Microsoft Word goc rapor 20 haziran 2011. doc
Yüklə 5,98 Mb.
|
|
b. Güvenli ve sağlıklı çalışma şartları; c. Herkesin işinde daha yüksek mevkilere atanma sırasında, kıdem ve ehliyetten başka bir ölçüye tabi olmaksızın, eşit imkanlar; d. Dinlenme, çalışma arası, çalışma saatlerinin makul ölçüde sınırlandırılması ile ücretli yıllık izin ve resmi tatillerde ücret verilmesi. Ekonomik, Sosyal ve kültürel Haklar Komitesinin 18 Nolu Genel Yorumunda çalışma hakkının içeriği açıklanmıştır. Buna gore; “Çalışma hakkı, hem kolektif bir hak hem de herkesin sahip olduğu kişisel bir haktır. Bağımsız veya ücrete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın her türlü çalışma biçimini içermektedir. Çalışma hakkının, mutlak ve şartsız bir hak olarak iş bulma hakkı olarak algılanmaması gerekmektedir” “Söz konusu hak, tüm kişilerin bir işe girme veya iş seçmeye özgürce karar verme hakkını içermektedir; bu, kişilerin hiçbir şekilde bir işi yapmaya veya bir işte çalışmaya zorlanamayacağı anlamına gelmektedir. İlgili hak, bunun dışında, tüm çalışanların adil olmayan şekillerde çalışmaktan yoksun bırakılmama hakkının yanı sıra işe erişimlerini güvence altına alacak bir koruma sistemine erişim hakkını da içermektedir.” (Ekonomik, Sosyal ve kültürel Haklar Komitesi, Genel Yorum 18, 35. Oturum 2005) Zorla yerinden edilme sürecine ilişkin bu araştırmada; Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi ve bu sözleşmeye dayalı olarak geliştirilen yeterlilikler/yorumlar çerçevesinde sözleşme hükümlerinin zorla yerinden edilme süreci ile bağlantısını kurabilmek, yaşanan hak ihlallerini ortaya çıkarıp, alınabilecek önlemler ve kullanılabilecek araçları belirlemeye dönük, zorla yerinden edilme sürecinin mağdurlarının çalışma yaşamı, çalışma koşulları ve çalışma yaşamı içinde karşılaştıkları sorunlar çözümlenmiştir. Bu çözümlemenin sonuçları, anlatımlar, her anlatıma ilişkin dağılım tabloları ve olanaklı ise bu dağılımların araştırma yapılan illere gore incelenmesi biçiminde aşağıda sunulmuştur. Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre, zorunlu göç sürecine katılan mağdurların göç süreci sonrasındaki çalışma eğilimleri incelendiğinde iki önemli eğilim göze çarpmaktadır. Birinci eğilim, işsizlik, ikinci eğilim de dönemlik, mevsimlik işlerdir. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 311’de gösterilmiştir. Tablo 311: Görüşülenlerin Şu Anki İş Konumu Dağılımı
Bu dağılım araştırma yapılan illere göre incelendiğinde; Adana ilinde % 41.90’unun, Diyarbakır ilinde % 42’isinin, Mersin ilinde % 55’inin, İstanbul ilinde % 48.92’inin, Van ilinde % 60’ının, Batman ilinde % 50.42’isinin iş konumu işsiz-çalışmıyor konumuna denk düşmektedir. Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre, zorunlu göç sürecine katılan mağdurların göç süreci öncesi çalışma eğilimleri incelendiğinde öne çıkan eğilim “çiftçilik-hayvancılıktır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 312’de gösterilmiştir. Tablo 312: Görüşülenlerin Zorunlu Göç Öncesi İş Konumu Dağılımı
Zorla yerinden edilme süreci öncesi süreçte, çiftçilik, hayvancılık yaparak geçinenlerin yakalandığı hazırlıksız ve istem dışı göç hareketi sonrasında göç ettikleri yeni yerleşim alanında işsizlik sorunu yaşamaları, düzenli iş-gelir ve güvenceden yoksun yaşamaları doğaldır. Zorla yerinden edilme sürecinden etkilenen yerleşim alanlarının çoğunluğunun kırsal yerleşim alanı olması nedeniyle göç öncesi iş konumu büyük oranda tarım-hayvancılığa denk düşmektedir. Tarım- hayvancılık sektöründen isteği dışında koparılan/kopmak zorunda bırakılanların büyük çoğunluğu bu sürecin sonunda üretim etkinliklerinin dışında kalmış, kentsel alanlarda geçici-mevsimlik-dönemlik, geliri belirsiz, güvencesiz işlerde çalışmak zorunda kalmışlardır. Zorla yerinden edilme süreci sonrasında çalışma yaşamı, yapılan iş konumuna bağlı olarak değerlendirilen konulardan birisi de ortalama aylık gelir dağılımıdır. Aylık gelir dağılımında TÜİK verileri esas alınmıştır. Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre, zorunlu göç sürecine katılan mağdurların ortalama aylık gelir dağılımı incelendiğinde, aylık gelir belirsizliği ve TÜİK verilerine göre açlık ve yoksulluk sınırının altında gelir dağılımı karşımıza çıkmaktadır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 313’de gösterilmiştir. Tablo 313: Görüşülenlerin Ortalama Aylık Gelir Dağılımı (TL)
*Günlüğü Hesaplanamayan Değişken Gelir Bu dağılımın illere göre incelenmesinde; Adana ilinde % 48.54’ünün, Diyarbakır ilinde % 40.66’ısının, Mersin ilinde % 47.21’inin, İstanbul ilinde % 37.30’unun, Van ilinde % 40.34’ünün, Batman ilinde % 64.11’inin ortalama aylık hane geliri TÜİK verilerine göre “açlık” ve “yoksulluk” sınırının altındadır.
