Microsoft Word yeni vəSAİT. docx

 
Mövzu 18 
 
1. Yazılı mesajların əsas növləri; ticarət yazışmaları (məktubları) və 
qeyri-kommersiya məktubları.
2. Yazılı mesaj nümunələrinə aid çalışmalar və komunikativ 
məzmunlu sual və tapşırıqlar üzərində praktik işlər. 
 
Ticarət məktubları. Kommersiya məktubları kommersiya əməliyyatlarının 
bağlanması və icrası zamanı tərtib edilir. Buna görə gələcək əməliyyatın uğurlu 
nəticəsi də belə bir məktubun nə qədər düzgün və inandırıcı tərtib edilməsindən 
asılıdır. Ticarət yazışmaları sorğu məktubu, təklif məktubu (təklif), cavab məktubu 
(sorğu, təklif üçün), şikayət məktubu (şikayət) və s. tipli məktublardan ibarətdir. 
Təklif məktubu (təklif). Təklif məktubu – sövdələşmənin bir tərəfinin 
müqaviləsinin əsas şərtlərini əks etdirən bir müqavilə bağlamaq təklifini özündə əks 
etdirən məktubdur: adı, miqdarı, keyfiyyəti, malın qiyməti, çatdırılma şərtləri, 
ödəmə şərtləri, çatdırılma metodu. Əlbəttə ki, şifahi ünsiyyətdə də bir kommersiya 
təklifi verilə bilər. Ancaq qarşı tərəf danışıqlara hazır deyilsə, yazılı bir təklif 
verməyə üstünlük verilməlidir. Belə bir sənəd tərəfin ya razılıq verdiyi, ya da 
dəyişiklik və ya əlavələr etdiyi, ya da təklif olunan şərtləri qəbul etməməsi müddətini 
göstərmədən cavab tələb edir. Təklifin qəbul edilməsi müqavilənin bağlanması və 
ya sifarişin verilməsidir. Rədd edildiyi təqdirdə tərəflər arasında yazışmalar son 
razılıq əldə olunana qədər davam etdirilir.

---

AzTU 
“Humanitar fənlər” kafedrası 
 
 
Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya 
 
151 
İddia məktubu (şikayət). Alqı-satqı müqaviləsində, işin yerinə yetirilməsi 
haqqında aktda təqdimetmə qaydası və iddiaların (şikayətlərin) tənzimlənməsi 
üsullarına dair bir hissə olmalıdır. Alınan malların keyfiyyəti, miqdarı, çeşidləri, 
çatdırılma müddəti və s. barədə müqavilə üzrə öhdəliklərini pozan tərəfə şikayət və 
zərərin ödənilməsini tələb edən bir şikayət məktubu (şikayət) tərtib edilir. Buna görə 
şikayətin başlığında aşağıdakı sözlər ola bilər:  
Ø
keyfiyyətsiz malların dəyişdirilməsi, qüsurların aradan 
qaldırılması, qiymətlərin aşağı salınması və s.;
Ø
malların 
keyfiyyətinin 
müqavilə 
şərtlərinə, 
dövlət 
standartlarına, texniki şərtlərə uyğun olmaması barədə;
Ø
malların miqdarının müqavilə şərtlərinə uyğun olmaması;
Ø
ardıcıl olmayan qiymət dəyişiklikləri və s.