil edilmiş ve bazı paydaşlara ayrıca dağıtılmış bir TOÖ’i bulunur. İletim hatları, boru hattı ve yol gibi ilgili altyapıların gözden geçirilmesini içerecek Ulusal ÇED’ne destekleyici bilgiler sağlamak amacıyla bir IEC kiralanmıştır⁶. Mott MacDonald tarafından İngilizce dilinde güncellenmiş bir TOÖ (NTS) hazırlanacak ve Akenerji tarafından web sitesinde yayınlanmak ve paydaşlara dağıtılmak üzere Türkçe diline tercüme edilecektir.

6 EPC Yüklenicisi, proje sahasında kendi yollarını inşa etme ya da muhtemelen belediyeye ait yolu Proje ekipmanı yüklerini taşıyabilecek şekilde iyileştirme seçeneğine sahiptir.

5.2.3 Proje Web Sitesi

Projenin paydaşların Proje Sahibinden bilgi almalarını sağlayacak bir web sitesi sayfası halihazırda mevcut değildir. Akenerji, Haziran 2010 için Türkçe dilinde bir web sitesi açmayı kararlaştırmıştır. Web sitesi, aşağıdaki bağlantıları sağlayacaktır:

Türkçe dilinde ÇED ile Çevre ve Orman Bakanlığına sunulan başvuru formu;

Türkçe dilinde Teknik Olmayan Özet (ayrı bir belge olarak);

Değerlendirme Komitesine yapılan power point sunumu; ve,

Proje broşürü.
Web sitesi kullanıma sunulduğunda, sıkça sorulan sorular kağıdı, güncellenmiş proje broşürleri, izleme raporları ve yıllık raporlar gibi kamuya açık ek bilgiler eklenecektir.
Web sitesi aynı zamanda, bir paydaşın bir yorumu ya da bir sorunu doğrudan Akenerji’ye göndermesi için bir bağlantı sunacaktır. Bu, diğer projeler için uygulanan bir süreçtir.
Sermayedarlar, kendi web sitelerinde benzer kamuya açık proje bilgilerini sunmaya ve proje web sitesine bir bağlantı sağlamaya teşvik edilecektir.
5.2.4 Sıkça Sorulan Sorular Kağıdı
Şimdiye kadar, bilgilendirme, geniş ölçüde ayrıntılı ve teknik ÇED raporu ve iki sayfalık broşür yoluyla sağlanmıştır. Teknik Olmayan Özet, ÇED raporuna dahil edilmiş ve paydaş toplantılarında kağıt üzerinde dağıtılmıştır.
Görsel ayrıntılar ile birlikte bazı teknik ayrıntıları sunabilen bir sıkça sorulan sorular (SSS) kağıdı, teknolojinin nasıl işlev gördüğü, projenin neye benzeyeceği, etkilerin neler olduğu ve hangi çevresel ve sosyal koruma ve yönetim sistemlerinin uygulamada olduğuna ilişkin anahtar mesajların tekrarlanmasına yardımcı olabilir. Bir önceki katılım sürecinde belirtilen yorumlar ve sorunlar, SSS kağıdında neyin ele alınması gerektiğini bilmek için giriş noktaları sağlar. Türkçe dilindeki SSS kağıdı, proje web sitesinde ve paydaşlarla yapılan toplantılarda dağıtılmak üzere hazır bulunacak. Zaman içinde, ve en az yılda bir defa, proje ilerledikçe ve genel sorular ile endişeler değiştikçe güncellenmelidir.
5.2.5 Halka Sunum Materyalleri
Bilgilendirmeyi kolaylaştırmak ve bazı paydaşlar için halen endişelere yol açacak gibi görünen sorunlar ile ilgili bilgi sunulmasına yardımcı olmak amacıyla, sunum materyallerinin hazırlanması ve halk toplantılarının yapılması teklif edilmektedir. Halka sunumlar, bireylere proje ekibi ve proje uzmanları ile etkileşime girme ve sordukları soruları duyan halka açık görüşme olmaksızın soru sorma imkanları sağlar. Böylece, daha saklı, daha az bilgilendirilmiş ya da daha az açık paydaşlara görüşlerini ifade edecekleri ya da sorular soracakları daha rahat bir ortam sağlanabilir. Bu sayede, tüm paydaşlar, sahip oldukları ya da tartışmak istedikleri sorun hakkında özel bilgiler edinebilirler.
Halka sunum materyalleri, taşınabilir olup, çeşitli yerlere taşınabilirler. Akenerji tarafından bir yer ve zamanlama programının hazırlanması gerekecektir. Yerleşim planı ve soğutma teknolojisi kararı alındıktan sonra ve uluslararası ÇSED’ni destekleyici bilgiler sağlandığında, Erzin’de en az bir halka sunumun gerçekleştirilmesi önerilir. Projenin yeni ziyaretçilerin

anahtar planlama öğelerini anlamalarına yardımcı olacak sunum panoları proje sahasında gösterilebilir.

