İlkokuldan ortaokula geçiş. On iki – on altı yaş arasındaki ilkokul
mezunları ortaokula kayıt olma hakkına sahiptir. Ancak ortaokul sayısının
yetersiz olması, ilkokul mezunlarının tamamının ortaokula devam etmeleri
önündeki en büyük engeldir (MEB, 1991a). Ortaokula geçişi sınırlandıran bir
diğer etken, ortaokula alınacak öğrenci sayısının liseye alınacak öğrenci
sayısına göre belirlenmesidir (MEB, 1991a). Dönem boyunca ilkokuldan
ortaokula geçiş oranları üzerinde etkisi olan bir karar da üç sınıflı köy
okullarının öğrenim süresinin beş sınıfa çıkarılmasıdır (MEB, 1991a).
Böylece artan ilkokul mezunu sayısı, ortaokulların aynı hızda
yaygınlaşamaması nedeniyle ilkokuldan ortaokula geçiş oranlarının
düşmesine neden olmuştur. Bu dönemde ortaokulların yeterince
yaygınlaşmamış olması nedeniyle çeşitli çareler üretilmeye çalışılmıştır.
Bunlardan biri, özellikle ilçe merkezlerinde açılacak ortaokulların ilkokullarla
birlikte açılması ve sekiz yıllık ilköğretim okullarının kurulmasıdır (MEB,
8
Bir üyenin Şura genel kurulundaki önerisi, kademeler arası geçiş politikaları açısından çarpıcıdır:
“Türkçe konuşmayan insanlara sureti kat’iyyede tedrisatı menetmeliyiz” (MEB, 1991a, s. 339). Bu
öneri kabul edilmemiştir.
9
Hasan Ali Yücel’in sözleri, kademeler arası geçişe ilişkin sorunları özetlemektedir (MEB, 1991a, s. 4-
5): “İlköğretim mensuplarımız, kendilerine gelen çocukların aile muhitlerinden şikâyet ediyorlar ve
muvaffakiyetlerindeki eksiği okul dışına ve öncesine atfediyorlar. Ortaokul öğretmenleri, ilkokuldan
gelen çocukların zayıf olduklarını söylüyorlar. Lise muallimleri aynı şikâyeti, ortaokula yükletiyorlar.
Üniversite ve yüksek mektepler ise liseden gelen çocuklarımızın şu ve bu noktalardaki kuvvetsizliğinde
ısrar ediyorlar. İlkokula giren çocuğun içinde yaşadığı dar muhitle başlayan bu şikâyet dairesi, burada
kapanmış gibi görünür. Fakat aldanmamalıdır. Çünkü üniversitenin ve yüksek mektebin verdiği
mezundan da bizzat hayat şikâyet ediyor ve devre, bu şikâyetin ancak umumi hayat ve geniş muhite
dayanmasıyla kapanıyor.”
Türkiye’de Kademeler Arası Geçiş ve Öğrenci Akışının Gelişimi
61
1991c). Dönemin başında kurulan köy enstitülerine geçişte ortaokullardan
farklı koşullar söz konusudur
10
.
Dostları ilə paylaş: |