Zorunlu iş aşamaları MİMAR'ın oluru olmadan bir başkasına devredilemez, yaptırılamaz.
Zorunlu olmayan iş aşamaları sözleşmede belirtilmemişse MİMAR tarafından üstlenil-meyebilir, sözleşmede belirtilmişse bu işler MİMAR'ın sorumluluğunda yürütülür.
2-2-1:"A"iş aşaması: Hazırlık ve Ön Etüd Çalışmaları : Hazırlık çalış-maları, işverenin olanaklarının, ihtiyaçları-nın ve taleplerinin belirlenmesi, imar duru-mu,kadastro,altyapı-enerji, arsanın doğal ve zemin özelliklerinin saptanması ve gerekli belgelerinin derlenmesi,tasarım ve uygula-ma aşamalarında izlenecek yol ve uygula-nacak çalışma yönteminin kararlaştırılma-sı, tasarım ve uygulama çalışmalarına Mİ-MAR'ın yardımcısı olarak katılacak mü-hendisler ve diğer uzmanların yapacağı ça-lışmaların ve bunların koordinasyon şek-linin saptanması amacı ile MİMAR tara-fından yapılan çalışmalardır.
İş dosyası açılması ve İŞVEREN tara-fından verilen ihtiyaç programının irde-lenmesi
İŞVEREN tarafından temin edilen idari,hukuki ve teknik belge ve bilgi-lerin incelenmesi
İnşaat yapılacak yerin görülmesi ve in-celenmesi (toprak altı ve alt yapı hariç)
Mevcut yapılardaki tadilat işlerinde ba-sit ve şematik rölöve çıkarılması ya da İŞVEREN'in verdiği projelerin ince-lenmesi,
İŞVEREN'in karar vermesine yardımcı olacak açıklıkta eskiz çalışmalarının yapılması,
MİMAR, yukarıdaki inceleme ve etüt-lerini FİKİR PROJESİ (basit ön proje) şeklinde somutlar ve sunar.
Bu dosyada:
Vaziyet planı
Yerleşim planı
Kat planları ve prensip kesiti
Mimari açıklama raporu
Alan hesapları (gerekirse hacım hesapları)
Genel maliyet hesabı (ilan edilen B.B. m2 B.F.'na dayanarak)
yer alır ve dosya İŞVEREN'e 2 nüsha olarak sunulur.
MİMAR, bu aşamada iş sürelerini, söz-leşmenin kapsayacağı iş aşamalarını, birlikte çalışılacak mühendis ve diğer uzmanlık alanlarını belirlemiş ve İŞ-VEREN'ine önermiş olmalıdır.
2-2-2: "B" iş aşaması : ÖN PROJE ÇALIŞMALARI : Bu aşamada yapılan tasarlama çalışmaları, kesin veya uygulama projelerinin hazırlanmasına geçilmeden ön-ce, hazırlık ön etüt çalışmalarında (A iş aşa-ması) belirlenmiş, yorumlanmış ve değer-lendirilmiş bilgilerin projede yansıtılması amacını taşır.
Kaynak kaybının önlenmesi, ekonomik, sağlam, güvenli, kullanışlı, çevresi ile uyumlu yapıların gerçekleştirilmesi amacıy-la, uygulama projelerinin hazırlanmasına geçilmeden önce hazırlık çalışmaları sıra-sında belirlenmiş ihtiyaç programının, işlev şemasının, arsa, alt yapı, iklim, kadastro, imar durumu doğal yapı, çevre düzeni, iş-veren istekleri vb. verilerin ve MİMAR'ın aldığı kararların kesinleşmiş olması gerekir. Ön proje çalışmaları, aynı zamanda Mİ-MAR ile İŞVEREN’i arasında tasarıma yö-nelik mutabakatların sağlandığı, onaylan-ması durumunda MİMAR'ın telif hakkını kazandığı iş aşmasıdır.
Yeni yapılara ait ön projelerde :
Vaziyet planının hazırlanması
Yapı/yapıların yerleşme planının ha-zırlanması
Yerleşme planının kadastro sınırları ve imar durumu ilişkisinin ve uygunlu-ğunun sağlanması
Arazi doğal-fiziki yapısı ve yol kotu ile yapı ilişkisinin sağlanması
İklim verilerinin değerlendirilmesi, ik-lim özelliklerine göre alınan önlemlerin
saptanması
Çevre yapıların ve doğa özelliklerinin belirlenmesi ve alınan önlemlerin tasara yansıtılması
Çevre (bahçe) düzenleme ile ilgili bil-gilerin tasara yansıtılması
Yapıda genel olarak kullanılacak mal-zemelerin belirlenmesi ve özet mahal listesinin hazırlanması
Ön proje çalışmaları ile ilgili buraya ka-dar yazılı bilgileri içeren açıklama raporunun hazırlanması
Yapının tüm birbirinden farklı planları, 2 adet kesit ve birbirinden farklı görünüşleri çizilir. Birbirini tekrarlayan mahallerin (otel tip odaları gibi) daha ayrıntılı çizimleri ya-pılır. Farklı mahallerin tefrişleri gösterilir.
Mevcut yapı tadilatlarında:
Rölöveler. (Rölöve çizimleri İŞVEREN tarafından sağlanmamışsa MİMAR üc-retinin ayrıca ödenmesi karşılığında bunları hazırlar) (Korunması gereken kültür varlıkları rölöveleri “korunması gerekli kültür varlıklarının rölöve-restitüsyon–restorasyon hizmetleri şartnamesi ve en az bedeli” tarifesine göre hazırlanır)
Teknik inceleme raporları. (Gerekti-ğinde sondaj yapılması ve uzmanlara inceleme raporları hazırlatılmasını İŞ-VEREN sağlar)
Yapının ve çevresindeki yapıların ye-rinde incelenmesi ve tadilat durum-larının saptanması
Rölöve planları üzerine öneri tadilat projesinin hazırlanması
Hazırlanan ön proje dosyası İŞVE-REN'e 3 nüsha olarak sunulur. İŞVE-REN'in onayı alınır.
2-2-3: "C" iş aşaması : KESİN PROJE ÇALIŞMALARI : Esasen "B" iş aşaması sonunda, bir yapının ön projelerinin tamam-lanması ve İŞVEREN tarafından kabul edilmesinden sonra uygulama projelerinin hazırlanmasına başlamak için gerekli araş-tırma, bilgilenme ve etütlerin tamamlanmış olduğu ve bunların ön projelere yansıtıldığı kabul edilmektedir. Ancak, bazı durumlarda ön proje çalışmaları aşamasında meydana gelen değişiklikler İŞVEREN'in gerekli görmesi ya da talep etmesi, ya da ön pro-jeler aşamasında prensipleri belirlenmiş ba-zı teknik özelliklerin, uygulama projeleri çalışmalarına başlanmadan kesinleştirilmek istenmesi durumunda, MİMAR yapının ke-sin projelerini hazırlar. 5. sınıf yapılar için kesin proje hazırlanması zorunludur.
