Mimari sanal gerçeklik ortamlarinda algi psikolojiSİ

MİMARİ SANAL GERÇEKLİK ORTAMLARINDA ALGI PSİKOLOJİSİ

• ARZU ÖZEN

• BİLGİSAYAR VE DİJİTAL İLETİŞİM TEKNOLOJİSİNDEKİ HIZLI DEĞİŞİM, GÜNLÜK YAŞANTIMIZIN HER ALANINDA OLDUĞU GİBİ, GÜNDELİK YAŞANTIMIZI İÇERİSİNDE GEÇİRDİĞİMİZ “MEKAN” KAVRAMININ DA DEĞİŞMESİNE NEDEN OLMUŞ VE YARATILAN SANAL ORTAM “SANAL MEKAN” TANIMI İLE BU ALANIN LİTERATÜRÜNDE KULLANILMAYA BAŞLAMIŞTIR

SANAL ORTAMLARLA İLGİLİ OLARAK YAPILAN TANIMLAMALAR İNCELENDİĞİNDE; SANAL MEKANIN FİZİKSEL MEKANDAN FARKLI BİR MEKAN OLDUĞUNDAN, FARKLI ELEMANLARLA OLUŞTURULDUĞUNDAN VE TIPKI FİZİKSEL MEKANDA OLDUĞU GİBİ, KENDİNE AİT ALGISI OLDUĞUNDAN BAHSEDİLMİŞTİR

• SANAL ORTAMLARLA İLGİLİ OLARAK YAPILAN TANIMLAMALAR İNCELENDİĞİNDE; SANAL MEKANIN FİZİKSEL MEKANDAN FARKLI BİR MEKAN OLDUĞUNDAN, FARKLI ELEMANLARLA OLUŞTURULDUĞUNDAN VE TIPKI FİZİKSEL MEKANDA OLDUĞU GİBİ, KENDİNE AİT ALGISI OLDUĞUNDAN BAHSEDİLMİŞTİR

ÖZELLİKLE GÜNÜMÜZDE MÜZELER, SANAT GALERİLERİ, FUARLAR GİBİ SERGİ MEKANLARI SANAL ORTAMA TAŞINMIŞTIR. BU TEKNOLOJİK OLANAK İLE FİZİKSEL YER DEĞİŞTİRMEYE GEREK KALMADAN DÜNYANIN HER YERİNDEKİ MÜZELER, SERGİLER GEZİLEBİLMEKTEDİR.

• ÖZELLİKLE GÜNÜMÜZDE MÜZELER, SANAT GALERİLERİ, FUARLAR GİBİ SERGİ MEKANLARI SANAL ORTAMA TAŞINMIŞTIR. BU TEKNOLOJİK OLANAK İLE FİZİKSEL YER DEĞİŞTİRMEYE GEREK KALMADAN DÜNYANIN HER YERİNDEKİ MÜZELER, SERGİLER GEZİLEBİLMEKTEDİR.

SANAL ORTAMLARIN, GERÇEK MEKAN ALGISI PSİKOLOJİSİ İLE “MEKAN” OLARAK ALGILANIP ALGILANAMAYACAĞI OLUŞTURMAKTADIR.

• SANAL ORTAMLARIN, GERÇEK MEKAN ALGISI PSİKOLOJİSİ İLE “MEKAN” OLARAK ALGILANIP ALGILANAMAYACAĞI OLUŞTURMAKTADIR.

• BU ŞEKİLDE SANAL MEKANLARIN GERÇEK MEKAN ALGISI KAVRAMINA NE DENLİ YAKLAŞTIĞINI KARŞILAŞTIRMAK MÜMKÜN OLABİLMİŞTİR.

GERÇEK MEKANDA ALGI PSİKOLOJİSİ

• GERÇEK MEKANDA ALGI PSİKOLOJİSİ

MEKAN ALGI PSİKOLOJİSİ TEMEL OLARAK; KİŞİNİN MEKAN İÇERİSİNDE VEYA ÇEVRESİNDE KISA VEYA UZUN SÜRELİ DENEYİM KAZANMASI VE BU DOĞRULTUDA MEKANIN HATIRLANMASI İLE İLGİLİDİR.

• MEKAN ALGI PSİKOLOJİSİ TEMEL OLARAK; KİŞİNİN MEKAN İÇERİSİNDE VEYA ÇEVRESİNDE KISA VEYA UZUN SÜRELİ DENEYİM KAZANMASI VE BU DOĞRULTUDA MEKANIN HATIRLANMASI İLE İLGİLİDİR.

• BU DENEYİM HAREKET VE ZAMAN KAVRAMINA BAĞLI OLARAK DEĞİŞİR VE GELİŞİR.

• MEKAN ALGI PSİKOLOJİSİ

• KİŞİNİN MEKAN İÇİNDEKİ KONUMUNU
• MEKANSAL İLİŞKİLERİ ÇÖZÜMLEMESİ İLE BAĞLANTILI OLDUĞU GÖZLENMİŞTİR

• KİŞİNİN MEKANI HANGİ ÖLÇEKTE OLURSA OLSUN (KENT ÖLÇEĞİ, MEKAN ÖLÇEĞİ, VB. GİBİ.) KENDİNCE ALGILAYABİLMESİ VE HATIRLAYABİLMESİ İÇİN BİR TAKIM EK MEKANSAL BİLEŞENLERE İHTİYAÇ DUYDUĞU GÖZLENMİŞTİR.