5.2.6 İletim Hatları Danışmanlığı
Türkiye kanunları altında ayrı bir ÇED gerektiren altyapı ile ilgili iki iletim hattı mevcuttur. ÇED’nin bir kamuoyu toplantısı, iş kapsamını geliştirmek amacıyla Çevre ve Orman Bakanlığı Komitesi ile yapılacak bir toplantı, İnceleme de Değerlendirme Komitesi Üyelerine yapılacak bir sunum ve ÇED’nin resmi sunumu başta olmak üzere ana faaliyetler olarak aynı yasal katılım gerekliliklerini ele alması gerekecektir. İletim hattı ÇED’ni taahhüt etmek üzere görevlendirilen danışman, yasal katılım gerekliliklerinin yerine getirilmesinden sorumlu olacaktır.
5.2.7 Boru Hattı Danışmanlığı
Boru hattı, Proje ile ilgili bir altyapıdır. Türkiye doğalgaz şirketi olan Botaş, Proje yoluyla inşa edilecek olan boru hattı için nihai şartnameleri ve rotalamayı kararlaştırmaktadır. Botaş, boru hattının 24 inç çapında ve yaklaşık 16.2 km uzunluğunda olmasının muhtemel olduğunu belirtmiştir. Türkiye kanunları, bu büyüklükteki bir boru hattı için bir ÇED gerektirmez, fakat 23.62” çapın ve 40 km uzunluğun üzerindeki boru hatları için bir ÇED gerekli olacaktır. Boru hattının ÇED eşiğini aşmasına ilişkin bir teklif olmadığından, Türkiye kanunlarının Projenin bir ÇED taahhüt etmesini öngörülmemektedir.
Boru hattının ilgili altyapı olduğu kabul edildiğinden, boru hattını sürecin bir parçası olarak değerlendirmek amacıyla uluslararası ÇSED öngörülecek ve bu nedenle uluslararası kılavuzlar gereğince Projenin bu açısı ile ilgili bilgilerin açıklanması istenecektir. Güncellenmiş teknik olmayan özet, boru hattı dahil olmak üzere tüm ilgili altyapı hakkında bilgi sağlayacak ve yerel olarak dağıtılacaktır. Aynı zamanda, sunum materyalleri, boru hattı ile ilgili bilgiler içerecektir. Boru hattı güzergahının geçeceği yerin en yakınındaki Dokuztekne köyünde bir halka sunum gerçekleştirilmesi önerilmektedir.
5.2.8 Basın İletişimi
Akenerji’nin bir Kurumsal İletişim Müdürü vardır. Tüm proje ekibi üyeleri, bu konuda bilinçlendirilmeli ve tüm basın talepleri ya da bağlantıları basın ilişkilerini yönetecek olan Kurumsal İletişim Müdürüne yönlendirilmelidir. Kurumsal İletişim Müdürü, uygun görülmesi halinde diğer ekip üyelerini de dahil edecek ve halihazırda tanımlanmış anahtar proje mesajları hakkında bilgilendirecektir. Kurumsal İletişim Müdürünün gerektiğinde kullanılacak basın açıklaması bağlantıları ve içerik şablonları mevcuttur.
5.2.9 Arazi İstimlak ve İskan Danışmanlığı
Ulusal ÇED’nde ana tesise ilişkin istenmeyen iskan etkileri tespit edilmemiştir. Ancak, proje altyapısının geçmesi gereken deniz kıyısı bölgesinde (Proje sahası ile kıyı arasındaki Hazine arazisi) sahilde bazı gayri resmi arazi kullanıcıları mevcuttur. Boru hattı ve iletim hatları için arazi istimlaki öngörülecektir. Tercih edilen yaklaşım, görüşülen yerleşim olacaktır. Ancak, Türkiye’de enerji üretim yatırımlarının kamu yararına yatırımlar olduğu düşünüldüğünden, proje son çare olarak araziyi kamulaştırma yasal hakkına sahiptir. Kamulaştırma durumunda, arazi istimlak ve iskan planlaması, doğrudan etkilenen kişilerin katılımını gerektirecektir. Katılım planı ve sonuçları, sırasıyla iletim hattı ÇED’ni üstlenen danışman ve Botaş tarafından belgelendirilecektir.

