Microsoft Word yeni vəSAİT. docx

İşgüzar ünsiyyətin məcburi elementləri. Birgə fəaliyyətdə bir sıra məcburi 
elementləri ayırd etmək olar:
Ø
tək məqsəd;
Ø
fərdləri birlikdə işləməyə təşviq edən motivlər birliyi;
Ø
iştirakçıların qarşılıqlı əlaqəsi;
Ø
fərdi hərəkətlərin yerinə yetirilməsi üçün vahid məkanın və vaxtın olması;
Ø
vahid fəaliyyət prosesinin ayrı-ayrı funksiyalara bölünməsi və onların 
iştirakçılar arasında bölüşdürülməsi;
Ø
fərdi hərəkətlərin əlaqələndirilməsi, onları idarə etmək ehtiyacı.
İşgüzar ünsiyyətin qarşılıqlı təsirli olması. İşgüzar ünsiyyətin qarşılıqlı təsirli 
olması üçün bir sıra aşağıdakı komponentlərdən ibarət olmalıdır:

---

AzTU 
“Humanitar fənlər” kafedrası 
 
 
Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya 
 
17 
Ø
əlaqə qurmaq (tanışlıq) – başqa bir insanı tanımağı, özünü başqa bir insanla 
tanış etməyi;
Ø
ünsiyyət vəziyyətində istiqamətləndirmə, baş verənləri anlamaq, fasilə 
vermək;
Ø
maraq doğuran bir problemin müzakirəsi;
Ø
problemin həlli;
Ø
əlaqənin tamamlanması.
İşgüzar ünsiyyət xidmət sahəsindəki insanlar arasında əlaqələrin inkişaf 
etdirilməsinin mürəkkəb, çoxşaxəli bir prosesidir. Onun iştirakçıları rəsmi 
statuslarda hərəkət edir və məqsədlərə, konkret vəzifələrə nail olmağa yönəldilir. Bu 
prosesin özünəməxsus bir xüsusiyyəti olan müntəzəmlik aşağıdakı komponentlər 
tərəfindən müəyyən edilən məhdudiyyətlərə tabe olmaqdır:
ü
işgüzar ünsiyyət növü;
ü
işgüzar ünsiyyət forması;
ü
rəsmiyyət dərəcəsi;
ü
ünsiyyətin konkret məqsəd və vəzifələri;
ü
milli və mədəni ənənələr;
ü
davranışın sosial normaları. 
İşgüzar ünsiyyətin ümumi bir xüsusiyyəti ondadır ki, iqtisadi maraqların 
toqquşması, qarşılıqlı əlaqəsi və sosial tənzimlənməsi qanun çərçivəsində həyata 
keçirilir. Çox vaxt insanlar müəyyən bir sahədə qarşılıqlı münasibətləri qanuni 
şəkildə rəsmiləşdirmək üçün işgüzar münasibətlərə girirlər. Münasibətlərin qarşılıqlı 
əlaqəsinin və hüquqi qeydinin ideal nəticəsi qarşılıqlı hörmət və etimada söykənən 
tərəfdaşlıqdır. 
İşgüzar ünsiyyət əsasən formalaşdırılmış vəziyyətdədir. Təşkilatdakı hər bir işçiyə 
rəsmi hüquq və vəzifələrin sabit bir davranış standartı verilir. İş qarşılıqlılığının 
ümumi qaydası iş rolları, hüquqlar və funksional məsuliyyətlər nəzərə alınmaqla 
qarşılıqlı fəaliyyət prinsiplərinə riayət edilməsidir. Eyni zamanda tabeçiliyə və iş 
etiketinə riayət etmək lazımdır. Rəsmi təmasda olduğu bir vəziyyətdə məlum 
"yazılı" və "yazılmamış" davranış normaları mövcuddur. Xidmətdə qəbul edilən