Mikroprotsessorlar va mikroehm asoslari

intcifeys
bo'yicfia programmalash 
mumkin. Programmalash ketma kct inlerfeys bo'yicha ikkila liniya orqali bajariladi 
{qiymatlar. sinxronizatsiya liniyalari) va uchta qo'shimcha liniyalardan: manbani 
kuchlanishi. 
umumiy 
sim. 
programmalasluirish 
kuchlanishi. 
Bu 
programmalashtirilmagan MK ni plaiasini tayyorlashga imkon beradi. keyin esa. 
qiirilm ani qo'llashga chiqarishdan avval ularni xotiralariga programma yuklanadi. 
Ushbu funktsiya m ikrokonlrollerlarni 
programma ta'm inotint yangilab turishga 
imkon beradi.
M ikrokontrollerlarni programmalash rejimida IC'SP M K hamma xotirasini 
o'chirish amalini bajarishida (himoyasini olib tashlashni kiritgan holda) manbaning 
kuchlanishi 4.5V dan 5.5V gaeha bo’ lishi kerak. Mamma boshqa programmalash 
operatsiyalari manbaning kuchlanishini hamma oraliqlarida bajarilishi mumkin.
8.7.4. Past kuclilanishli programmalash rejim i.
Konfiguratsiya 
so’ zida 
LVP 
biti 
past 
kuclilanishli 
rejimda 
programmalashtirishga ruxsat uchun qo’ llaniladi. Bu re jim ii M K ni IC’ SP interfeysi 
bo'yicha bitta kuchlanish manbasi orqali programmalashga imkon beradi. LVP- 1 
b o 'lib turishi past kuclilanishli programmalashga ruxsat beradi. Bu yerda RB3/PGH 
chiqishi 
past 
kuclilanishli 
programmalash 
uchun 
qo’ llaniladi 
va 
raqamli 
kirish/chiqish porti bo’ lishdan to'xtaydi. Agarda RB.3/PGH chiqishda signal yuqori 
sathga ega bo'lsa M K programmalash rejimiga o ’tadi.
Bu yerda. M C LR ni chiqishida V )nn kuchlanishi bo'lsa, qadimgidek standart 
programmalash rejimiga imkoniyat bo’ ladi .
Agarda past kuclilanishli programmalash rejim i qo'llanilmasa, LVP biti ‘'0’‘ 
holatiga k e ltirilish i kerak, u holda RB3/PGM chiqishi raqamli kirish/chiqish porti 
bo’ lib 
qoladi. 
LVP 
biti 
faqatgina 
standart 
programmalash 
rejimida 
programmalanganda o ’ zgarishi mumkin (M C LR ni chiqishida V |„„ kuchlanishi 
bo’ lsa). Agarda LVP=0 biti bo’ lsa, faqatgina M K programmalash/tekshirish standart 
rejim i mumkin.
309

