Microsoft Word Ishlab chiqarish iqtisodiyoti doc

Yuklarni saqlash usuliga ko’ra omborxonalarning foydalanadigan 
maydonini hisoblash. 
Omborxonalarni loyihalashtirish ombor ishlarini 
tashkil etishga bog’liqdir. Ombor ishlarining asosiy elementlariga quyidagilar 
kiradi: materiallarni qabul qilish, sortlarga ajratish va saqlash. Bu ishlarni 
amalga oshirish uchun omborxonalarning umumiy sathi: masalan, bevosita 
saqlanadigan foydali sath omborning normallanishini ta`minlash uchun zarur 
bo’lgan operativ sath va binoning konstruktiv xususiyati bilan aniqlanadigan 
konstruktiv sathdan iborat bo’lishi kerak. 
Foydali sathning umumiy sathga nisbatan ombor sathidan foydalanish 
koeffisiyenti keltirib chiqaradi. Bu koeffisiyent materiallarni shtabellar yoki 

---

110
yirik mahsulotlarni saqlashda -0,7-0,75 ga, stellajlarda saqlashda -0,3-
0,4 ga deb olinadi. 
Omborxonaning effektiv sathi quyidagicha aniqlanadi: 
A) ishlab chiqarilayotgan (ta`mirlanayotgan) mahsulot hajmiga ko’ra: 
S = n
oy
 
.
 l
a
 
.
 K
ter
/m , 
bu yerda: n
oy
- saqlash birligini soni; K
ter
- materiallarni terishning 
siyrakligini hisobga oluvchi ko’rsatkich, K - (1,2); l - mahsulot, zagatovka, 
idishning uzunligi; a - mahsulot, zagatovka, idish kengligi; m - qatlamlar 
soni.
B) Yuklash usuliga ko’ra:
S
n
 = Z
max
/q
g 
,
bu yerda:Z
max
- ombor zapasining maksimum me`yori, q
g
- ombor 
sathidagi ruxsat qilgan nagruzka. 
V) Hajmiy o’lchash usuli bo’yicha. Bunda avval stellajdagi zaruriy 
yacheykalar soni aniqlanadi: 
nech = Z