Kesin projeler, onaylanmış ön projelere uy-gun olarak hazırlanır ve gerçekleştirilecek yapının mimarisi ve yapım tekniği konu-larında daha ayrıntılı ve kesinleşmiş bilgiler ve etütleri içerir, ön proje çalışmaları sıra-sında yeterince değerlendirilemeyen ya da tasara yansıtılamayan veriler (iklim, coğ-rafya, hidroloji, jeoloji, geoteknik, alt yapı, çevre düzeni vb.) kesin proje aşamasında değerlendirilir, aynı zamanda,YYM belir-lenmesinde kullanılır.
Yerleşme planının kadastro sınırları ve imar durumu ilişkisinin ve uygun-luğunun kesinleştirilmesi
Arazi doğal-fiziki yapısı ile yol kotu ile yapı ilişkisinin kesinleştirilmesi
Arsa/arazi zemin bilgilerinin tasara yansıtılması, alınan önlemlerin belir-tilmesi
Otopark, sığınak, kapıcı-teknisyen vb. bölümlere ait bilgilerin tasarda kesin-leştirilmesi
Elektrik, su, havagazı, doğal gaz, PTT temini ile ilgili bilgilerin temini ve ta-sara yansıtılması
Mekanik ulaşım donatımı ile ilgili ön bilgilerin temini ve tasara yansıtılması
Güvenlik donatımı (paratoner, alarm vb.) ile ilgili bilgilerin temini ve tasara yansıtılması
İklim verilerinin değerlendirilmesi, ik-lim özelliklerine göre alınan önlemlerin kesinleştirilmesi
Su, ısı ve ses yalıtımları özelliklerinin belirlenmesi
Isıtma, soğutma, iklimlendirme, hava-landırma prensiplerinin belirlenmesi ve tasara yansıtılması
Yangına karşı önlemlerin tasara yansı-tılması
Deprem, rüzgar, özel yük ve sarsıntı etkilerine karşı önlemlerin tasara yan-sıtılması
Çevre yapıların ve doğa özelliklerinin belirlenmesi ve alınan önlemlerin tasar-da kesinleştirilmesi,
Çevre (bahçe) düzenleme ile ilgili bil-gilerin tasarda kesinleştirilmesi
Yapıda kullanılacak malzemelerin be-lirlenmesi ve mahal listesinin hazır-lanması
Kesin proje çalışmaları ile ilgili buraya kadar yazılı bilgileri içeren açıklama ra-porunun hazırlanması
Yapının tüm birbirinden farklı planları, 2 adet kesit ve birbirinden farklı görünüşleri çizilir. Birbirini tekrarlayan mahallerin (otel tip odaları gibi) daha ayrıntılı çizimleri yapılır. Farklı mahallerin tefrişleri göste-rilir.
Hazırlanan Kesin Proje dosyası İŞVE-REN'e 3 nüsha olarak sunulur. İŞVE-REN'in onayı alınır.
2-2-4: "D-1" iş aşaması : UYGULAMA PROJESİ : Yapının inşa edilebilmesi için, statik B.A. projesinin ya da strüktür proje-sinin tüm yapım özelliklerini ve ölçülerini, yapıda yer alan tüm donatım sistemlerinin yapıyı etkileyen bütün elemanlarını, sistem detaylarının ve imalatlarla ilgili tüm bilgi-leri ve referansları, montaj özelliklerini içe-ren, gerekli tüm ölçülerin ve malzemelerin yazıldığı, büro ve şantiyede her türlü imalat aşamasında kullanılabilecek nitelikte ve ye-terlilikte, kolayca anlaşılabilir çizim tekni-ği ile onaylanmış ön proje ya da kesin pro-jeye uygun olarak hazırlanmış projelerdir.
Mimari uygulama projesi, aynı zamanda koordinasyon projesidir. Yapıda yer alan tüm malzemeler, imalatlar, bileşenler, dona-tımlarla ilgili bilgilerin referans ya da kod-larını içerir. İnşaat, tesisat, elektrik mühen-disleri ya da diğer teknik uzmanlar tara-fından hazırlanmış projelerde yapıyı etki-leyen kısımların bilgileri mimari uygulama projesinde şematik olarak gösterilir.
Mimari uygulama projesi, yapıda kullanılan tüm imalat ve malzemelerin kullanıldığı yerleri, birleşme şekillerini, biçimlerini ve özelliklerini yansıtır, ilgili sistem ve montaj detaylarıyla, imalat detaylarının referans-larını içerir, imalat pozlarını belirler.
Mimari uygulama projesi, yapıda yer alan değişik işçiliklerin birbirleri ile sorumluluk sınırlarını belirleyen belgedir.
Uygulama projesi, yapının maliyet tava-nının belirlenmesi amacıyla yapılan metraj ve keşiflerinin esasını teşkil eder.
Yüklenici-yapımcıların hiç bir şekilde te-reddüt etmeden ve hataya düşmeden yapım (inşaat) tekliflerini hazırlayabilecekleri bil-gileri, açıklamaları ve ayrıntıları içermeli-dir. Kesin Mahal Listeleri uygulama projesinin ekidir.
Mimari uygulama projesi, "D-2" sistem ve montaj detayları ve "D-3" imalat detayları iş aşamaları ile birlikte yürütülür ve bir bütündür.
2-2-5:"D-2" iş aşaması: SİSTEM VE MONTAJ DETAYLARI:"D-1" uygula-ma projesi çalışmaları ile birlikte yürütülen, uygulama projelerine uygun olarak hazır-lanan, kolayca inşa edilebilmesi için yapı-nın özellik gösteren ve özen gösterilerek yapılması istenen bölümlerinin, bu bölüm-lerde kullanılan malzeme ve imalatların açı-lımları, özellikleri ve birleşme detaylarını, ayrıntılı ölçülerini, detaylarla ilgili tüm re-feranslarını içeren, büroda ve şantiyede kullanılabilecek nitelikte ve kolayca anlaşı-labilir çizim tekniği ile standartlara uygun olarak hazırlanmış ve çizilmiş resimledir.
Sistem ve montaj detayları, (cephe, çatı, temel, merdiven, kapı, pencere, ıslak ha-cimler vb) en az plan, kesit ve görünüş ola-rak ifade edilir.
