Mikroprosessorlu sistemlər baki 2016 Mikroprocessorlar haqqında anlayış. Mikroprosessor (cpu)

Hesab- məntiq qurğusu
Kompüterlərin əməliyyatlarının çox bir hissəsi HMQ yerinə yetirir. O əsasən üç bayt reqistrindən, iki giriş və bir çıxışdan ibarət olur. Reqistrlər arasında elektron sxemlər yerləşdirilmişdir və onlar giriş və çıxış reqistrlərin triggerlərində olan məlumat üzərində əməliyyatları yerinə yetirirlər.

Hesb-məntiq qurğusu (HMQ) - mikroprosessorun əmr sistemində nəzərdə tutulan hesab və məntiq əməliyyatlarını y/y. Veilənlər (operandlar) HMQ-ya akkumlyatordan (A) və aralıq registrdən (bufr registri) qəbul olunur.

Hesab-məntiq qurğusu toplama, çıxma, 4 əsas (VƏ, VƏ YA, VƏ YA – YOX, və YOX) məntiqi funksiyaları və sürüşdürmə əməliyyatını həyata keçirən sxemlərdən ibarətdir. Hesab- məntiq əməliyyatları y/y+-kən operandlardan biri akkumlyatordan, digəri isə müvəqqəti saxlama registrindən (bufer registrindən) götürülür. Axırıncı operand istənilən ümumi təyinatlı registrin məzmunundan və ya H və L registrlər çütünün unvanlaşdırdığı yaddaş yuvasından yüklənə bilər. O 8 bitli daxili şin vasitəsilə yuklənirki, bu da əmrin yerinə yetirilmə dövrünün bir hissəsidir.

HMQ elektron karkulyatora oxşardır, istənilən an kompüteri karkulyator kimi istifadə etmək olar. Lakin kompüterin real gücü proqramların yerinə yetirilməsi ilə bağlıdır. Klaviaturanın düyməsi basılan zaman HMQ avtomatik olaraq yaddaşda yadda saxlanılan əmrləri və verilənləri emal etməyə başlayır. Proqram yaddaşda yerləşdiriləndə kompüter onu əvvəldən axıra kimi böyük sürətlə yerinə yetirir.

Prosessor yaddaşda olan proqrama müraciət edir, əmr və verilənləri yaddaşdan sayır və HMQ ötürür. Verilənlər baytı HMQ iki giriş reqistrinə ötürür. Toplama əmri ilə elektron sxemlər iki ikili baytı toplayır və cəmi HMQ giriş reqistrində yerləşdirir. Və məntiqi əmri ilə ikili verilənlər giriş reqistrlərində yerləşdirilir və Və ilə cəmləşdirilir. Sonra nəticə çıxış reqistrinə ötürülür. HMQ bitləri eyni ilə reqistrlərdə sürüşdürmək, bitləri inversiya etmək, reqistri boşaltmaq, reqistri inkremen və dekrement edə bilər.

HMQ müsbət və mənfi rəqəmləri bir- birindən ayırma xüsusiyyətinə malikdir. Rəqəm müsbət olduqda YMQ bir üsulla, mənfi rəqəmdə isə digər üsulla fəaliyyət göstərir. YMQ sifr rəqəminə xüsusi qayda ilə təsirlənir. O sıfra bölmə əməliyyatını yerinə yetirə bilmir, belə ki, sonsuzluq haqda məlumatı olmur. O bölmə səhv yaradır.

HMQ-nun şərti blok sxemi

Oxlarla giriş və çıxış sözləri göstərilmişdir. Bayraqlar – əvvəlki əməliyyatların y/y-si (giriş) və əməliyyatların y/y-sinin nətisəsinin (çıxışın) əlamətidir (məsələn, operandların nəticəsinin müqayisəsi). Tək operandlı əməliyyatlarda ikinci operand (B) iştirak etmir. Məsələn; soz bitlərinin invesiyasında və ya sürüşdürmədə. Əmr y/y-si lazım olan əməliyyatları göstərir.

Akkumlyator tipli sadə HMQ-nun struktur sxemi