3-bob. Tayammum qiluvchi kishi qo‘lini tuproqqa urgandan so‘ng, puflab
tashlaydimi?
Sa’id ibn Abdurrahmon Abziyning otalari quyidagi hadisni aytib bergan ekanlar: «Umar
ibn al-Xattob huzurlariga bir kishi kelib: «Men jimo’ qildim-u, suv topmadim» dedi.
Shunda Ammor ibn Yosir Umar ibn al-Xattobga qarab: «Eslaysizmi, ikkovimiz safarda
edik. O’shanda siz namoz o‘qimadingiz, men esa tuproqqa yumalab olib, keyin namoz
o‘qidim. Buni Janob Rasulullohga aytdim. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam
ikki kaftlarini yerga urib, puflab tashladilar, so‘ng ikki kaftlarini avval yuzlariga, keyin
ikki qo‘llariga surtdilar-da: «Mana shunday qilsang, kifoya edi, dedilar», dedi».
4-bob. Tayammum yuz va ikki qo‘lga qilingay
Sa’id ibn Abdurrahmon ibn Abziydan: «Ammor xam yuqoridagi hadisni aytib berdi-da,
qo‘lini yerga urdi, keyin og‘ziga yaqinlashtirib, puflab tashladi. So‘ng yuzi va ikki qo‘liga
surtdi».
Ammor raziyallohu anhu: «Toza tuproq musulmon kishi uchun (suv yo‘g‘ida) suv o‘rniga
o‘tadigan tahorat vositasidir», deb aytgan ekanlar.
Ammor raziyallohu anhu Umar al-Xattobga: «Sariyyada ekanligimizda jimo’ qildik», deb
quyidagi hadisni aytib bergan ekanlar: «Men tuproqqa yumaladim, keyin buni Rasululloh
Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
www.ziyouz.com kutubxonasi
72
sollallohu alayhi va sallamga aytdim. Shunda u zot: «Yuz bilan ikki qo‘lingga surtmoq
senga kifoya qilar edi», dedilar».
5-bob. Toza tuproq musulmon kishi uchun (suv yo‘g‘ida) suv o‘rniga o‘tadigan
tahorat vositasidir
Hasan Basriy: «Tahorati sinmagan kishi tayammum qilsa, kifoya. Ibn Abbos tayammum
qilgan holda imomlikka o‘tdi», deganlar.
Yahyo ibn Sa’id: «Sho‘r yerda namoz o‘qimoqning zarari yo‘q, shuningdek o‘sha yerdagi
tuproqqa tayammum qilmoqning ham zarari yo‘q», deganlar.
Imron dedilar: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bilan birga safarda edik. Kechasi
yo‘l yurdik, tunning oxiriga borganda, bizni uyqu bosdi. Musofir kishi uchun bundan
halovatliroq uyqu bo‘lmaydi. Bizni quyoshning harorati uyg‘otdi. Birinchi bo‘lib falonchi,
undan keyin falonchi, undan keyin falonchi (hikoya qilguvchi Abu Rajo’ ularning ismlarini
aytgandi, lekin Avf degan hikoyachi yodidan chiqarib qo‘ygan), keyin to‘rtinchi bo‘lib
Umar al-Xattob uyg‘ondi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam uxlasalar, birov
uyg‘otmas edi. U kishi o‘zlari uyg‘onar edilar. U kishi uxlab yotganlarida nimalar
bo‘lganidan biz bexabar edik. Umar uyg‘ongach, odamlarni nima tashvishga
solayotganini fahmlab (o‘zi g‘ayratli odam edi), Rasululloh sollallohu alayhi va sallam
uyg‘ongunlaricha baland ovoz bilan takbir aytaverdi. Rasululloh sollallohu alayhi va
sallam uyg‘ongach, u kishiga ro‘y bergan hodisani shikoyat qildilar. Rasulloh sollallohu
alayhi va sallam: «Zarari yo‘q, yo‘lga tushingiz!» dedilar va o‘zlari ham yo‘lga tushdilar.
Bir oz yurilgach (tuyadan) tushib, tahoratga suv so‘radilar, keyin tahorat oldilar.
Namozga azon aytildi. Odamlar bilan birga namoz o‘qidilar. Namozni o‘qib bo‘lib
yonlariga o‘girildilar, shunda bir chetda odamlarga qo‘shilmay, namoz ham o‘qimay
turgan bir kishiga ko‘zlari tushdi. «Jamoat bilan namoz o‘qimog‘ingga nima to‘sqinlik
qildi, ey falonchi?» dedilar Janob Rasululloh. «Yo Rasulalloh, men yuvuqsizman
(junubman), g‘uslga suv yo‘q», dedi boyagi kishi. «Senga tuproq ham bo‘laveradi,
tuproqqa tayammum qilmog‘ing lozim», dedilar Rasululloh, so‘ng yo‘lga tushdilar.
Odamlar u kishiga chanqaganliklarini aytib shikoyat qildilar, shunda Rasululloh bir joyga
kelganda to‘xtab, (tuyalaridan) tushdilar, falonchini chaqirdilar (o‘shanda uni Abu Rajo’,
deb chaqirgandilar, Avf degan kishi rivoyat qila turib, uning ismini eslay olmagan), keyin
Alini chaqirib: «Boring, suv qidiring!» dedilar. Ikkovlari suv axtarib ketdilar. Yo‘lda tuya
ustidagi ikki mesh o‘rtasida o‘tirib ketayotgan bir xotinga yo‘liqdilar. Xotindan: «Qaerda
suv bor?» deb so‘radilar. «Bu suvni kecha shu vaqtda yo‘ldan olganman. Erkaklarimiz
bizni qoldirib (suv axtarib) ketishgan», dedi xotin. «Suv bunchalik uzoqda bo‘lsa, unda
biz bilan yura qoling!» deyishdi (Ali bilan Abu Rajo’). «Qaerga?» deb so‘radi xotin.
«Rasululloh sollallohu alayhi va sallam oldilariga», deyishdi (Ali bilan Abu Rajo’). «Anavi
eski dindan chiqib, yangi din olib kelgan odam oldigami?» dedi xotin. «Ha, o‘sha siz
aytgan odam oldiga, yuring biz bilan!» deb xotinni Rasululloh sollallohu alayhi va
sallamning oldilariga boshlab ketishdi, yetib borgach, bo‘lgan gapni u kishiga aytib
berishdi. «Xotinni tuyasidan tushirdilar», deydilar Imron. Rasululloh sollallohu alayhi va
sallam tuyadagi ikkala meshni olib kelmoqni buyurdilar. Olib kelishgach, meshlarning
tepa qismidagi kichik og‘zini yechib, hovuchlab suv oldilar-da, yana qayta quyib bog‘lab
qo‘ydilar, keyin pastidagi katta og‘zini yechib, odamlarni suv ichishga chaqirdilar. «Suv
ichingiz va (tuyalarni) sug‘oringiz!» dedilar Rasululloh. Odamlar xohlaganlaricha suv
ichishdi, xohlaganlaricha (tuyalarini) sug‘orishdi. Nihoyat, boyagi yuvuqsiz kishiga bir
Sahihi Buxoriy. 1-jild. Imom Ismoil al-Buxoriy
Dostları ilə paylaş: |