2-2-6: "D-3" iş aşaması : İMALAT DE-TAYLARI: Uygulama projeleri ile birlikte yürütülen, uygulama projelerine ve sistem ve montaj detaylarına uygun olarak hazır-lanan, yapının, şantiye dışında, atölyelerde, fabrikalarda imal edilerek yerine montajı yapılan, kapılar, pencereler, camekanlar, korkuluklar, prefabrik yapı elemanları, doğ-rama madeni aksamı, asma tavanlar, duvar kaplama ve lambri detayları, yapının dö-şemi (tefrişi ve mobilyaları) ile ilgili mal-zeme ve imalatlar, sağlık döşemi (lavabo, duş teknesi, klozet vb.) ya da bunlara ben-zer yapı elemanlarının, imalatlarının yapıla-bilmesi için hazırlanan ayrıntılı çizimleridir.
Genellikle imalatçı firmalar tarafından ha-zırlanan imalat detayları MİMAR'ın olu-rundan sonra uygulanır. Bu durumda, Mİ-MAR bu bileşenlerin montaj ve koordi-nasyon detaylarının hazırlanmasından ve bunların diğer yerinde imalatlarla ya da bi-leşen şeklindeki imalatlarla uyumunu sağ-lamakla yükümlüdür. MİMAR kendi buluşu olan yapı elemanları ya da bileşenlerinin imalatlarının yapılabilmesi için imalata yö-nelik detaylarını kendisi hazırlar.
İmalat detayları standartlara uygun olarak hazırlanır. İmalatı ilgilendiren malzemelerin değişik noktalardaki şekilleri ve birleşme biçimleri ayrı ayrı gösterilir. Tüm imalat boyutları verilir, malzemeleri yazılır, mal-zeme açılımları gösterir, kullanılan malze-melere ait referans numaraları ya da poz no'ları verilir.
2-2-7: "D-4" iş aşaması : TEKNİK ŞARTNAME: MİMAR tarafından hazırla-nan projelerin uygulama için her türlü bilgiyi içermesi gerekir. Çizili belgelerde yer alamayacak imalat ve inşaatla ilgili teknik bilgiler, yazılı belgelerle "Teknik Şartnameler"le verilir.
Teknik şartnameler, yapıda kullanılan her imalatın bünyesinde yer alan malzemelerin özellikleri, üretim şekli, imalata sokuluş ko-şulları, imalatında ve montajında özen gös-terilecek hususları, işçiliklerin nasıl yapıla-cağı, hangi toleranslarla hareket edileceği, zayiat miktarları, ölçüm ve deney şekli, söz konusu imalatın diğer imalatlarla ayrılma ve birleşme biçimi, taşıma, yükleme bo-şaltma, istifleme koşulları, imalatta kullanı-lacak değişik malzemelerin miktarları vb. gibi hususları belirleyen yazılı belgelerdir.
2-2-8: "D-5" iş aşaması : METRAJ-KE-ŞİF VE MALİYET ANALİZİ: MİMAR, yapının işvereni ile mutabık kaldığı Yapı Maliyet Tavanı (YMT) sınırları içerisinde tamamlanmasına dikkat etmelidir. Bu ne-denle, yapının metrajının özenli ve dikkatli bir şekilde yapılması ve keşfinin sağlıklı hazırlanması gereklidir.
Ayrıca, yapının inşaatında yer alacak tüm imalatların miktarlarının eksiksiz olarak ve doğru biçimde belirlenmiş olması, uygula-mada yapının yeterli şekilde denetlenme-sini kolaylaştıracaktır.
MİMAR, hazırladığı uygulama ve detay projeleri ile teknik şartnamelerine daya-narak ve yapının nicelik dökümünü metrajını hazırlar ya da hazırlatır.
Yapının uygulama projelerinin hazır-lanmasına katılan inşaat, tesisat ve elek-trik mühendisleri ile diğer uzmanların yaptığı kendi işleri ile ilgili metrajların uyumunu sağlar.
Hazırlanan metrajlar esas alınarak ya-pının ya da yapıların her biri için ayrı ayrılmak üzere keşifler hazırlanır.
Metrajlar ve keşifler yapı bölümleri ve yapı elemanları guruplarına göre ayrı ayrı yapılır.
Gerekli görüldüğünde keşiflerin hazır-lanmasında Bayındırlık Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü'nün yürürlükte olan birim fiyatları kullanılır.
Fiyatları B.B.B.F. ya da rayiç bedelleri ile belirlenmemiş imalatların maliyet analizleri ve birim fiyat tarifleri yapı-lır.
Bu şekilde MİMAR tarafından belir-lenen YMT işverenin onayına sunulur. YMT işveren tarafından onaylandıktan sonra projelerin uygulamasına ve inşa-atın ihalesine geçilebilir.
2-2-9:"E-1"iş aşaması:İHALE BELGE-LERİNİN HAZIRLANMASI: MİMAR, İŞVEREN'i ile mutabık kaldığı ihale şekli-ne uygun olarak,projelerini hazırladığı yapı-nın inşaatının yüklenici/yapımcılara topye-kün yada kısım kısım ihale edilmesini sağ-layacak şekilde ihale belgelerini hazırlar.
İŞVERENİ ile inşaatın ve ihalesinin na-sıl yapılacağına karar verir.
Özel şartnameyi [Özel İdari Şartname] hazırlar. (projelerle birlikte teklif almak üzere kullanılır)
Teklif sahiplerinin tekliflerini nasıl hazırlayacaklarını açıklayan "Teklif Al-ma Şartnamesi"ni hazırlar.
İhale dosyası, yukarıdaki belgelere ilave olarak uygulama projeleri ve teknik şart-nameleri içerir.
MİMAR, yukarıdaki belgelerin tümünü düzgün dosyalar içerisinde 2 nüsha olarak işverenine teslim eder. İŞVEREN daha faz-la nüsha isterse, dosya masrafları + % 30 düzenleme karşılığı ödenmesi koşuluyla ihale dosyası istenildiği kadar çoğaltılır.
2-2-10: "E-2" iş aşaması : İHALE YA-PILMASI : D-2 iş aşamasını yapmış olsun ya da olmasın, iş sahibi tarafından ihale ya-pılması sürecinde kendisine yardımcı olunması, danışmanlık yapılması istenirse MİMAR;
Teklif vermek isteyen yapımcılara ihale belgeleri ve projeler üzerinde diledik-leri gerekli açıklamaları yapar.
Mutabık kalınan ya da işverenin uygun gördüğü ihale şekline göre "E-1" iş aşamasında hazırlanan ihale belgeleri-ne ve ihale şartnamesine uygun olarak, ihaleyi ilan eder ya da teklif alınacak yapımcıları ihaleye davet eder.