5.3 İnşaat Aşaması

Bir Proje ya da EPC inşaat ekibi üyesine Toplumsal İrtibat Görevlisi (CLO) rolü verilmesi ve paydaşı koruma sorumluluğunun verilmesi teklif edilmektedir.⁷ CLO, paydaşların olası sorunlarını ya da endişelerini düzenli olarak tartışma imkanı sunmak amacıyla paydaşlar (basın dışında), özellikle de yerel köy İhtiyar Heyetleri ile seçilen ve atanan yerel yetkililer ile düzenli toplantılar organize etmelidir.

CLO, paydaşlar için ana irtibat noktası olmalıdır.

CLO, şikayetlerin Çevresel Kaza ve Şikayet Kayıt Formuna (IB / PR 001-T 03-F-

06) kaydedilmesini gerektiren Akenerji’nin Entegre Yönetim Sistemi prosedürü Kaza Raporlama Talimatı (Accident Reporting Instructions) referansı İB/PR 001-T 03 (2009) gereğince sorunları kayıt altına alacaktır. Bu HKBP kapsamındaki bir şikayetin ya da sorunun tanımı ve mevcut prosedür hükümleri dışındaki ek gereklilikler, aşağıdaki Bölüm 8’de daha ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. CLO, sorunları zamanında ve yeterli düzeyde ele almak ve kapatmak üzere EPC Yüklenicisi ve Akenerji İnşaat Müdürü ile birlikte çalışacaktır.

Bağımsız danışman tarafından oluşturulan çevresel ve sosyal yapı işleri izleme sonuçları, CLO tarafından teknik olmayan bir formatta özetlenmeli ve hem web sitesinde hem de yazılı formatta paydaşlara dağıtılmalıdır. Uygun görülmesi halinde, CLO, teknoloji ve Proje performansı ile ilgili yerel bilinci arttırmak amacıyla yerel paydaşları katılmaya ve izleme görevlerinde bağımsız danışmanı takip etmeye davet etmelidir.
CLO, halk mutabakatı faaliyetleri ve sorun mekanizmasının kullanımı ile ilgili ayrıntılar sunan yıllık özetler oluşturmakla sorumlu olacaktır. Bu özetler, Projenin Yıllık Raporlarına eklenmek üzere Kurumsal İletişim Müdürüne sunulacaktır.
5.4 İşletme Aşaması
Yapı işleri sırasında oluşturulan sistemleri ve çabaları sürdürmek amacıyla, operatörün toplumsal irtibattan sorumlu olacak bir çalışan belirlemesi gerekecektir. Halk mutabakatı ve yerel ilişkilerin yanı sıra, sorunların da kayıt altına alınması ve rapor edilmesi gerekecektir. Kurumsal sorumluluk faaliyetleri uygulanacak ve belgelendirilecektir. Bütün bunlar, Projenin Yıllık Raporunun bir parçası olacaktır. Böylece, paydaşlar, Projenin yerel kalkınmaya nasıl katkıda bulunduğunu ve sorumlu kurumsal komşu olarak nasıl işlev gördüğünü anlayacaktır. İşletmenin en az ilk dört yılı boyunca, yerel teknoloji anlayışını iyileştirmek amacıyla yerel köylülerin tesislerin nasıl çalıştırılıp kapatıldığını görmelerini sağlayacak halka açık bir gün düzenlenmesi önerilir.
5.5 HKBP’nın Güncellenmesi
Bu HKBP, başka faaliyetlerin dahil edilmesi gerekip gerekmediğini görmek ve Projeye ya da yerel kapsama yönelik olarak meydana gelebilecek değişiklikleri ele almak amacıyla Proje Müdürü ve Kurumsal İletişim Müdürü tarafından yılda bir defa gözden geçirilecektir.
⁷ Bu tek başına bir rol olmayabilir, aksine CLO görevleri mevcut bir personel üyesine atanabilir. Bu belge gereğince, söz konusu personel üyesi CLO olarak adlandırılacaktır.

6. Zamanlama

Yukarıda açıklanan faaliyetler, ne zaman uygulanmaları gerektiğine sorumluluk taşıyan çeşitli kişilere ilişkin öneriler ile birlikte aşağıdaki Tablo 6.1’de sunulmuştur.

Tablo 6.1: Bilgilendirme, Katılım ve Halk Mutabakatı Programı