LYNCH (1960) “THE IMAGE OF THE CİTY”

• LYNCH (1960) “THE IMAGE OF THE CİTY”

• MEKAN ALGI PSİKOLOJİSİNİ OLUŞTURAN BİLEŞENLER

• SINIR
• MEKANLAR ARASI BAĞLANTI
• ORYANTASYON (YÖNELİM)
• DOLAŞIM

• BİRİM MEKAN ALGISI

• MEKAN SINIRI
• ÖLÇEK

• MEKANSAL ORGANİSAZYON ALGISI

• YOLLAR
• BAĞLANTI ELEMANLARI
• İŞARET VE DÜĞÜM NOKTALARI
• ALAN VE BÖLGEYİ

• “EN SON JENARASYON İNSAN- BİLGİSAYAR ARAYÜZÜ SANAL MEKANDIR. SANAL MEKANLAR KİŞİNİN MEKANLA KARŞILIKLI İLİŞKİ KURARAK İÇERİSİNDE ÜÇ BOYUTLU DENEYİM YAŞAYABİLECEĞİ ORTAMDIR.”

• WALKER, 1990

• SANAL MEKANLARIN GERÇEK MEKAN ETKİSİ VEREBİLMESİ İÇİN,

• FOTOGERÇEKÇİ ÜÇ BOYUTLU GÖRSEL MODELLEME
• SANAL GERÇEKLİK SİSTEMLERİDİR.

GÖRSELLEŞTİRME:

• GÖRSELLEŞTİRME:

• 1.A. MODELLEME

• 1.B. GÖRSEL NESNE HALİNE DÖNÜŞTÜRME

GERÇEK ZAMANLI MEKANSAL ETKİLEŞİMLİ SİMULASYONLAR SANAL GERÇEKLİK

• GERÇEK ZAMANLI MEKANSAL ETKİLEŞİMLİ SİMULASYONLAR SANAL GERÇEKLİK

• 2.A. SARMAL SANAL GERÇEKLİĞİ (İMMERSİVE VİRTUAL

• REALİTY-IVR):

• 2.B. SARMAL OLMAYAN SANAL GERÇEKLİK: (NON- İMMERSİVE VİRTUAL REALİTY):

SANAL MEKANDA GÖRSEL ALGI PSİKOLOJİSİ:

• GÜNÜMÜZ TEKNOLOJİLERİ KULLANILARAK FARKLI MEKAN VE ZAMAN ALGISI OLUŞUMU SAĞLAMAK MÜMKÜNDÜR. BU SAYEDE MEKANDA BİREBİR DENEYİM YAŞAMAK YERİNE SANAL ORTAMLARDA BUNU VEKTÖREL HAREKETE BAĞLI OLARAK GERÇEKLEŞTİREBİLMEKTEDİR.

SANAL MEKANDA GÖRSEL ALGI PSİKOLOJİSİ:

SON OLARAK

• İNTERNET VE BİLGİSAYAR İLE HAYATMIZA GİREN “HIZ” VE BUNA BAĞLI OLARAK SANAL MEKAN KAVRAMI; MEKANLARIN ALGILANMASINI VE İÇİNDE YAŞAMA DURUMUMUZU DEĞİŞTİRMİŞTİR. MEKAN ARTIK FİZİKSEL OLARAK DEĞİL; KISA SÜRELİ GÖRSEL VE İŞİTSEL DUYUMLARLA VE ZİHİNSEL OLARAK, EKRANDAKİ SİMULASYONLAR YARDIMI İLE DÜNYANIN HER YERİNDEN ALGILANABİLİR HALE GELMİŞTİR

• HEM GÖRSEL HEM DE KİŞİNİN MEKAN İÇERİSİNDE YER DEĞİŞTİRMESİNE BAĞLI OLARAK BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE SANAL GERÇEKLİK İLE OLUŞTURULMUŞ MİMARİ MEKANLAR, “GERÇEK MEKAN- GERÇEK ZAMAN” İLİŞKİSİNİ OLUŞTURMAYA BAŞLAMIŞ, BÖYLELİKLE GERÇEK MEKAN ALGISINA YAKLAŞMIŞTIR.

• BUNUN İÇİN ÖN KOŞUL, YARATICININ HEM BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (BDT-CAD) TEKNOLOJİSİNE, HEM DE ALGI PSİKOLOJİSİNE HAKİM OLMASIDIR.

İNTERNET , KABLOSUZ İLETİSİM VE BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (BDT-CAD) VE SANAL GERÇEKLİK TEKNOLOJİLERİNİN ENTEGRASYONU İLE, “GERÇEGE YAKIN” SANAL MEKAN OLUSTURULABİLMEKTEDİR.

• İNTERNET , KABLOSUZ İLETİSİM VE BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (BDT-CAD) VE SANAL GERÇEKLİK TEKNOLOJİLERİNİN ENTEGRASYONU İLE, “GERÇEGE YAKIN” SANAL MEKAN OLUSTURULABİLMEKTEDİR.

• BUNUN İÇİN, ,GÜNÜMÜZDE KULLANILAN BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (BDT-CAD) VE SANAL GERÇEKLİK TEKNOLOJİSİ YETERLİDİR.

• ANCAK İNTERNET ALTYAPISINDA VERİ HIZININ ARTMASI İLE BU TEKNOLOJİLERİN DAHA DA GELİŞECEĞİ VE ÖNÜMÜZDEKİ YÜZYILIN TEKNOLOJİSİ OLACAGI GÖRÜLMEKTEDİR.