Yeterlilik durumları sınanmasına karar verilmişse, teklif verecek olan ya da ve-ren yapımcıların belgelerini inceleye-rek ve gerekli istihbaratı yaparak ye-terliliklerini inceler ya da bu çalışmayı yapan komisyona katılır.
Herhangi bir teklif alma ya da eksiltme işlemi sonucunda uygun teklifin sapta-nabilmesi için çeşitli yönlerden incele-melerde bulunur. Teklifleri,önerilen bi-rim fiyatlar,toplam fiyat, toplam indirim süre,yapım teknolojisi, teknik yeterlilik (kadro, makine-ekipman vb) teminatlar vb. karşılaştırmalar yapılarak irdeler.
İhaleye katılan teklif sahiplerinin teklif-lerinin ekonomik ve teknik yönden de-ğerlendirmesini yapar.
İnceleme ve irdeleme sonuçlarını bir rapor ile işsahibine bildirir.
İŞVEREN'in yüklenici/yapımcılarla ya-pacağı sözleşmeleri hazırlar ve imza lanmasında danışmanlık yapar.
Kiminle sözleşme yapacağına İŞVEREN kendisi karar verir ve bunun sorumluluğunu taşır. MİMAR'ın İŞVEREN'ine yükleni-ci/yapımcı önermesi onun yapacağı işlerin sorumluluğunu MİMAR'a yüklemez.
2-2-11: "F-1" iş aşaması : MESLEKİ KONTROLLUK : "İn-şaat Ruhsatı" alın-dıktan sonra, İŞVEREN tarafından ihalesi yapılarak inşaat sözleşmesine bağlanan ya da imalat bölümleri ayrı ayrı üstencilere yaptırılarak inşa edilen yapının/yapıların proje ve şartnamelerine uygun olarak inşa edilmesi mimar tarafından mesleki yönden kontrol edilir.
MİMAR, mesleki kontrolluğunu üstlendiği işlerin, sözleşme eklerine, şartnamelere, fen ve sanat kurallarına uygun olarak ve iş programı gereğince iyi bir şekilde yapılıp süresinde bitirilmesini sağlamakla görevli ve sonuçlarından sorumludur.
Yapı üretim sürecinin bütünlüğü ilkesi ile bir yapının uygulama denetimi müellif MİMAR'dan başkasına verilemez. Ancak, MiMAR’ın oluru, aczi ya da mesleğini uy-gulayamaz duruma düşmesi durumunda iş-veren uygulama denetimini müellif Mİ-MAR'ın tavsiye ettiği bir başka MİMAR'a verebilir. MİMAR, mesleki kontrolluk hizmetleri kapsamında;
İnşaatın İŞVEREN adına mesleki kontrolluk hizmetlerini yürütürken, in-şaat süresince, işle ilgili her türlü tek-nik ve mimari konuda İŞVERENİ'ne yardımcı olur.
İş, hizmet ve yapım talimatlarını hazır-lar, işe başlama izinlerini verir. (İşe başlama talimatı ile proje, ihale ve ya-pım sözleşmesi kapsamında olmayan ve İŞVEREN'e ilave harcama gerektiren iş talimatları İŞVEREN tarafından da im-zalanmalıdır)
Şantiye toplantıları düzenler ve bunları yönetir, inşaat ile ilgili olarak yapılan imalatların niteliklerinin belirlendiği şantiye tutanakları ve diğer kayıtları hazırlar ve yüklenici/yapımcı ve İŞVE-REN ile karşılıklı imzalar.
İnşaat sürecinde yüklenici/yapımcıların ya da imalatçıların, malzemelerin seçi-minde İŞVEREN’ine yardımcı olur, iş-in seyrine paralel olarak düzenlenmesi gereken tutanak ve protokolleri, İŞVE-REN'in onayından geçmek kaydı ile imzalar.
Yeterli bilgiyi ya da gerekli açıklamayı sağlamayan projelerin uygulamasını ko-laylaştıracak ek proje ve detaylarını ha-zırlar ya da hazırlattırır.
Yüklenici tarafından meydana getirilen her türlü imalat ve ameliyatı yapacağı düzenli ya da habersiz şantiye ziyaretleri ile yerinde inceler, projesine ve şartnamelere uygun olup olmadığını kontrol eder, uy-gunluğunu sağlamak üzere yüklenici/ya-pımcılara gerekli talimatları verir. Bu ta-limatlar yüklenici/yapımcıları işlerini projelerine, şartnamelere, standartlara, fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılması yükümlülüğünden kurtarmaz.
Her türlü inşaat, imalat, tesisat ve mon-tajı, boyut ve şekillerine uygun olarak, proje ve detaylarına göre eksiksiz yaptı-rır, onaylı projesi olmayan ve proje müellifinin mührünü taşımayan hiç bir işi yaptırmaz.
Uygun olmayan durumlarda yıktırıp ye-niden yaptırır; yıkılıp yeniden yapılma-sında yarar sağlanmayan ve bu şekli ile kalmasında sakınca görülmeyen eksik-likleri, kesin hesapta gereğini yapmak üzere İŞVEREN'ine bildirerek "Şantiye Talimat Defteri"ne kaydeder.
MİMAR, yüklenici firma ya da firmalar ile İŞVEREN arasında herhangi bir an-laşmazlık halinde gerekli teknik veri-leri istendiği taktirde İŞVEREN'ine sunar.
İşlerin ilerlemesine paralel olarak ödemelerin yapılmasını İŞ SAHİBİ'ne önerir.
2-2-12 : "F-1.1" iş aşaması : YAPILDI PROJELERİ–ORİJİNALLERİN TES-LİMİ: MİMAR, kendisinden istenmişse ve sözleşmede belirtilmişse, inşaatın tamamlan-masından sonra, tüm imalatların fiilen ger-çekleşme durumları ile yapıda tesis edilen elektrik ve tesisat donanımı bilgilerini proje orijinalleri üzerine işler ve gerekli açıklamaları yapar.
MİMAR, kendisinden istenmişse ve sözleş-mede belirtilmişse,"YAPILDI PROJESİ" nin, 1 takım şeffaf kopyasını, istenildiğinde ge-rektiğince çoğaltılabilmesi amacıyla üzerine "Yapıldı Projesi" yazıp, imzalayıp, mühürle-dikten sonra İŞVEREN'ine teslim eder. Proje-lerin orijinalleri MİMAR tarafından muhafaza edilir. Muhafaza süresi en az 10 yıldır.
2-2-13 : "F-1.2"iş aşaması : KESİN HE-SAPLAR (Yapı Kesin Maliyetinin Belir-lenmesi) : Yapının kabulünün yapılma-sından önce (sözleşmenin yürürlükten kalk-ması ya da kaldırılması durumunda), Mİ-MAR yapının kesin hesaplarını hazırlar ya da başkası tarafından hazırlanmışsa bunları inceler ve onaylar.
