yapılan alt kademeler vardır. İlköğretimde ilkokul ile ortaokul arasında,
kullanılan bir göstergedir. Bu gösterge, eğitim planlamacılarına, gelecekte
Bazı yılların verilerine ulaşılamamış olduğundan bu yıllara ilişkin veriler tahmin yoluyla sağlanmıştır.
Erdal KÜÇÜKER
52
yaygın eğitim ihtiyaçlarını gösteren bir veridir (Karakütük, 2012). Özellikle
ortaöğretim ve yükseköğretim düzeyleri önünde yaşanacak darboğazların
önceden anlaşılması ve tedbir alınması açısından önemlidir. Eğitimde
kademeler arası geçiş oranının bir diğer işlevi de nüfusun eğitim talebi
eğiliminin hangi yönde geliştiğini göstermesidir.
Öğrenci akış oranı ise belli bir öğretim yılında ilkokula (ilköğretime)
başlayan öğrencilerin öğretim düzeyleri içindeki ve arasındaki geçiş
sonucunda yükseköğretimin lisans düzeyinden mezuniyetlerine kadar
izlenmesi yoluyla bulunan bir girdi-çıktı oranını ifade etmekte ve yüzde (%)
ile gösterilmektedir. Bu oran teoriktir; çünkü belli bir öğretim yılında ilkokula
kayıt olan öğrenciler, istatistikler üzerinden izlenmekte ve izlenen öğrenci
kitlesinin belirlenmiş başlangıç yılında ilkokula kayıt olan öğrencilerden
oluştuğu varsayılmaktadır. Ayrıca öğrenci akış oranının hesaplanmasında,
öğretim düzeylerinin teorik tamamlanma süreleri esas alınmaktadır. Örneğin
ilkokul süresinin beş yıl olduğu bir durumda, belli bir öğretim yılında
ilkokuldan mezun olan öğrencilerin, beş yıl önce ilkokula kayıt olan
öğrenciler olduğu varsayılmaktadır. Öğrenci akış oranı, bir bütün olarak örgün
eğitim sisteminin ve öğretim düzeylerinin nicel iç verimliliğini göstermektedir
(Duyar, 1989; MEB, 1991j). Nicel iç verimlilik, “okuldaki tüm öğrenci
sayısına göre yetişmiş ya da diploma almış olanların sayısı ile gösterilir”
(Âdem, 1977). “Bir sistem öğrenci akışında tıkanıklar, darboğazlar, yanlış
yollar yaratmış ise genellikle yetenekli insan kaybına, bu sebeple de israflara”
neden olmaktadır (MEB, 1991j, s. 136). Bu çerçevede öğrenci akışının
işleyişine ilişkin durumun açıklanması, örgün eğitim sisteminin nicel iç
verimliliği kadar nitel verimliliğinin de anlaşılmasına imkân sağlamaktadır.
Türkiye’de ilköğretim (ilkokul ve ortaokul), ortaöğretim ve yükseköğretimin
(lisans) teorik tamamlanma süresi 2008-2009 öğretim yılına kadar 15, bundan
sonra ise 16 yıldır. Türkiye için öğrenci akış oranının hesaplanmasında
kullanılabilecek formül aşağıda verilmiştir (Formül 2).
Formül 2. Öğrenci Akış Oranını Hesaplama Formülü
ÖAO (ÖY
1-
15/16
) =
Mezun Sayısı (LK,
ÖY
15/16
)
x 100
Dostları ilə paylaş: