Milli Kripto Sistemi Geliştirilmesi Rapor ve Kayıt Format Dönüştürücü Sistemi Gelişmiş Sürekli Siber Tehditler ( apt ) İçin Analiz yazı

HU2015-1-14: Yüksek Çözünürlüklü Uydu Kamerası ve Alt Bileşenlerinin Geliştirilmesi

Genel Çerçeve:

Görüntüleme uydularına sahip olmak küresel ölçekte önemli ekonomik ve askeri üstünlük sağlamaktadır. Uydu görüntüleri ile tarım ve orman arazilerinin korunması, kaçak yapılaşmaların zamanında belirlenmesi, deniz trafiğinin izlenmesi, şehir içi trafik akışının izlenmesi gibi birçok sivil uygulama gerçekleştirilmektedir. Sel, yangın ve deprem gibi doğal felaketlere zamanında ve doğru bilgiler ile müdahale edilebilmesine de uydu görüntüleri önemli katkı sağlamaktadır.

Dünya çapında hangi tarım ürününün ne kadar geniş bir alanda yetiştirildiği, ne zaman toplandığı ve ne kadar ürün alınacağı gibi çok önemli ekonomik bilgiler gözlem uyduları ile toplanabilmektedir. Bu bilgilere sahip olmak küresel çapta ekonomik ve stratejik üstünlük sağlamaktadır.

Görüntüleme uyduları ile anlık olarak ve küresel ölçekte askeri kapasitelerin ve hareketliliğin izlenmesi de mümkün olmaktadır. Askeri alanda kullanılan kamuflajlar artık uyduların gözetleme yetenekleri dikkate alınarak oluşturulmaktadır. Görüntüleme uydularının tayfsal ve yersel çözünürlük özellikleri gizli tutulduğu takdirde karşı kamuflaj geliştirilmesinin önüne geçilebilmektedir. Bu nedenle yerli kamera sistemleri ile toplanılan istihbarat bilgileri askeri alanda önemli rekabet üstünlüğü sağlamaktadır.

Uydu kameraları; teleskop, görüntüleme sensörü, hassas opto-mekanik yapılar, sıcaklık kontrol sistemi, görüntü sıkıştırma, görüntü depolama, görüntü şifreleme gibi birçok alt bileşen ve özellikten oluşan yüksek teknolojik ürünlerdir. Bu kameralar ile uzaydan dünyanın istenilen yerinin görüntüsü herhangi bir kısıtlama olmadan alınabilmektedir.

Uydu görüntüleme sistemleri alanında ülkemiz henüz teknolojik açıdan yeterli ve istenilen bir seviyeye ulaşabilmiş değildir. Özellikle optik gözlem uydularında kullanılmakta olan optik kameralar yurtdışından temin edilmektedir. GÖKTÜRK-2 uydusunun ana kamerası Güney Kore’den temin edilmiş, metre altı gözlem imkânı verebilecek olan GÖKTÜRK-1 uydusunun kamerasının temini ile ilgili problemler nedeniyle, GÖKTÜRK-1 uydumuzun yörüngeye yerleştirilmesi halen gerçekleştirilememiştir. Bu nedenle uydu kameralarının yerli olarak geliştirilmesi gözlem teknolojileri konusunda yurt dışı bağımlılığı ortadan kaldıran önemli bir kazanım olarak değerlendirilmelidir.

Uydu kameralarını oluşturan mercekler ve optik aynalar son derece hassas üretim gerektiren bileşenlerdir. Kameraların çözünürlüğü kamerada kullanılan optiklerin yüzey kalitesine ve bu bileşenlerin büyüklüğüne bağlıdır. Ülkemizdeki optik yüzey işleme için var olan cihaz altyapısı 50 cm çapta optik üretim ile sınırlıdır. Ancak bu cihaz alt yapısı var olmasına rağmen, ülkemizde geliştirilen 15 cm çapa sahip uydu kamerası optikleri yerli olarak istenilen kalitede üretilememiş ve sonuç da ithal edilmek zorunda kalınmıştır. Bu durum cihaz alt yapısına sahip olmanın yüksek hassasiyetli optik bileşen üretmek için yeterli olmadığını göstermiştir.

2013 yılında başlayan İMECE projesi kapsamında yerli uydu kamerası geliştirme amaçlı yapılan özgün çalışmalar ülkemize dünya pazarında rekabet avantajı sağlayabilecek potansiyelde bilgi birikimi sağlamıştır. Sonuç olarak “Yüksek Çözünürlüklü Uydu Kamerası ve Alt Bileşenlerinin Geliştirilmesi” konulu çağrı ile kazanılmış tecrübelerin korunması ve ilerletilmesi hedeflenmektedir. Uydu teknolojileri açısından önemli bir alt sistem yerlileştirilmiş olacaktır. Söz konusu uydu kameralarının geliştirilmesi ve uzay ortamında tarihçe kazandırılması da ülkemizin uydu ve uydu teknolojilerini ihraç edebilmesine önemli katkı sağlayacaktır.