Kesin hesapların yapılmasında, uygu-lama sürecinde yapılan kesin metraja dayanan hakedişler ile tamamlanan ke- sin metrajlar, tutanaklar, ataşmanlar ve rölöveler esas alınır.
Yapılmışsa, "Yapıldı Projeleri" kesin hesaplara dayanak alınır.
Hazırlanan kesin hesaplar yüklenici/ya-pımcı ve MİMAR tarafından imzalanır ve İŞVEREN'ine verilir.
2-2-14 : "F-2" iş aşaması : FENNİ ME-SULİYET (TUS) : Fenni Mesuliyet (TUS) hizmetleri proje müellifi MİMAR tarafın-dan üstlenilmişse, "Fenni Mesuliyet (TUS) Hizmetleri Şartnamesi"ne göre yürütülür.
Bu iş aşaması, Mesleki kontrolluğu üstlen-miş mimar tarafından üstlenilebileceği gibi, müellif mimarın olurunu alan bir başka mimar tarafından da üstlenilebilir.
İŞVEREN, Fenni Mesuliyet (TUS) hiz-metlerini, MİMAR'ın olurunu almak ve ayrı bir sözleşme düzenlemek koşulu ile bir başka MİMAR'a yaptırabilir.
Bir yapının Fenni Mesuliyeti'ni (TUS) üstlenen MİMAR'ın yapının inşa edildiği belde sınırları içerisinde ikamet ediyor ol-ması ve sürekli çalıştığı etkinlik bölge-sindeki yetkili ve görevli Şubeye kaydol-ması gerekir.
2-2-15 : "G" iş aşaması : KABUL-TES-LİM :
MİMAR, yüklenici/yapımcının müra-caatı üzerine yapıyı inceler ve ilgili kı-sımlarını inşaat, tesisat ve elektrik mü-hendislerine incelettirerek, kabulün ya-pılmasına engel bulunmadığına dair İŞ-VEREN'ine rapor verir.
Yapının bu ilk muayenesinde kabulü engelleyen durumlar varsa, bunları be-lirler ve yüklenici ya da yapımcılardan bu eksik ve kusurların tayin ettiği süre içerisinde giderilmesini ister.
İŞVEREN tarafından yapılacak kabul işlem ve incelemelerinde hazır bulunur ve İŞVEREN'ine yardımcı olur.
Yerinde yapılan inceleme sonucu yapı-nın sözleşme ve eklerine, projelerine, şartnamelerine ve genel olarak bilinen fen ve sanat kurallarına uygun yapıldığı belirlenirse, yapının kabulü yapılır ve durum bir tutanağa bağlanır. Bu"Ka-bul Tutanağı" yüklenici/yapımcı, Mİ-MAR ve İŞVEREN tarafından imza-lanır.
Proje ve şartnamelere uygun olmayan inşaat ve imalatların uygun duruma getirilip getirilemeyeceğine, uygun du-ruma getirilemeyeceklerin yapı niteli-ğini bozanlarının parasal karşılığını Mİ-MAR belirler ve İŞVEREN'ine bildirir.
Kabul işlemlerinin tamamlanmasından sonra imzalanan "Kabul Tutanağı" ile Mimarlar Odası'na başvurularak "İş Bi-timi Belgesi" alınır. İş bitimi belgesi olmadan ilgili Belediyesi'ne ya da Vali-liğe "Kullanma İzni" almak üzere baş-vuruda bulunulamaz.
2-2-16 : "H" iş aşaması : GERİ BESLE-ME ÇALIŞMALARI : MİMAR, yapının tamamlanıp kullanılma açılmasından sonra kullanıcıların tamamlanmış yapı ile ilişkili tep-kilerini ve düşüncelerini derler, değerlendirir, bir sonraki işi için gerekli dersleri çıkarır, so-nuçları bir rapor ile İŞVEREN'e ve Mimarlar Odası'na sunar. Mimarlar Odası, mimarlık hiz-metlerinin geliştirilmesi amacıyla, MİMAR'a ve İŞVEREN'ine herhangi bir yükümlülük getirmeyen bu çalışmaların MİMAR tarafın-dan yapılmasını yararlı bulmaktadır.
Madde 2-3 : Diğer Mimarlık Hizmetleri 2-3-1: Program hazırlığına katılmak : MİMAR, kendinden istenmişse ve sözleşme ile belirlenmişse, bir yapının ya da yatı-rımın programının hazırlanması çalışma-larına İŞVEREN ile birlikte katılır ya da bu programın hazırlanmasını tek başına üstle-nebilir.
MİMAR'ın bu hizmeti, basit bir hizmet ise "YEVMİYE" esasına göre, önemli çalışma-yı gerektiriyorsa "Asgari Ücret Tarifesi"nde yazılı esaslar dahilinde, yapı maliyetine oranlanarak ödenir.
2-3-2: Özel araştırma ve çalışmalar, dos-ya hazırlanması, iş ve işlem takibi gerek-tiren işlerin yapılması : Ülkemizde çok sık rastlandığı şekilde MİMAR,İŞVEREN çe-şitli resmi kurumlar ya da yapı inşaat ve kullanma izni veren merciler tarafından is-tenen özel çalışmalar yapmakta, özellik arz-eden ve STANDART MİMARLIK HİZMET-LERİ kapsamında yer almayan yazılı ya da çizili belgeler düzenlemekte, dosyalar ha-zırlamakta, gerektiğinde bunlarla ilgili iş ve işlemleri takip ederek sonuçlandır-maktadır.
