Microsoft Word +Islam Mezhepler Tarihi Yayin Nushasi MehmetAliBuyukkara +++
Yüklə 1,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Anahtar Kavramlar • Mehdi / Mesih • Ahmediyye • Bâb • Bâbîlik • Bahâilik Öneriler Bu üniteyi daha iyi kavrayabilmek için okumaya başlamadan önce; • 6. üniteyi dikkatlice okuyunuz ve Şiîlikteki “beklenen imam (mehdî muntazar)” inancının mahiyetini iyice anlayınız. • Ethem Ruhi Fığlalı’nın Kâdiyânîlik (Ahmedîyye Mezhebi) isimli kitabını okuyunuz. • Ethem Ruhi Fığlalı’nın Bâbilik ve Bahâilik adlı kitabını okuyunuz. 191 GİRİŞ: MEHDİLİK Sözlükte “hidayete erdirilmiş ve kendisine doğru yol gösterilmiş kimse” anlamına gelen mehdi, ahir zamanda ortaya çıkması beklenen bir kurtarıcıyı nitelemek için kullanılan bir kavramdır. Mehdilik, farklı adlar altında kendisini göstermekle birlikte hemen hemen bütün dinlerde ve kültürlerde yer etmiş ortak bir olgudur. “Beklenen bir kurtarıcı fikrinin hemen hemen bütün dinler ve kültürlerin sahip olduğu ve yaşattığı bir “ümit ve kurtuluş ideali” olduğunun; “idarecilerin hükmü altında ezilen kitlelerin, kendilerini karanlıklardan aydınlığa çıkaracak bir kurtarıcıyı, yani mehdiyi daima beklediklerinin” (Fığlalı, 2004, s. 272) de altını çizmek gerekir. Bu nokta önemlidir; zira mehdilik algısının ve inancının her dinin kendi tarihsel bağlamından beslendiğini, sosyo-politik ortamına göre içerik kazandığını bilmemizi gerektirir. “Mehdi telakkisi her toplumda yankı bulan bir sığınma mekanizmasıdır. Sosyal şartların bozulup zulmün arttığı dönemlerde halk bir kurtarıcı beklentisine girmiş, daha sonra da bu beklenti, dini bir inanca bürünerek mehdi inancı şeklinde ortaya çıkmıştır” (Yavuz, 2003, s. 372). “Mehdi, farklı kültür ve dinlere göre dünyanın tarihinin sonunda tanrı tarafından yeryüzüne gönderilecek ve yeryüzünü hakimiyetine alacak, bir hükümdar, insanlara doğru yolu gösterecek bir peygamber, dini bir lider veya Hinduizm’de olduğu gibi bir tanrıdır” (Sarıkçıoğlu, 2003, s. 369). Mehdi inancının bütün dinlerde kabul görmüş olması, kavramın (dini fenomenin) kökeni ile ilgili tartışmalara da yön vermiştir. Bir dindeki algılanma biçiminin, başka dinlere ne şekilde yansıdığı üzerinde durularak, kavramın dinler arasındaki etkileşim temelinde şekillendiği çağdaş araştırmacılar tarafından tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu açıdan bakıldığında İslâm düşüncesindeki mehdilik kavramının içeriğinin şekillenmesinde büyük ölçüde İsrâilî geleneğin etkili olduğu görülmektedir. Bu dini gelenekte beklenen kurtarıcı için yaygın olarak kullanılan isim, mesih olmuştur. Beklenen kurtarıcı, Yahudilikte mesih kelimesiyle karşılanmakta ve İsrâiloğulları’nı esaretten ve sürgünden kurtarıp “vaat edilmiş topraklara” kavuşturacak ve kutsal mabedi yeniden inşa edecek kimse olarak kendisini göstermektedir. Dâvûd soyundan olacak olan mesih, yeryüzünün sonuna doğru dünyaya gelerek ilahi krallığı başlatacak olan bir kraldır. Buna göre mesih tamamen yeni bir insanın kurtarıcı olarak gelmesidir. Yahudiler mesih kavramını kutsal kitaplarıyla temellendirirler ve Tevrat’ta bunun açıkça dile Yüklə 1,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|