Microsoft Word +Islam Mezhepler Tarihi Yayin Nushasi MehmetAliBuyukkara +++
Yüklə 1,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Din Psikolojisi
- İslâm Tarihi
| Sosyolojisi’nin ilgi alanına girerler. Mezhebin oluşumu, isim alışı, bölünüşü,
mezhebe giriş ve mensubiyet, dinî grup liderliği, cemaatsel hiyerarşi, grupsal dayanışma, ekonomik yardımlaşma, toplu ibadet gibi Mezhepler Tarihi’nin konusuna giren olgular Din Sosyolojisi tarafından derinlikli olarak araştırıl- maktadır. Din sosyologları dinî grupları ele alırken Mezhepler Tarihi’nin bulgularından yararlanırlar. Buna karşılık Din Sosyolojisi’nin tespitleri, İslâm mezheplerinin oluşum ve gelişimleri ile günümüzdeki durumlarını anlamada çok kıymetli açılımlar sağlar. Sosyolojinin gözlem, anket, görüşme gibi ampirik yöntemleri son yıllarda saha araştırmalarında mezhepler tarihçileri tarafından kullanılmaktadır. İnsanların dinî oluşumlara girişleri, psikolojilerin etkili olduğu sosyal bir faaliyettir. Bireysel karakter farklılıkları ve insan tabiatındaki psikolojik eğilimler, kişileri tepkisel, akılcı, gelenekçi, sezgici, radikal yahut uzlaşmacı tiplerdeki gruplardan birisine girmeye sevkeder (Kutlu, 2008; Sarıkaya, 2009). Kişinin mezhep ve cemaati ile aynileşmesi, inancında müteassıplaş- ması, grubundan olmayan diğer müminleri ötekileştirmesi, bazen şiddete yönelmesi gibi vakıalar Din Psikolojisi’nin ilgi alanı içerisindedir. Aynı şekilde lider karizması, dinî lider hezeyanları, liderlerin kutsanması, ilahi kaynaklı olduğuna inanılan yol gösterici rüyalar, toplumdan soyutlanma davranışları, grup gerilemesi ve kurtarıcı bekleme, Kerbela örneğinde olduğu gibi tarihi örselenmelere bir cevap olarak yıldönümü tepkileri, mensuplara 8 uygulanan beyin yıkama ve karizmatik ikna taktikleri yine Din Psikolo- jisi’nin konuları dâhilindedir. Dolayısıyla bu ilmi disiplin, söz konusu vak‘a örneklerini görmek, bunların belirtilerini bulmak için Mezhepler Tarihi’ne başvurur. Buna karşılık Mezhepler Tarihi, başta liderlik ve mensubiyet davranışları olmak üzere mezhep ve dinî gruplarla ilgili olaylara Din Psikolojisi’nin bulgularından hareketle bakar. Böylece vakıaların içyüzünü anlama şansı yakalar. Mezhepler Tarihi nihayetinde bir tarih disiplinidir. Bu nedenle İslâm Tarihi bilim dalıyla yakından ilgilidir. Mezhepler Tarihi araştırmalarının dökümanlarının önemli bölümü İslâm Tarihi kaynaklarında yer almaktadır. Hilafet tartışmaları, mezheplerin doğuşuna zemin hazırlayan isyanlar ve iç savaşlar, Fatımîler ve Karmatîler örneğinde olduğu gibi belli bir mezhebin kurmuş olduğu devlet ve hükümetler, mezhebi nitelikli kurumlar ve diğer ilgili konular İslâm Tarihi tarafından geniş şekilde ele alınmaktadır. Sıraladığımız ilmî disiplinlerin yanı sıra Etnografi, Folklor, Antropoloji ve Siyaset Bilimleri’nin geliştirdiği araştırma metot ve teknikleri ile bu disiplinlerin sağladıkları bulgular bazı araştırmacılar tarafından Mezhepler Tarihi’yle ilgili çalışmalarda kullanılmaya başlanmıştır. Din Psikolojisi hangi hususlarda Mezhepler Tarihi disiplinine yardımcı olmaktadır? İki disiplin arasındaki işbirliğine dair sizin de ekleyeceğiniz örnekler var mıdır? Yüklə 1,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|