MİMAR bu işleri kabul ederse yapar. Örneğin,
2-1: Takdim, tanıtım ve pazarlama ile ilgili plan ve diğer çizimlerin hazırlanması,
2-2: Özel perspektifler hazırlanması,
2-3: Tanıtım çalışmalarına (toplantı, kon-ferans, panel vb) katılmak,
2-4: Özel açıklama raporları hazırlanması,
2-5: Başvuru dosyaları hazırlanması ,
2-5-1: Kredi başvuru dosyası
2-5-2: Tabiat varlıkları ve tarihi eserler koruma kuruluna başvuru dosyası
2-5-3: Turizm Bakanlığı'ndan "Yatırım-cı Belgesi" başvuru dosyası
2-5-4: Planlama "ön olur" başvuru dos-yaları ve iş ve işlemlerin takibi,
2-6: İş takibi sonucu izin-olur-onay alın- ması iş ve işlemleri,
2-6-1: Koruma kurulundan "ön olur" "onay" alınması çalışmaları,
2-6-2: Özel Çevre Koruma Kurulu Baş-kanlığı'ndan "ön olur", "yapı izni" alınması
2-6-3: Turizm Bakanlığı'ndan "Yatırım- cı Belgesi" alınması
2-6-4: Sanayi Bakanlığı'ndan "Ön İzin" alınması
2-6-5: Yapı yıkım izni başvuru dosyası hazırlanması ve izin alınması
2-6-6: Ağaç kesim izni alınması,
2-6-7: Kazı izni alınması,
2-6-8: Yapı inşaat izni alınması
2-6-9: Yapı kullanma-işletme izni alın ması
2-7: Yapı bakım şartnameleri ve anlaşma-larının hazırlanması,
2-8: Kat mülkiyeti Kanunu'na göre çok kul-
lanıcılı yapı ya da sitelere ait "Yönetim Planı" hazırlanması,
2-9: Mahkemelere savunma dosyası ve belgeleri hazırlanması,
2-10: Yer seçimi çalışmaları,
2-11: İmar uyarlama çalışmaları,
2-12: Geliştirme etütleri ve programları,
MİMAR'ın üstlendiği bu hizmetlerin bedel-leri İŞVERENİ ile anlaşma aşamasında he-saplandığı taktirde MİMAR'a bu işleri kar-şılığında ücreti sözleşmede yazılı olan bedel üzerinden ödenir. Bu işlerin yapılması söz-leşme sürecinde MİMAR'dan istenirse ücre-ti "YEVMİYE" esasına göre ödenir.
2-3-3 : Yapılabilirlik (fizibilite) çalışma-ları : Yapılabilirlik (fizibilite) araştırma-ları, gerçekleştirilecek yapının zorluk ve önem derecesi arttıkça yapılması zorunlu hale gelir. İşverene gerçekleştireceği yatırı-mın işlevleri, işlemleri, teknikleri, süreleri, maliyetleri ve rantabilitesi bakımından ya-pılabilir ya da yapılamaz olduğunun gös-terilmesi yatırımın ne tür bir organizasyon ile yürütüleceğinin belirlenmesi amacı ile yapılan araştırma ve çalışmalardır.
Fizibilite araştırmaları ve çalışmaları kar-şılığında MİMAR'a tarifesine göre ücret ödenir.
2-3-4 : Genel yüklenicisi olmayan yapı-larda şantiye koordinasyonu ve planla-ması : İŞVEREN, inşaatı genel yüklenici ye-rine her imalat grubunu (Kaba yapı, tuğla du-var, sıva, çatı, seramik-fayans, boya, doğrama, cam işleri, ahşap işleri, elektrik, ısıtma, sağlık donanımı vb) ayrı ayrı ihale ederek yaptırmayı tercih ettiği taktirde, MİMAR'ı bu imalat grup-larının işlerinin planlanması ve koordinasyonu ile görevlendire-bilir. Bu durumda, MİMAR;
Yapının bünyesine giren değişik imalat grupları arasında teknik koordinasyonu sağlar.
İmalat ve ihzaratları zamanlama ve prog-ramlamasını yapar ve üstencilerin buna uymasını sağlar.
İş programına, iş düzenine, koordinasyon esaslarına, işi teknik gereklerine uymayan-ları uyarır ve düzelttirir.
Şantiyeyi organize eder ve yönetir.
2-3-5: İnşaat yönetimi : "İnşaat Yönetimi ve Müşavirlik Hizmetleri Şartnamesi" esas-larına göre yapılır.
2-3-6:Karşılaştırmalı keşif hazırlanması : MİMAR,kendisindenistenirse,STANDART MİMARLIKHİZMETLERİ kapsamında ta-nımlanmış yapı yaklaşık maliyetini (YYM) ve yapı tavan maliyetini (YTM) belirlemek üzere yapacağı metraj ve keşifler dışında, Karşılaştırmalı metraj, keşif ve maliyet ana-lizi çalışmaları yapar.Bu çalışmalar,farklı yapım sistemlerinin ya da yapıda kullanı-labilecek değişik malzeme, imalat ve ürün-lerin maliyet yönünden karşılaştırılması amacıyla yapılır. Bu çalışma kapsamında MİMAR, piyasa etüt ve araştırmaları, ima-latçı-satıcı tekliflerinin karşılaştırmasını ve bunların değişik miktarlarda kullanılma-sının karşılaştırmalarını yapar ve seçenek-leri hazırlar.
Mimar'dan STANDART hizmetleri dışında ayrıntılı metrajlara, birim fiyatlara ve fiyat analizlerine dayanılarak "Karşılaştırmalı Keşif" yapılması istenirse, bu çalışmasının karşılığı ayrıca ödenir.
2-3-7 : Röleve, Restitüsyon ve Restoras-yon Çalışmaları : Rölöve çalışmaları, “Ko-runması Gerekli Rölöve-Restitüsyon-Res-torasyon Hizmetleri Şartnamesi ve En Az Bedel Tarifesi” esaslarına göre yapılır.
2-3-8 : Sanat Eseri Seçimi : İşverenin özel isteği ya da MİMAR’ın talebi ve işverenin oluru ile MİMAR’ın tasarladığı ve gerçek-leştirdiği yapının bir yada birkaç yerine ya da yapının çevre düzenlemesi içinde kulla-nılmak üzere sanatçıların yaptığı/yapacağı heykel, tablo, seramik pano, fresk, kabart-ma ya da buna benzer sanat eserlerinin seçimi MİMAR tarafından yapılır.
Mimari eserler bünyesinde yer alacak sanat eseri seçimi için bir jüri teşkil edilmişse, müellif MİMAR bu jüride yer alır.
MİMAR, sanat eseri seçiminde, yapının özelliklerini de göz önünde tutarak yapının sanat eseri ile değer kazanması, sanat eseri-nin de yapıda yer aldığı mekan içerisinde değer kazanmasını gözetir.
MİMAR tarafından yapılan bu çalışma özel tarifesine göre ödenir.
2-3-9 : İç Mekan Düzenlemesi ve Mo-bilya Tasarımı : “ İç Mekan Düzenleme ve Mobilya Tasarımı Hizmetleri Şartnamesi” esaslarına göre yapılır.
2-3-10 : Çevre Düzenleme : İşverenin iste-ği üzerine MİMAR tasarladığı ve uygula-masını denetlediği bir yapının ya da normal mimarlık hizmetlerini yapmadığı bir yapı-nın çevre düzenleme tasarımını yapabilir ve bunun uygulanmasını denetleyebilir.
MİMAR’ın ihtisası ve iştigal konusu içinde yer alan bu hizmetin ücreti MİMAR’a yev-miye esasına göre ödenir.
2-3-11 : Kentsel Tasarım Hizmetleri: "Kentsel Tasarım Hizmetleri ve Ücret Şart-namesi" esaslarına göre yapılır.