---

ICSP programmalash rejimida hamma xotirani o’ chirish operatsiyasi 
bajarilganda (himoyani olib tashlashni hisobga olganda) kuchlanish manbasi 4,5V 
dan 5,5Vgacha bo’ lishi kerak. Hamma boshqa programmalash operatsiyalari 
kuchlanish manbasini hamma oralig’ ida bajarilishi mumkin.
PIC mikrokontrollerlarni arxitekturasini sistemani programmalashtirish va 
sozlash nuqtai nazardan ushbu xulosani qilishga imkon beradi:
- RISC buyruqlar sistemasi ko’ rsatmani (yo’ llanmani) katta tezlikda bajarishini 
ta’ minlaydi va trival bo’ lmagan algoritmlami programmalashda mahsuldorligi 
kamayadi. Buyruqlar sistemasidagi hamma ko’ rsatmalar (instruktsiya) bitta adresni 
bo’ lganligi uchun har qanday o’zgarmasni (konstantani) registrdan yuklash ikkita 
instruktsiyani talab qiladi. A w a lo konstantani W ishchi registriga yuklash kerak. 
Keyin esa, uning qiymatini, operandini kerakli qiymatlar xotirasiga o’tkazish kerak:
mov iw к
mov w f f
Sunga o’xshash hamma binarli arifmetik-logik amallarni W ishchi registrni jalb 
qilib bajarish kerak;
- buyruqlar konveyrini qo’ llash hisobiga katta tezlik darajasiga erishiladi. 
Buyruqlar sanagichini o’zgartiruvchi (shartsiz o’tish, hisobli o’tish) o’tish 
instruktsiyasi navbatdagi yo’ llanmani (ko’ rsatmani) ishlatmaydi, shuning uchun 
ikkita mashina davrida bajariladi va programmani bajarish tezligini pasaytiradi. 
Bulardan tashqari, PIC arxitekturasida sharoitni analiz qilishni o’zi “ oshiqcha”
buyruqni bajarilishini talab qiladi;
- bitta uzilish vektorini borligi, afzalligi bo’yieha so’rovni qayta ishlashni 
rivojlangan mexanizmni va kiritilgan (vlojennux) uzilishni yo’qligi murakkab 
boshqarish masalalarini yechishni qiyinlashtiradi. Har qanday manbadan so’ rov 
kelganda yagona bo’lgan vektor bo’yieha qayta ishlash amallariga o’tish bajariladi. 
Qayta ishlash amallarida bitli belgilar bo’yieha manbani aniqlashga to’g’ri keladi, 
lekin yuqorida aytilgandek o’tish sharti murakkab ravishda analiz qilinadi va buni 
hammasi bajariladigan vaqtni ko’paytiradi. Uzilishni qayta ishlagandan keyin so’rov 
bitini mustaqil tozalash kerak. Asos qilinmagan (asosiga solinmagan) uzilishni 
yo’ qligi tufayli yuqoriroq afzallikdagi manbadan qayta ishlovni so’rashni kutish 
uzoqroq bo’ lishi mumkin;
- 8 so’ zli chuqurlikdagi apparatli stek to’ lib ketish belgisiga ega emas va 
bajaradigan amallarni o’ matishni chegaralaydi. Undan keyin, apparatli stek to’ lib 
ketmasligi uchun programmist mustaqil nazorat qilishi kerak;
- qiymatlar xotirasi banklardan tashkil topgan, hozirgi bankni aniqlash uchun 
STATUS registrlarini bitlari qo’ llaniladi (PIC 16 uchun) yoki BSP registrlari (PIC
17 uchun). Translyatsiya bosqichida ko’rsatilgan registrni hozirgi aktiv bankka 
tegishli ekanligini tekshirish mumkin emas, buning uchun programmani bajarilish 
ketma-ketligini modellashtirish talab etiladi;
- xotira programmasi 2K so’zli (slov) varaqlarga bo’ lingan. C ALL va GOTO 
buyruqlari bo’yieha kerakli adresga o’tish uchun PCLATH registrida hozirgi 
varaqlarni tanlaydigan bitlar to’g’ri o’matilishi kerak. Translyatsiya bosqiehining 
bajarilish vaqtida boshqarishni uzatishni qanchalik to’g’riligini tekshirish mumkin
310

---

bo’ lmaydi, buning uchun ham programmani bajarilishini modellashtirish talab 
etiladi;
- PIC seriyali M K zahiralarini (resursov) chegaralanganligi ularni yuqori 
darajadagi tilda programmalashda muammo tu g ’diradi.
PIC m ikrokontrollerlarini arxitekturasini keltirilgan alohida hususiyatlari 
favqulotda past narxi bilan kompensatsiyalanadi. shuning uchun bunday qurilm alar 
(asosan PIC 16 oilasi) ommaviy tarqalgan. Hattoki, hozirgi paytda ularni o ’ rtacha 
darajada integratsiyalangan logik integral sxemalar o’ rnida qo’ llanilvapti. Lekin bu 
M K ni hamma afzalliklarini amalga oshirish, 
narNlari 
va funktsional imkoniyatlari 
yechiladigan masalalarga adekvatli bo'lgan. faqatgina programmalashtiriladigan 
v a
sozlavdigan 
v o s i t a o r q a l i
amalga oshiriladi.
K iritis h /c h iq a ris li fu n kisiya sini bajarishga m o'Ijallangan m ikro ko n tro lle rla rn i 
instrum ental vositalariga niuhim talablarni quyidagieha shakllantirish m um kin:
- bu vositalarni asosiy va/.ifalari assembler tilicla programma tuzishni qo‘ llas!i 
va 
program m ani boshqarish sistemasini 
pintasiga o'lkazish:
- kiritis h 'c h iq a ris h po rtlarin i qu v va tli drayverlari. ularni holatlari boshqarish 
rcgistrlarida b ir x il qiym atlai' bilan qaytariladi