Mikroprotsessorlar va mikroehm asoslari

A r ifm e tik m a n tiq iy q u r ilm a .
A r i f m e t i k m a n t i q iy q u r i l m a a x b o r o tn i q a y ta ish lash j a r a y o n i d a arifm etik va 
m an tiq iy o p e r a ts iy a la r n i b a ja ris h u c h u n x izm a t qila di.
A r i f m e t i k m a n t i q iy q u r i l m a o d a td a ikkita r e g is tr s u m m a t o r va b o sh q a rish
s x e m a s id a n tas h k il t o p g a n b o ’ladi.
S u m m a t o r - h is o b la s h s x e m a s i. u n g a k e la y o tg an ikkilik ko d larin i q o ’sh ish
am a lin i baja ra di.
X o t i r a n i n g t e z k o r y a c h e y k a l a r i - re gis trlar ikki xi ld agi u z unli kda:
1-reg is tr 2 s o ’z r a zry a d id a .
2 -reg is tr 1 s o ’z r a zry a d id a .
A m a l b a ja r ila y o tg a n p a y td a l - r e g i s t r d a 1-so n j o y la s h a d i , a m a l natija;
2 -reg is tr 2 -s o n n i q a b u l q ila di va b o s h q a h ech na rsani q a b u l q ila o lm a y d i.
1-registr b e r il g a n n i n g ko d li s h in a s id a n ax b o ro tn i o ’qiy d i v a sh u s h in a la r orqali
uzatadi.
B o s h q a r i s h s x e m a s i k o d li sh in a la r d a n b o s h q a r u v s ig n all arin i q a b u l qiladi va 
ularni regis tr va s u m m a t o r l a r n i n g ishini b o s h q a r a d i g a n s ig n a lg a o ’zgartiradi.
A r if m e tik m a n t i q iy q u r i l m a a r ifm etik a m alla rn i f a q at b u tun ikkilik so nlari 
u s tid a b aja radi (+,*,/,-).
H a q iq iy va o ’n lik k a o ’t k az ilg a n so n lar bilan b o ’lad ig a n a m a l la r f a q a tg in a
m a t e m a ti k s o p r o t s e s s o r y o k i m a x s u s d a s tu r la r y o r d a m i d a a m a l g a osh irila di.
15

---

M ik r o p r o ts e s s o r li x o tir a .
M ik r o p r o ts e s s o r li x o tira
- h ajm i k a tta b o ’ lm a g a n , lek in o ’t a y u q o r i te z lik d a g i 
x o tir a q u r i lm a s i . M i k r o p r o t s e s s o r l i x o tira d an a x b o r o tn i o ’q i s h y o k i y o z is h vaqti 
n a n o s e k u n d l a r d a if o d a la n a d i. M ik r o p r o ts e s s o r li x o t ir a q i s q a v a q t d a ax b o ro tn i 
s a q l a s h g a
m o ’lja lla n g a n .
M ik ro p ro ts e s s o rli 
x o t ir a
m a s h i n a n i n g
tez k o rlig in i 
t a ’m in la s h u c h u n is hiatila di, ch u n k i a so siy x o tir a h a r d o i m h a m y o z is h , s aq las h , 
q a y ta
ish las h
o p e r a ts iy a la r in i 
t e z
is h la y d ig a n
m ik r o p r o t s e s s o r n i n g
sa m ara li 
ish las hin i t a ’m in l a m a y d i .
M i k r o p r o t s e s s o r l i
x o tir a
t e z k o r
re g is tr la r d a n
tas h k il 
t o p g a n .
T ur li 
m i k r o p r o t s e s s o r li x o t ir a l a r d a re gis trlar soni h a r xil b o ’ladi. M i k r o p r o t s e s s o r
registrlari 2 g a b o 'I i n a d i : m a x s u s v a u m u m iy .
M a x s u s
r e g is tr l a r turli 
xild agi 
a d res la rn i, 
s h a x s i y
k o m p y u t e r n i n g
ish 
re jim la rin i, a m a l l a m i b a ja ris h belg ilarini s aqlaydi.
U m u m i y r e g is tr l a r u n iv ers al h is o b la n a d i v a ix ti y o riy a x b o r o tn i s a q la y oladi. 
L ek in u l a r n i n g b a ’zilari q a to r p r o t s e d u r a l a r b a ja rilishi p a y ti d a ish lat ili sh i kerak.