2-3-12 : Maket Çalışmaları : MİMAR, normal mimarlık hizmetleri sürecinde gerçek-leştireceği yapının tasarım çalışmaları aşama-sında çeşitli etüt maketleri kütle maketleri yapar, bu tarz yapılan maketler MİMAR’ın özel çalışma araçlarıdır. Ancak, işveren Mİ-MAR’dan tasarladığı yapı ile ilgili takdim ve tanıtma maketleri yapmasını isteyebilir. Mİ-MAR, işverenin isteği üzerine hazırlayacağı arazi maketleri, yapıların kütle maketleri, tefriş maketleri, çevre düzeni maketleri ya da diğer biçimde ve amaçta maketlerin bedelleri MİMAR'a özel tarifesine göre ödenir.
2-3-13 : Bilirkişilik – Hakemlik: MİMAR, ihtisas ve iştigal konusu ile ilgili olarak uzmanlığına danışılmak üzere yargı organ-larınca, yürütme organlarınca ya da bazı özel ya da tüzel kişilerce BİLİRKİŞİ'liğine başvurulan kimsedir. Teknik bir konunun aydınlığa kavuşturulması ya da iki taraf ara-sında doğmuş bir anlaşmazlıktan dolayı yada bir başka nedenle ihtisası ile ilgili bir konuda bir belirleme çalışması ya da açık-lama yapmak üzere ya da ihtisas ve iştigal konusu gereği yargı organlarınca, Meslek Odalarınca, özel ya da tüzel kişilerce, iki ta-raf arasında çıkmış bir anlaşmazlığın çö-zümlenmesinde hakem ve objektif bir yar-gıya varmak üzere BİLİRKİŞİ ya da HA-KEM olarak görevlendirilebilir.
Bölüm 3 Mimara Yapılacak Ödemeler Madde 3-1: Genel Olarak : MİMAR'a mi-marlık hizmetleri karşılığında yapılacak ödemeler yalnızca İŞVEREN tarafından yapılır.
MİMAR'a yapılacak ödemeler "hizmet karşılığı bedel" şeklindedir ve hiç bir ko-şulda aşağıdaki şekilde belirlenen bedelin altında olamaz.
3-1-1: Mimara Yapılacak Ödemeler : Mi-mara yapılan hizmet karşılığı ödemeler;
Yapının birim maliyeti
Yapının önemi ve niteliğini belirleyen hizmet sınıfı
Hizmetlerin sunuluşundaki zorluklar
gözönünde tutularak hesaplanır.
Koşullar ne olursa olsun, MİMAR'a yapılan ödeme:
MİMAR'ın beceri, yetenek ve deneyimi gözönünde tutularak hesaplanan kendi ücretini,
MİMAR'ın yardımcıları ve birlikte ça-lıştığı mimar ve teknik elemanların brüt ücretlerini,
MİMAR'ın bürosu'nun genel giderleri (ki-ra,kırtasiye,haberleşme,temizlik, enerji vb)
İşle ilgili özel giderleri (işte kullanılan uzmanlara yapılan brüt ödemeler)
MİMAR'ın işle ilgili yaptığı (30 km'ye kadar) yolculuk ve ikame masraflarını,
İşle ilgili vergi (mimarın ödediği vergi hariç) harç, rüsum, damga pulu vb mas-raflarını,
MİMAR'ın veya bürosunun karını,
karşılamaya yetecek kadar olmalıdır.
MİMAR bir yapının gerçekleşmesi için hiz-met vermektedir. İŞVEREN ile yapmış ol-duğu sözleşme ile kendisinden istenen ve gerçekleştirilen çalışmaların karşılığı Mİ-MAR’a ödenir.
3-1-2:MİMAR'a yapılan ödeme şekilleri : MİMAR'a yapılan ödemelerin belirlenme şekli mimarlık hizmetlerinin kapsamı, ya-pının programı ve maliyetinin belirli olma derecesine bağlıdır.
3-1-2-1: Sabit Bedel Olarak : MİMAR'ın gerçekleştireceği hizmetlerin kapsamı, yapı-nın programı ve niteliği (sınıfı) sözleşme aşamasında teknik, hukuki ve idari işlemler bakımından tam ve değişmeyecek şekilde belirlenmiş ise ve iş aynı yıl içerisinde ya-pılıyorsa mimarlık hizmetlerinin karşılığı MİMAR'a "Sabit Bedel" olarak ödenir. Bu durumda MİMAR'ın yapacağı iş aşamala-rının parasal karşılığı hesaplanarak sözleş-meye yazılır.
MİMAR'a yapılacak ödemelerin "Sabit Be-del" olarak yapılması sözleşme ile belir-lenmiş ise, işin yapılması koşullarında deği-şiklik olması durumunda MİMAR'ın hizmet bedeli de aşağıdaki maddelere ve 3-1-4. madde hükmüne göre değiştirilir.
3-1-2-2: Yapının maliyetine orantılı ola-rak : Yalnızca MİMAR'ın gerçekleştirile-ceği hizmetlerin belirli olması ve yapacağı işin programının belirsiz olması durumun-da MİMAR'ın hizmetlerinin karşılığı "Ya-Pı Maliyetine Oranla" belirlenerek ödenir. Bu durumda;
MİMAR'ın her iş aşaması karşılığı hak-edişi YMT belirleninceye kadar, işin ba-şında hesaplanan YYM üzerinden ödenir.
YMT'nın belirlenmesi ile o ana kadar MİMAR'a her iş aşaması karşılığı yapı-lan ödemelerin tutarları hesaplanır ve farkları MİMAR'a hemen ödenir ya da müteakip hakedişinden düşülür.
MİMAR ile İŞVEREN, MİMAR'a öde-necek hizmet bedellerinin inşaatın tamam-lanmasından sonra belirlenebilecek "YAPI KESİN MALİYETİ"ne göre hesaplan-masında anlaşma yapabilirler.
3-1-2-3: Masraf Karşılığı + Kar olarak :
MİMAR'ın gerçekleştirileceği hizmetlerin ve yapacağı işin programının belirli olma-ması durumunda MİMAR'ın hizmetleri "Masraf Karşılığı + Kar" olarak ödenir.
Ayrıca, MİMAR tarafından yapılacak çalışma-ların yapılan işin maliyeti ile kıyaslana-mayacak durumlarda örneğin; Mimarın önemli ve uzun süre çalışma yapmasını gerektiren düşük maliyetle yapılan bir tadilatta MİMAR'a hakedişi "masraf karşılığı + kar" olarak hesap-lanarak ödenir. Bu durumda;
MİMAR'ın kendisinin ve beraber çalış-tığı diğer mimar ve teknik elemanların, uzmanların ücretleri çalışılan süre bo-yunca,
"a" maddesinde yazılı olanların sosyal hakları, vergileri vb. çalışılan süre bo-yunca,
MİMAR'ın veya bürosunun genel gi-derlerinin bu işe düşen payı,
Bu işle ilgili yolculuk ve ikame mas-rafları,
MİMAR'ın veya bürosunun karı,
Bu işle ilgili yapılan diğer çalışmalar 3-1-2-4. ve 3-1-2-5. maddelerde yazılı esaslara göre ödenir.