Güvencesiz, İnsani olmayan koşullar altında sürdürülen bir yaşamı karşımıza çıkarmaktadır.
7.10’u engelli ücreti almaktadır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 314’de gösterilmiştir. Tablo 314: Görüşülenlerin Engelli Ücreti Alma Dağılımı
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre, zorunlu göç sürecine katılan mağdurların % 31.20’si asgari ücret tutarını bilmektedirler. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 315’de gösterilmiştir.
Bu dağılımı araştırma yapılan illere göre incelediğimizde; Adana ilinde % 80’i, Diyarbakır ilinde % 62.16’sı, Mersin ilinde % 51.89’u, İstanbul ilinde % 62.18’i, Van ilinde % 45.54’ü, Batman ilinde % 46.67’si günde ortalama 08-12 saat çalışmaktadırlar. Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre, zorunlu göç sürecine katılanların % 19.72’si çalışma koşullarından memnundur. Bu dağılım sonuçları Tablo 317’de gösterilmiştir. Tablo 317: Görüşülenlerin Çalışma Koşullarından Memnuniyeti
Bu dağılımı araştırma yapılan illere göre incelediğimizde, Adana ilinde % 5.08’i, Diyarbakır ilinde % 23.75’i, Mersin ilinde % 16.18’i, İstanbul ilinde % 17.59’u, Van ilinde % 28.57’si, Batman ilinde % 27.93’ü çalışma koşullarından memnundur.
Diyarbakır ilinde çalışanların % 25.17’sine, Mersin ilinde çalışanların % 19.11’ine, İstanbul ilinde çalışanların % 12.17’sine, Van ilinde çalışanların % 23.15’ine, Batman ilinde çalışanların % 18.69’una yaptığı işe uygun elbise ve donanım verilmektedir.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre, zorunlu göç sürecine katılanların aile nüfusu üyeleri arasında 274 kadın çalışmaktadır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 320’de gösterilmiştir Tablo 320: Görüşülenlerin Ailesinde Gelir Getirici İşlerde Çalışan Kadın Sayısı Dağılımı
Zorla yerinden edilme sürecine ilişkin bu araştırmanın, bu sürecin sonrasında İş gücüne katılanların cinsiyet gruplarına göre dağılımı karşılaştırmalı olarak çözümlemesi; kadınların erkeklere oranla ev dışında gelir getirici işlerde çalışma düzeylerinin düşük olduğunu ortaya koymaktadır. Zorla yerinden edilme süreci sonrasında çalışan aile üyelerinin zorunlu göç sonrası durumuna ait verilere dayalı olarak; Günde ortalama çalışma süresinin 08-12 saat olduğu, Çalışanların çalışma koşullarından memnun olmadıkları, Çalışanlara yaptıkları işe uygun elbise ve donanım verilmediği, Çalışma hayatına ilişkin değerlendirilecek bir başka boyut, çalışma koşulları içerisinde hastalanma, iş kazası geçirme, şiddet görme boyutudur. Bu boyuta ilişkin değerlendirmeler anlatımlar, her anlatıma ilişkin dağılım tabloları ve bu dağılımların araştırma yapılan illere göre incelenmesi biçiminde aşağıda sunulmuştur. Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre çalışanların % 27.46’sı çalışırken hastalanmış- yaralanmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 321’de gösterilmiştir. Tablo 321: Görüşülenlerin Çalışırken Hastalık-Yaralanma Yaşama Dağılımı
Yüklə 5,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|