Bu şekilde bedelin hesaplanmasında zorluk çıkarsa ilk 5 sıradaki bedellerin toplam kar-şılığı ilk 2 sıradaki bedellerin toplamının 5 katı olarak belirlenir.
3-1-2-4: MİMAR'a yapılacak ödemeler yu-karıda yazılı şekillerden birkaçının birlikte uygulanması ile olabilir.
MİMAR'ın, üstlendiği mimarlık hizmetle-rinin tam olarak yerine getirilmesi için yaptığı masrafları talep etme hakkı saklıdır.
3-1-2-5: Yevmiye esasına göre ödemeler:
İŞVEREN, MİMAR'dan sözleşme dışında bazı çalışmalar yapmasını ya da iş ve işlem-leri yerine getirmesini isteyebilir. MİMAR bu çalışmaları yapmayı kabul ederse bu hiz-metlerin karşılığı MİMAR'a "Yevmiye" esasına göre ödenir.
3-1-3: Hizmetlerin artması : MİMAR'ın sözleşme ve şartname ile belirlenmiş hiz-metlerinde ya da üstlendiği sorumlulukla-rında, iş programının şartnamenin 1-2-3. maddesinde yazılı belgelerin, İŞVEREN'in ya da onay ve izin veren mercilerin isteği üzerine, zorunlu nedenlerle ya da yönetme-lik değişikliği nedeniyle kısmen ya da tama-men değişiklik olması durumunda, bu hiz-met ve sorumluluk artışı karşılığı bedel he-saplanarak sözleşme bedeline ilave edilir.
3-1-4: Hizmet bedellerinin güncelleştiril-mesi : MİMAR'ın hakedişleri hizmetin ya-pıldığı yılda geçerli ücret tarifesi üzerinden hesaplanır.
3-1-5: K.D.V. Yasası'na uymak : Serbest meslek hizmeti olan mimarlık hizmetleri K.D.V. Yasasına tabidir. MİMAR’a yapılan her türlü ödemeye bu yasanın öngördüğü K.D.V. bedeli ilave edilir.
Madde 3-2: Mimar'a yapılacak hizmet bedelinin hesaplanması : Standart mimar-lık hizmetleri karşılığı MİMAR'a yapılacak ödemeler aşağıdaki formüle uygun olarak hesaplanır :
Mimarlık Yapı Yapı Yapı Alanı Hizmet
Hizmeti =Birim x Alanı x Sınıf Ücret x Bölüm xdxkxz
Bedeli Maliy. Oranı Oranı
3-2-1: Yapı birim maliyetinin hesap-lanması : Mimara yapılacak ödemelerin he-saplanmasında esas alınan yapı birim mali-yeti 2 aşamada belirlenir.
- Yapı Yaklaşık Birim Maliyeti (YYBM) (Sözleşme aşamasında)
- Yapının Maliyet Tavanı (YMT)(D İş aşa-masının sonunda)
3-2-1-1: Yapı yaklaşık maliyeti (YYM) nin belirlenmesi :
Yapı yaklaşık maliyeti (YYM) A iş aşa-masının (Hazırlık ve Ön Etüt) başında, sürecinde ya da sonunda İŞVEREN ile MİMAR arasında yapılan sözleşmeye yazılır.
YYM'nin belirlenmesinde her yıl Ba-yındırlık Bakanlığı’nca saptanarak Res-mi Gazete’de yayınlanan “Yapı m2 Bi-rim Maliyetleri ve Mimarlık Hizmet Sınıfları Tablosu” esas alınır.
Her yıl Mimarlar Odası’nca ilan edilen m2 inşaat bedelleri aynı dönem için geçerlidir.
YYM’nin hesaplanmasında, yapının “İnşaat Alanı”“Mimari Proje Çizim ve Sunuş Standartları”nın 15.maddesinde yazılı esaslara göre belirlenir.
Yapı/yapıların ya da değişik işlevler-deki yapı bölümlerinin hesaplanmış in-şaat alanları sınıfına uygun olarak bu-lunmuş metrekare inşaat maliyetleri ile çarpılarak YAPI YAKLAŞIK MALİ-YET (YYM) bulunur.
Yapı m2 maliyetleri cetveldeki bedel-lerden ve yapı/yapıların alanları oldu-ğundan az ya da fazla gösterilemez.
Yapı sınıfı ve hizmet sınıfı “Yapı m2 Birim Maliyetleri ve Mimarlık Hizmet Sınıfları Tablosu” esas alınarak belir-lenir.
3-2-1-2 : Yapı Maliyet Tavanı (YMT) belirlenmesi:
Yapı maliyet tavanı (YMT) “D iş aşama-sı” (Uygulama Proje Çalışmaları) sonunda belirlenir.
YMT konusunda işveren ile MİMAR ara-sında mutabakat sağlanması zorunludur.
3-2-2: Yapı alanı sınıf ücret oranı : Mi-marlık hizmetlerinin yapı toplam maliyetine oranı “Yapı Alanı/Hizmet Oranı Tablo-su”ndan bulunur. Ara değerler enterpolas-yonla hesaplanır.
3-2-3:Mimarlık hizmetleri bölüm oranı: Mimarlık hizmetleri bir bütündür. Standart mimarlık hizmetlerinin tamamının Mİ-MAR tarafından gerçekleştirilmesi duru-munda yapı eksiksiz ve kusursuz olarak ta-mamlanabilir.
Mimarlar Odası, bir yapının türü, sınıfı, büyüklüğüne göre farklılaşan şekilde tasar-lanması, inşa edilmesi ve tamamlanarak mal sahibine ya da kullanıcısına teslimi için Mİ-MAR tarafından yapılması gereken asgari çalışmaları belirlemiştir.
Bu iş aşamalarının yapılması ZORUN-LU’dur. Mimarlık hizmetleri iş aşamala-rının hangi sınıf için zorunlu olduğu “Stan-dart Mimarlık Hizmetleri Tablosu”nda (ba-kınız madde2-2) gösterilmiştir. Hizmetin niteliğini ve yoğunluğuna göre hizmet bö-lüm oranları mimarca belirlenir. Bu oranlar, zorunlu iş aşamaları hizmet bölüm oranla-rının altında olamaz.